آنچه گذشت، فهرست و مشخصات درها و ورودي‏هاي قديم صحن حرم حضرت ابوالفضل عليه‏السلام بود. اما درها و ورودي‏هاي جديد که به سال 1394 هـ. ق (1974 م) سامان يافته، از اين قرار است: 1. باب القبله؛ در جنوب صحن واقع شده و در سال 1382 هـ. ق به همت سيد بدرالدين آل ضياء توليت وقت حرم و نيز همراهي برخي از عالمان، از جمله حجةالاسلام سيد عباس حسيني کاشاني بر مدخل اين کتابخانه‏ي عمومي حضرت عباس عليه‏السلام احداث گرديده است. در ماه مبارک رمضان در اين کتابخانه جلسه‏هاي بحث و گفت و گوي علمي، به هدف تقويت حرکت علمي - ادبي کربلا برگزار شده است. طول اين در، 4 متر و عرض آن 5 / 3 متر است و بر بالاي آن اين آيات نوشته است: «بسم الله الرحمن الرحيم الذين آمنوا و هاجروا و جاهدوا في سبيل الله بأموالهم و أنفسهم أعظم درجة عند الله و أولئک هم الفائزون - يبشرهم ربهم برحمة منه و رضوان و جنات لهم فيها نعيم مقيم خالدين فيها أبدا ان الله عنده أجر عظيم» [1] . «کساني که ايمان آورده و هجرت کرده و در راه خدا با مال و جانشان به جهاد پرداخته‏اند، نزد خدا مقامي هر چه والاتر دارند و اينان همان رستگارانند. [ صفحه 273] پروردگارشان آنان را از جانب خود به رحمت و خشنودي و باغ‏هايي در بهشت که در آن جا نعمت‏هايي پايدار دارند، مژده مي‏دهد». «ان الله اشتري من المؤمنين أنفسهم و أموالهم بان لهم الجنة يقاتلون في سبيل الله» [2] . «خدا از مؤمنان جان و مالشان را به بهاي اين که بهشت براي آنان باشد خريده است». از بيرون صحن که بنگريد بر پيشاني درگاه اين کتيبه ديده مي‏شود: قال تعالي: «بسم الله الرحمن الرحيم من المؤمنين رجال صدقوا ما عاهدوا الله عليه فمنهم من قضي نحبه و منهم من ينتظر و ما بدلوا تبديلا - ليجزي الله الصادقين بصدقهم و يعذب المنافقين ان شاء أو يتوب عليهم ان الله کان غفورا رحيما» [3] . «از ميان مؤمنان مرداني‏اند که به آنچه با خدا عهد بستند صادقانه و وفا کردند. برخي از آنان به شهادت رسيدند و برخي از آنها در همين انتظارند و هيچ عقيده‏ي خود را ديگرگون نکردند». بر فراز ايوان اين درگاه، ساعت زنگ‏دار بزرگي نصب شده و در زير اين ساعت نيز از منظر بيرون صحن عبارت: «السلام عليک يا أباالفضل العباس»، به چشم مي‏خورد. 2. باب الامام الحسن عليه‏السلام؛ در غرب صحن و بر گذر زائران به سمت صحن امام حسين عليه‏السلام واقع است. طول آن 4 متر و عرض آن 3 متر است و بر بالاي در دايره‏اي و در آن دايره آيه‏ي: «انا فتحنا لک فتحا مبينا» [4] «ما براي تو فتحي آشکار پديد آورديم». در ميان نقش و نگارهايي بر روي کاشي نوشته است. از بيرون صحن بر بالاي درگاه، اين ديده مي‏شود: «بسم الله الرحمن الرحيم يا أيهاالذين آمنوا لا تدخلوا بيوت النبي الا [ صفحه 274] أن يؤذن لکم» [5] صدق الله العلي العظيم. «اي کساني که ايمان آورده‏ايد، به خانه‏هاي پيامبر در نياييد مگر آنکه شما را اجازه دهند». 