از جمله سقاخانههاي داير در شهر ري، ميتوان به سقاخانهي واقع در بازار شهر، که جنب حرم مطهر شريفه حضرت عبدالعظيم (سلام الله عليه) قرار دارد، اشاره کرد. اين سقاخانه که به گفته افراد محلي قديمي بيش از 70 سال دارد و بعيد نيست که حتي قدمتي برابر با خود بازار نيز داشته باشد [1] به تازگي بازسازي و نوسازي شده و شکل اتاقک مانند آن تغييرات کلي پيدا کرده است.
آنچه که در نظر اول با وجود هيأت فعلي سقاخانه بازار، چشم هر بينندهاي را به خود جلب ميکند، دو قاب کاشي نسبتا بزرگ ديواري واقع در دو جنب سقاخانه است که منقوش به مناظرهي از دشت کربلا و تمثالهايي از حضرت محمد و حضرت عباس (عليهالسلام) در منظرهاي از وقايع کربلا است. به طوري که افراد محلي ميگويند اين کاشينگارهها به تازگي، به جاي کاشيکاري
[ صفحه 191]
هاي سقاخانه قديمي، که در جريان نوسازيهاي گذر فرعي بازار تخريب گرديد؛ ساخته شدهاند. متن کتيبه پاي يکي از اين کاشيکاريها، با اين جمله «به ياد قيام جمهوري اسلامي کاشيکاري سقاخانه توسط محمد حسين پورزاده انجام شده»؛ اين موضوع را تأييد ميکند.
بر طبق اظهارات ساکنان و کسبه محل، اين سقاخانه در گذشته بنايي دکاني شکل در نبش گذر فرعي بازار که حدودا در ميانه بازار، راسته اصلي را قطع ميکند، داشته است. در حال حاضر از فضاي اتاقک شکل سقاخانه، اثري باقي نيست و ديوارهاي کاشيکاري شده فوق، در ابتداي مدخل ورودي اين بازارچهي فرعي، که عريضتر نيز شده، جاي گرفتهاند. گويا سقاخانه قديمي واجد شمعخانه و منبع آبي سنگي ساروجي نيز بوده، که ابتدا مخزن فلزي شيرداري جان آن را گرفته و بعد در جريان بازسازي، برداشته شده و به جاي آن در پايين ديوار سمت چپ گذر فرعي بازار، پيشآمدگي سکو مانندي ساخته شده است. فاضلاب شيرهاي آب اين سقاخانه از جويي پايين اين ديوار، خارج شده به چاهي در کنار آن ميريزد. از پنجرهها و ساير تجهيزات شمعخانه قديمي اين بنا نيز اثري موجود نيست. با اين حال گويا هنوز زائران و مريدان مؤمني هستند که در مناسبتهاي خاص، اقدام به افروختن شمع در روي سکوي پاياب اين سقاخانه ميکنند.
|