مردم تبريز عاشق ولايت و امامت هستند و علاقه خاصي به امامان معصومين عليهم‏السلام دارند. در اعياد و روزهاي ولادت و شهادت آن بزرگواران مجالس باشکوهي برگزار مي‏کنند. مراسم عزاداري و سوگواري حضرت اباعبدالله الحسين (عليه‏السلام) در تبريز معمولا بعد از عيد غدير با برگزاري دسته‏هاي «شاه حسين وا حسين» - شاخصي‏ء - شروع مي شود و به اين ترتيب به استقبال ماه محرم مي‏روند. اين مراسم شب‏ها بعد از ساعت 10 شروع شده و تا ساعت يک و دو بامداد ادامه پيدا مي کند. در هر محله دسته «شاه حسين وا حسين» وجود دارد و مي‏توان گفت اکثرا به تعداد مسجد هر محله دستجاب عزاداري «شاه حسين وا حسين» هست که با نظم و ترتيب خاصي مسير ويژه‏اي را طي مي‏کنند. در روزهاي تاسوعا و عاشورا تا دوازدهم محرم دستجاب عزاداري از محلات مختلف شهر در بازار سرپوشيده و معروف تبريز به نوحه‏خواني و سينه‏زني و [ صفحه 293] زنجيرزني مي‏پردازند. هر محله و دسته علم‏ها و پرچم‏هاي مخصوص دارد؛ بعضي بسيار قديمي است و در بعضي از پرچم‏ها نيز نام مقدس حضرت ابوالفضل (عليه‏السلام) با اشعار و خط بسيار زيبا نوشته شده است. مراسم سينه‏زني و زنجيرزني در روز اربعين و 28 صفر و روز شهادت حضرت امام رضا (عليه‏السلام) نيز ادامه مي‏يابد. در اين روزها بازار تبريز بطور کلي تعطيل مي‏شود. بازار کلا از اول محرم تا پايان ماه صفر کاملا سياه‏پوش مي‏شود و در حجره‏ها پرچم‏هاي زيادي نصب مي کنند و در اکثر اين حجره‏ها نيز در ماه محرم مراسم روضه و عزاداري برپا مي‏گردد. در حال حاضر از 27 محله معمولا سه دسته به صورت: دسته زنجيرزنان، دسته عرب‏ها، دسته عجم‏ها، و بعضي دسته‏ها در چند گروه با ابهت و طمأنينه و با نظم و ترتيب خاصي از ابتداي بازار در مسير تعيين شده حرکت کرده و در بازار مظفريه خاتمه پيدا مي‏کند. در روز تاسوعا بيشتر در خصوص حضرت عباس (عليه‏السلام) و راجع به شهامت و شجاعت و ايثار و فداکاري آن بزرگوار شعر و نوحه مي‏خوانند. اشعار و نوحه‏هايي که در اين روزها خوانده مي‏شود، غالبا اشعار متين و پرمعنا است. نوحه‏خوانان اکثرا در سطح بالايي هستند. يکي از برنامه‏هاي جالب و باشکوه، هيأت عزاداري تبريز است. هيأت عزاداري در تبريز از نظر کثرت و کيفيت و کميت منحصر و بي‏نظير است. به طور کلي تبريز را شهر «ام الهيئآت» مي‏گويند. اين هيئت‏ها علاوه بر ماه محرم و صفر، در روزهاي پنجشنبه و جمعه هر هفته نيز مراسم برگزار مي‏کنند و به طور کلي روزهاي پنجشنبه و جمعه در اکثر خيابان‏ها و محلات پرچم‏هاي زيادي با نام و آدرس هيئت‏هاي مختلف نصب مي‏شود. نصب اين پرچم‏ها که نوعي [ صفحه 294] علامت هم هست مردم و علاقه‏مندان را به محل تجمع عزاداران آن هيئت در مساجد يا منازل هدايت مي‏کنند. بيش از 800 هيئت مذهبي در تبريز وجود دارد که از اين تعداد حدود 114 هيئت به نام و القاب مقدس حضرت عباس (عليه‏السلام) مزين است و اسامي آن‏ها عبارتند از: 1 - هيئت حضرت ابوالفضل (عليه‏السلام) (سيلاب)؛ 2 - هيئت قمر بني‏هاشم (عليه‏السلام) (محله احمدآباد)؛ 3 - هيئت قمر بني‏هاشم سرخاب؛ 4 - هيئت باب‏الحوائج شهيد بهشتي؛ 5 