درباره اين که حضرت ابي‏الفضل العباس عليه‏السلام از آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم و به يک چنين مقامي سرفراز است، رواياتي زياد در کتب شيعه و سني آمده است، که مختصري از آنها به عرض خوانندگان معظم مي‏رسانيم. ابن‏اثير جزري که يکي از علما و دانشمندان بزرگ اهل تسنن به شمار مي‏رود در کتاب نهايه مي‏نگارد: [ صفحه 108] صدقه براي حضرت محمد و آل محمد و آل آن بزرگوار صلي الله عليه و آله و سلم حلال نيست. آن گاه از قول شافعي نقل مي‏کند و مي‏گويد: «آل محمد افرادي هستند که صدقه به آنان حرام است و خمس در عوض صدقه براي ايشان مقرر شده و اشخاصي که صدقه بر آنان حرام است همان افرادي هستند که از نسل و صلب حضرت هاشم و مطلب باشند. در کتاب معجم متن اللغة در لغت «اهل» آمده: آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم و اهل‏بيت آن حضرت است و منظور از اهل‏بيت حضرت محمد صلي الله عليه و آله و سلم: علي، فاطمه، حسن و حسين عليهم‏السلام مي‏باشند. امام اهل تسنن احمد حنبل در کتاب مستند (ج 6، ص 323) از ام‏المؤمنين حضرت ام‏سلمه (ره) نقل مي‏کند: پيامبر خدا به فاطمه‏ي زهرا عليهاالسلام فرمود: «شوهرت علي و فرزندانت حسن و حسين را نزد من بياور. وقتي همه آمدند پيغمبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم يک کساي يمني بر روي ايشان افکند و آن گاه دست مبارک خود را روي آن کسا نهاد و گفت: پروردگارا اينان آل من‏اند. بار خدايا، صلوات و برکات خود را براي محمد و آل محمد نازل فرما. ام‏سلمه مي‏گويد: من هم گوشه‏ي کسا را بلند کردم که داخل کسا شوم ولي پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم آن را از دستم گرفت و فرمود تو نيز به خير و سلامتي خواهي بود». ده‏ها روايت ديگر در کتب اهل تسنن داريم که حضرت علي عليه‏السلام از آل محمد به شمار مي‏رود و حضرت اباالفضل العباس عليه‏السلام که فرزند و خلف صالح آن بزرگوار است نيز از آل محمد محسوب مي‏شود. در کتاب قاموس اللغة مي‏گويد: کلمه عترت به معناي فرزند، قبيله، خويشان نزديک از گذشتگان و آيندگان. امام حسين عليه‏السلام در کربلا در زير يک خيمه که حضرت عباس عليه‏السلام [ صفحه 109] فرزندان امام حسن عليه‏السلام و فرزندان عقيل عليهم‏السلام بودند فرمود: ما عترت اهل‏بيت رسول صلي الله عليه و آله و سلم هستيم. مراد اين که امام حضرت عباس عليه‏السلام و ديگر خويشان نزديک را از عترت اهل‏بيت قرار داده و از عترت پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم جدا نکرده است. علامه حلي «رحمة الله عليه» در کتاب تذکرةالفقهاء در بحث مستحقان زکات مي‏نگارد: «و قد اجمع المسلمون کافة علي تحريم الصدقة الفروضة علي بني‏هاشم» لقوله عليه‏السلام: «ان الصدقة لا تنبغي لآل محمد، انما هي أوساخ الناس». [1] . و قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم: أنا أهل‏البيت لا تحل لنا الصدقة. [2] . چون حضرت قمر بني‏هاشم از آل رسول صلي الله عليه و آله و سلم محسوب مي‏شوند، پس صدقه و زکات واجب بر او و نسل آن حضرت حرام است. صاحب کتاب «انوار زهرا عليهاالسلام» مي‏نگارد: متجاوز از صد جلد کتاب در معناي آل‏بيت لغت و احاديث را دقيقا مطالعه کردم... از بسياري از احاديث استفاده مي‏شود که آل پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم تمام بني‏هاشم تا روز قيامت‏اند. در لغت، آل را به معناي اهل گفته‏اند با اين که فرق که در معناي آل، داشتن شرافت لحاظ شده ولي در معني اهل اين قيد ذکر نشده است... به طور خلاصه در تمام کتب لغت آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم به معناي ذريه آل آن حضرت تا روز قيامت و اقوام نزديک آن وجود مقدس از کساني که صدقه بر آنها حرام بوده و مي‏شود به آنها خمس داده، اما در روايات نيز به همين معنا آمده است، زيرا در باب زکات در احاديث مکرر گفته شده که زکات بر آل محمد حرام است و در باب خمس نيز رواياتي تصريح شده که نيمي از خمس را به آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم داد. که طبق دو دسته احاديث در کتب فقه تصريح شده که آل محمد شامل جميع بني‏هاشم تا روز قيامت مي‏گردد. [ صفحه 110]

[1] صحيح مسلم، ج 2، ص 52. [2] کنزالعمال، ج 6، ح 16527.