3. باب الامام الحسين عليه‏السلام؛ در کنار باب الامام الحسن قرار گرفته، طول آن 4 و عرض آن 3 متر است و بر بالاي در دايره‏اي است که در آن نوشته است: «قال الله: «سلام عليکم طبتم فادخلوها خالدين» [6] . «بر شما درود پاک و پيراسته‏ايد بدان درآييد و جاودانه بمانيد». بلافاصله بر بالاي اين دايره کتيبه‏اي است و در آن اين آيات نقش بسته است: «بسم الله الرحمن الرحيم «ان المتقين في جنات و عيون ادخلوها بسلام آمنين» صدق الله العلي الظعيم». [7] . «پرهيزگاران در باغ‏ها و چشمه سارانند به آنان گويند: با سلامت و ايمني در آن جا داخل شويد». بر بالاي اين نيز لوحي است که عبارت: «السلام عليک يا ساقي عطاشي کربلا». «درود بر تو اي آبرسان تشنگان کربلا». نقش بسته و اطراف آن با نقشهاي گل و گياه بر روي کاشي تزيين يافته است. 4. باب صاحب الزمان عليه‏السلام؛ در کنار باب الامام الحسين عليه‏السلام واقع است و به خجستگي و ياد و نام امام عصر بدين نام خوانده شده، ارتفاع آن به 4 و عرض آن نيز به 5 / 3 متر مي‏رسد. بر بالاي در، کتيبه‏اي با نقش‏هاي گل و گياه بر روي کاشي و در ميان آن عبارت: «باب صاحب الزمان» به چشم مي‏خورد. از منظر بيروني، کتيبه‏اي بر اين سر در است و متن آن چنين است: [ صفحه 275] «بسم الله الرحمن الرحيم انا أنزلناه في ليلة القدر - و ما أدراک ما ليلة القدر ليلة القدر خير من ألف شهر - تنزل الملائکة و الروح» [8] . «و ما آن را در شب قدر نازل کرديم از شب قدر چه آگاهت کرد، شب قدر از هزاران ماه ارجمندتر است، در آن شب فرشتگان با روح فرود مي‏آيند». در سمت چپ اين در، سقاخانه‏اي است و بر بالاي اين آبخورگاه نقش‏ها و تزيين‏ها و مقرنس‏هايي است و در ميان اين نقش‏ها و تزيين‏ها بيت شعر زير و همچنين عبارت: «سلام الله علي الحسن و الحسين» به چشم مي‏خورد: اشرب الماء هنيئا يا محب‏ و اذکر السبط الشهيد المحتسب‏ «اي دوستدار، آب بنوش که گوارايت باد و سبط شهيد صبور و پايدار را ياد کن». پيشاني اين درگاه داراي سه بخش و در بردارنده قوس‏هايي است که نقش‏هاي گل و گياه بر روي کاشي، آنها را در ميان گرفته و در داخل اين گل و بوته نيز بيت شعر زير از شيخ محسن ابوالحب کلبي نقش بسته است: اذا کان ساقي الناس في الحشر حيدر فساقي عطاشي کربلاء أبوالفضل‏ اگر سقاي مردم در روز رستاخيز علي عليه‏السلام است، آبرسان تشنگان کربلا نيز ابوالفضل است. 5. باب الامام موسي بن جعفر عليهماالسلام؛ در زاويه‏ي غربي صحن قرار گرفته، طول آن 4 و عرض آن 5 / 3 متر است و از منظر بيروني بر بالاي سر در، کتيبه‏اي بر روي کاشي است و متن آن کتيبه چنين است: «بسم الله الرحمن الرحيم «سلام عليکم بما صبرتم فنعم عقبي الدار» [9] صدق الله العلي العظيم». [ صفحه 276] «درود بر شما به پاداش آنچه صبر کرديد، راستي چه نيکوست فرجام آن سراي!». 