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (عليه‏السلام) (عباسي)؛ 6 - هيئت عزاداران عباسيه تبريز؛ 7 - هيئت جانثاران حضرت ابوالفضل (عليه‏السلام) (باغميشه)؛ 8 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل العباس (عباسي)؛ 9 - هيئت موکب عزاداران و جانثاران حضرت ابوالفضل (عليه‏السلام) (سرباز شهيد)؛ 10 - هيئت عاشقان باب‏الحوائج (عليه‏السلام) (بازارچه سيلاب)؛ 11 - هيئت عاشقان حضرت ابوالفضل کوي شهريار؛ 12 - هيئت باب‏الحوائج سالخسلوهاي مقيم تبريز؛ 13 - هيئت قمر بني‏هاشم (عباسي)؛ 14 - هيئت عزادارن علمدار کربلا (عباسي)؛ 15 - هيئت حضرت ابوالفضل (باغميشه کوي شهدا)؛ [ صفحه 295] 16 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (شهرک رجايي)؛ 17 - هيئت حضرت ابوالفضل (کوي آزادگان)؛ 18 - هيئت باب‏الحوائج شهرک فجر؛ 19 - هيئت عاشقان حضرت ابوالفضل تبريز (خيابان عباسي)؛ 20 - هيئت قمر بني‏هاشم (ائل گلي)؛ 21 - هيئت عاشقان حضرت ابوالفضل (گلگشت)؛ 22 - هيئت حضرت ابوالفضل العباس (ولي عصر)؛ 23 - هيئت حضرت ابوالفضل (کوي انقلاب)؛ 24 - هيئت باب الحوائج زنجيرزنان (شهيد منتظري)؛ 25 - هيئت حضرت ابوالفضل (کوي زمزم)؛ 26 - هيئت عرب قمر بني‏هاشم (مارالان)؛ 27 - هيئت حضرت ابوالفضل العباس (کوي جلاليه)؛ 28 - هيئت حضرت ابوالفضل (مسجد امام محمد تقي)؛ 29 - هيئت عاشقان حضرت ابوالفضل (چهارراه لاله)؛ 30 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (سه راه ابوريحان)؛ 31 - هيئت قمر بني‏هاشم حضرت ابوالفضل العباس (زعفرانيه)؛ 32 - هيئت حضرت ابوالفضل (کوي ابوذر)؛ 33 - هيئت باب‏الحوائج (کوي امام رضا)؛ 34 - هيئت حضرت ابوالفضل (آمقانيهاي مقيم تبريز)؛ 35 - هيئت حضرت قمر بني‏هاشم (شهرک شهيد باکري)؛ 36 - هيئت عاشقان موکب العباس تبريز؛ [ صفحه 296] 37 - هيئت حضرت ابوالفضل العباس (اسلام آباد لاله)؛ 38 - هيئت عاشقان باب‏الحوائج علمدار کربلا؛ 39 - هيئت متوسلين حضرت ابوالفضل؛ 40 - هيئت باب‏الحوائج (آخماقيه)؛ 41 - هيئت قمر بني‏هاشم (کوي صفا)؛ 42 - هيئت حضرت قمر بني‏هاشم (کوي ضرغام)؛ 43 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (کوي ديزج)؛ 44 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (خيابان جهاد)؛ 45 - هيئت قمر بني‏هاشم (شهرک شهيد چمران)؛ 46 - هيئت عزاداران عباسيه (آخماقيه)؛ 47 - هيئت عزاداران مسجد حضرت ابوالفضل (حکم‏آباد)؛ 48 - هيئت عاشقان ابوالفضل (شهرک شهيد چمران)؛ 49 - هيئت حضرت ابوالفضل (باغ قم آخماقيه)؛ 50 - هيئت سقاي کربلا (شهرک شهيد چمران)؛ 51 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (رواسان)؛ 52 - هيئت باب‏الحوائج (رواسان)؛ 53 - هيئت هيئت عزاداران ام‏البنين؛ 54 - هيئت زنجيرزنان حضرت ابوالفضل (کوچه حاج صادق)؛ 55 - هيئت زنجيرزنان حضرت ابوالفضل (کوچه ايپيکچيلر)؛ 56 - هيئت قمر بني‏هاشم (خيابان استاد جعفري)؛ 57 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (ره گر)؛ 58 - هيئت عزادارن حضرت ابوالفضل العباس (ايپيکچيلر)؛ [ صفحه 297] 59 - هيئت قمر بني‏هاشم (مسجد حاج علي اکبر)؛ 60 - هيئت عزاداران