در روايت از دو نهر با نام سيحان و جيحان در رديف آب فرات به خوبي ياد شده است، اين نهر از نهرهاي معروف است. در تعريف اين دو نهر رواياتي به دست ما رسيده است که در فصل فرات تحت شماره 6 و 11 و 16 و در فصل آب زمزم تحت شماره 7 همين بخش ذکر گرديد، بر اين رعايت اختصار، از تکرار آنها خودداري مي‏نمائيم. آمودريا - يا جيحون که مهم‏ترين رود منطقه است، از يخچال‏هاي پامير سرچشمه [ صفحه 163] مي‏گيرد و پس از دريافت شاخه‏هايي مانند پنج که مرز افغانستان و شوري به شمار مي‏رود و وخش، وارد بيابان‏هاي کم عرضه مي‏شود و در بستر پهني که از هر سوي آن آبراههاي چندي براي بهره‏برداري کشاورزي جدا مي‏شود، جريان پيدا مي‏کند و سرانجام باقيمانده آبهاي آن از دلتاي پهناوري مي‏گذرد و به آرال مي‏ريزد. سير دريا - يا سيحون از کوههاي پر برف تيان‏شان بر مي‏خيزد و از لحاظ مقدار و عرض و عمق کوچکتر از آمودرياست. اين رود دره معروف فرغانه را سيراب مي‏سازد و همانند آمو به آرال مي‏ريزد. در جنوب و جنوب شرقي آسياي ميانه جمهوري‏هاي تاجيکستان و قرقيزستان، جاي دارد که تماما در منطقه کوهستاني تيان‏شان، آلاي و پيش کوههاي پامير واقع است، شبکه‏هاي آبي آن دو جمهوري را بيشتر سرشاخه‏هاي آمودريا و سيردريا تشکيل مي‏دهد. [1] .