|
در حرم حضرت عباس عليهالسلام گنجينهاي است که اشياي ارزشمند غير قابل قيمت گذاري در خود جاي داده است. از آن جمله ميتوان به قاليهاي نفيس، قاليهاي بافته شده به نخهاي زر يا نگينهاي قيمتي، چلچراغهاي طلايي، شمشيرهاي مرصع، ساعتهاي ديواري طلايي، ساعتهاي ساخته شده از چوب آبنوس و همانند آن اشاره کرد.
در اين گنجينه، همچنين مجموعهاي از مجسمههاي طلايي کشتيهاي مسافربر که يک ناوگان را تشکيل ميدهد، صندوقي آهني در بردارنده چند مهر امضاي تصويري حقيقي از سر مبارک امام حسين عليهالسلام که از ايتاليا آورده شده است، مصحفي به خطي منسوب به اميرمؤمنان عليهالسلام و تعدادي نسخهي خطي وجود دارد که شمار آنها به 109 نسخه ميرسد و بيشتر آنها نيز قرآن خطي به خط کوفي است.
در شناسنامهاي که از نسخههاي خطي اين گنجينه به دست آوردهام نوشته بود: «اين مجموعه در بردارندهي 109 نسخه و همه نيز قرآن خطي است». به هر روي، آنچه دربارهي قدمت و ارزش هنري و تاريخي اشيا و نفايس موجود در گنجينهي حرم حضرت ابوالفضل العباس عليهالسلام هم ميتوان گفت.
مخطوطات موجود در اين گنجينه داراي فهرست چاپ نشدهاي است که نگارنده تنها نسخهاي ماشين نويسي شده از آن رؤيت کرده است. استاد ناصر نقشبندي در نوشتهاي بدين مطلب اشاره کرده که در حرم حضرت ابوالفضل سه نسخهي قديم قرآن خطي که به خط کوفي نوشته شده است، نگهداري ميشود.
محل گنجينه زماني در حجرهاي واقع در زاويهي رواق جنوبي قرار داشت که پيش از آن مقبرهي مرحوم شيخ حسين بن احمد بن شيخ علي توليت حرم حضرت عباس عليهالسلام بوده است.
اين گنجينه در حال حاضر به محل مقبرهي آل خيرالدين که درش از صحن گشوده
[ صفحه 245]
ميشود انتقال يافته است. در سال 1265 هـ.ق هيأتي ويژه با حضور سعيد السيد آل سلطان توليت فعلي و سيد حسين سيد حسن وهاب توليت پيشين حرم از مجموعه اشيا و نفايس گنجينهي حرم حضرت عباس عليهالسلام فهرستي تهيه و آن را مهر و موم کرد. اين فهرست که ارزش مجموعه اشياي مذکور در آن هزار ليرهي طلايي ترکي تخمين زده شده به شرح زير است. [1] .
- يک نسخه قرآن با قطع بزرگ به خط کوفي و تذهيب شده.
- 16 نسخه قرآنهاي ديگر در قطع بزرگ.
- دو مصحف به خط کوفي در قطع کوچک.
- دو چلچراغ طلايي، يکي بزرگتر به وزن 417 مثقال و ديگري متوسط با وزن 40 مثقال.
- دو چلچراغ کوچک ساخته شده از آميختهي طلا و نقره هر يک به وزن 15 مثقال.
- دو چلچراغ بزرگ نقره، هر يک به وزن 1800 مثقال.
- 97 چلچراغ نقره متوسط در اندازههاي مختلف با وزن 200 تا 300 مثقال.
- 2 چلچراغ مسي در اندازهي متوسط.
- 3 چلچراغ بزرگ بلورين.
- يک شمعدان طلاي کوچک به وزن 9 مثقال.
- يک شمعدان کوچک نقره.
-47 شمعدان مس و برنز در اندازههاي متفاوت.
- سه دسديس (شکل دست) از جنس طلا، که يکي 29 مثقال و دو عدد ديگر هر کدام 6 مثقال وزن دارند.
- سه دسديس نقره که يکي 134 مثقال و دو تاي ديگر هر کدام 110 مثقال وزن دارند.
[ صفحه 246]
- 43 دسديس نقره با اندازههاي متفاوت.
- يک دسديس نقرهاي داراي تصوير.
-74 پردهي حرير با اشکال بوته و جغه و گلابتون.
- 12 پرچم (بيرق) قديمي.
- 19 پرچم با نقشهاي جغه و بوته.
- سه درفش نقرهاي که هر کدام 72 مثقال وزن دارند.
- دو درفش نقره با حجم متوسط.
- چهار قالي ايراني بزرگ.
- 13 گليم پنبهاي آبي رنگ.
- دو نمد پشمي.
- 8 قطعه زير انداز کوچک.
- 8 گويچه (انارک) نقرهاي که در چهار گوشهي ضريح نصب بوده است.
- 5 کمربند با نقشهاي گلابتون.
- يک تفنگ.
- 6 شمشير آهني کهن و داراي ارزش تاريخي.
- سر دوال کمان از جنس نقره.
- 5 تبر و دو قمه.
- دو خنجر مرصع.
- کمربند مسي مشبک طلاکاري شده.
- آيينهاي از نقره.
- 9 کاسهي برنجي.
- قطعه طلايي به وزن 17 مثقال.
- قطعه طلايي ديگر همراه با يک زنجير به وزن 12 مثقال.
- گردنبندي از جنس نقره به وزن 25 مثقال.
- گردنبند چهل بسم الله از جنس طلا و به وزن 40 مثقال.
[ صفحه 247]
- قطعه پارچه عمامهاي ترمه.
- شالهاي هندي.
- يک شال با نقشهاي گلابتون.
- 8 کلاهخود از جنس نقره که وزن هر يک 70 مثقال است.
- کريچهاي از نقره.
- 20 جام ويژه چلچراغ.
- يک ستارهي بلورين بزرگ.
- کلاهکي طلايي براي تيرک پرچم.
- 6 بازوبند نقرهاي طلسم و تعويذ، هر کدام به وزن 117 مثقال.
- 6 گيرهي مخصوص چادر از جنس نقره، هر کدام به وزن 17 مثقال.
علاوه بر اينها، اشياي ديگري هم بعدها به اين گنجينه اهدا شده که در آن جا نگهداري ميشود.
[ صفحه 250]
|