علمدار کربلاي تبريز؛ 61 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (باروقيان مقيم تبريز)؛ 62 - هيئت باب‏الحوائج (دربند حمام)؛ 63 - هيئت باب‏الحوائج (همت‏آباد)؛ 64 - هيئت حضرت ابوالفضل (بهمن‏آباد)؛ 65 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (محله شهيد رجايي)؛ 66 - هيئت قمر بني‏هاشم (جاده فرودگاه)؛ 67 - هيئت زنجيرزنان حضرت ابوالفضل (محله حيدريان)؛ 68 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (منجم)؛ 69 - هيئت باب‏الحوائج (قريه انبق‏هاي مقيم تبريز)؛ 70 - هيئت حضرت ابوالفضل (کوي شهيد مدني)؛ 71 - هيئت قمر بني‏هاشم (42 متري)؛ 72 - هيئت سينه‏زنان و زنجيرزنان باب‏الحوائج (42 متري)؛ 73 - هيئت عزاداران زنجيرزن حضرت ابوالفضل (محله شهيد رجايي)؛ 74 - هيئت پرچم‏دار کربلا؛ 75 - هيئت حضرت ابوالفضل (ارم)؛ 76 - هيئت حضرت ابوالفضل (پاسداران - رضوانشهر)؛ 77 - هيئت حضرت ابوالفضل (خيابان پاسداران)؛ 78 - هيئت عزاداران سپهسالار (42 متري)؛ 79 - هيئت حضرت قمر بني‏هاشم (42 متري)؛ 80 - هيئت عاشقان حضرت ابوالفضل (هشت متري طالقاني)؛ [ صفحه 298] 81 - هيئت قمر بني هاشم (رضوانشهر)؛ 82 - هيئت ابوالفضل العباس (خليل آباد)؛ 83 - هيئت سقاي کربلا (خيابان مفتح)؛ 84 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (يکه دکان)؛ 85 - هيئت ابوالفضل العباس (42 متري)؛ 86 - هيئت حضرت ابوالفضل (پشت کشتارگاه)؛ 87 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (شهيد مرادپور)؛ 88 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (شهرک ارم)؛ 89 - هيئت علمدار کربلا قمر بني‏هاشم (خيابان فرودگاه)؛ 90 - هيئت حضرت ابوالفضل (کوي شهيد عباس‏زاده)؛ 91 - هيئت حضرت ابوالفضل العباس (همت‏آباد)؛ 92 - هيئت عزاداران جوانان قمر منير بني‏هاشم (رضوانشهر)؛ 93 - هيئت جوانان قمر منير بني‏هاشم (شهرک ارم)؛ 94 - هيئت لنبانيهاي مقيم تبريز؛ 95 - هيئت عزاداران باب‏الحوائج (آخر همت‏آباد)؛ 96 - هيئت قمر منير بني‏هاشم (النجق مقيم تبريز)؛ 97 - هيئت عزاداران حضرت ابوالفضل (شمس تبريزي)؛ 98 - هيئت حضرت قمر بني‏هاشم (ارم منطقه 9)؛ 99 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (آخر خيابان مفتح)؛ 100 - هيئت سقاي کربلا (42 متري)؛ 101 - هيئت عباسيه شهرک ارم منطقه 2؛ [ صفحه 299] 102 - هيئت باب‏الحوائج (کوي شهيد قره‏باغي)؛ 103 - هيئت قمر بني‏هاشم (هفدرانيهاي مقيم تبريز)؛ 104 - هيئت جوانان قمر بني‏هاشم (خيابان آذربايجان)؛ 105 - هيئت حضرت ابوالفضل العباس (خيابان پاسداران)؛ 106 - هيئت حضرت ابوالفضل (ثقة الاسلام 12 متري)؛ 107 - هيئت عزاداران و زنجيرزنان علمدار کربلا (سيلاب)؛ 108 - هيئت قمر بني‏هاشم (سرباز شهيد)؛ 109 - هيئت قمر بني‏هاشم (آخر خليل‏آباد)؛ 110 - هيئت باب‏الحوائج (سرباز شهيد)؛ 111 - هيئت عزاداران قمر بني‏هاشم (منبع)؛ 112 - هيئت حضرت ابوالفضل (ثقة الاسلام کوي قرباني)؛ 113 - هيئت ابوالفضل العباس (ثقة الاسلام 55 متري سعيدآباد)؛ 114 - هيئت حضرت ابوالفضل (کوي قرباني کوچه طالقاني)؛ سيد محمد مسعود نقيب [ صفحه 300]