6. باب الامام محمد الجواد عليه‏السلام (باب امام جواد عليه‏السلام)؛ در شمال صحن قرار گرفته، طول آن 4 و عرضش 3 متر است. بر بالاي اين درگاه سقفي هلالي است که با کاشي‏هاي زيبا آراسته شده و بر اين کاشي‏ها اشکال گل و بوته و همچنين اشکال هندسي بر زمينه‏ي بنفش تيره نقش بسته است. بر بالاي در بلافاصله کتيبه‏اي است که آيه‏ي زير بر آن به چشم مي‏خورد: «بسم الله الرحمن الرحيم «الله نور السموات و الأرض مثل نوره کمشکاة فيها مصباح المصباح في زجاجة الزجاجة کأنها کوکب دري يوقد من شجرة مبارکة زيتونة لا شرقية و لا غربية يکاد زيتها يضي‏ء و لو لم تمسسه نار نور علي نور يهدي الله لنوره من يشاء و يضرب الله الأمثال للناس و الله بکل شي‏ء عليم» صدق الله العلي العظيم». [10] . خدا نور آسمان‏ها و زمين است. حکايت نور او چون چراغداني است که در آن چراغي، و آن چراغ در شيشه‏اي است. آن شيشه گويي اختري درخشان است که از درخت خجسته‏ي زيتوني که نه شرقي است و نه غربي افروخته مي‏شود نزديک است که روغنش هر چند بدان آتشي نرسيده باشد، روشني بخشد. روشني بر روشني است. خدا هر که را بخواهد با نور خويش هدايت مي‏کند و اين مثل‏ها را خداوند براي مردم مي‏زند و خدا به هر چيزي داناست. اين درگاه به ديواري متصل است که خود با روي صحن پيوسته است. بر بالاي اين درگاه نيز متن کامل سوره‏ي قدر نقش بسته است. در سمت راست اين درگاه، صفه‏اي است مسقف، مشرف بر خيابان و در امتداد ديوار بيروني. بر بالاي آن نيز سوره‏ي حمد بر کاشي نقش بسته است: [ صفحه 277] «بسم الله الرحمن الرحيم، «قد أفلح من تزکي - و ذکر اسم ربه فصلي» [11] . پس از بسم الله الرحمن الرحيم، «رستگار آن کسي است که خود را پاک گردانيد و نام پروردگارش را ياد کرد و نماز گذارد.». 7. باب الامام علي الهادي عليه‏السلام؛ اين درگاه در زاويه‏ي شمال شرق صحن واقع است، طول آن به 4 و عرضش به 5 / 3 متر مي‏رسد و تازه احداث شده است. 8. باب الفرات؛ در شرق صحن واقع است، طول آن به 4 و عرض آن به 5 / 3 متر مي‏رسد. بر بالاي آن سقفي هلالي است که به کاشي‏هاي زيبا و تزيين‏هايي از گل و بوته بر زمينه‏ي بنفش تيره آراسته شده است. بر بالاي در، کتيبه‏اي به خط کوفي به چشم مي‏خورد که سوره‏ي انشراح بر آن نقش بسته است. سقف متصل است به ديوار بيروني که مشرف بر خيابان است و بر پيشاني اين سر پوشيده، کتيبه‏اي به خط ثلث است که اين آيات بر آن نقش بسته است: «بسم الله الرحمن الرحيم (و سيق الذين اتقوا ربهم الي الجنة زمرا حتي اذا جاءوها و فتحت أبوابها و قال لهم خزنتها سلام عليکم طبتم فادخلوها خالدين)» [12] . «و کساني که از پروردگارشان پروا داشته‏اند، گروه گروه به سوي بهشت سوق داده شوند تا چون بدان رسند و درهاي آن به رويشان گشوده شود و نگهبانان آن به ايشان گويند: سلام بر شما، خوش آمديد، در آن درآييد و جاودانه بمانيد.

[1] سوره‏ي توبه، آيه‏ي 23 - 20. [2] سوره‏ي توبه، آيه‏ي 111. [3] سوره‏ي احزاب، آيه‏ي 23 و 24. [4] سوره‏ي فتح، آيه‏ي 1. [5] سوره‏ي احزاب: 53. [6] سوره‏ي زمر، آيه‏ي 73. [7] سوره‏ي حجر، آيه‏ي 45 و 46. [8] سوره‏ي قدر، آيه‏ي 3 -1 و قسمتي از آيه‏ي 4. [9] سوره‏ي رعد، آيه‏ي 24. [10] سوره‏ي نور، آيه‏ي 35. [11] سوره‏ي اعلي، آيه‏ي 14 و 15. [12] سوره‏ي زمر، آيه‏ي 73.