در شهر مذهبي قم اگرچه اکنون هيئت و عزاداري سقايي وجود ندارد، اما در قرون گذشته که ابتداي آن براي ما معلوم نيست، اين عزاداري همه ساله در ايام عاشورا رايج بوده و رونق فراوان داشته است. از کيفيت عزاداري سقاهاي قديم و قرون گذشته آن اطلاع کاملي نداريم، ولي در زمان حکومت پهلوي که سال‏هاي آخر عمر اين عزاداري در قم بوده تا سال 1329 ش که مرحوم حاج محمد فخيمي از معنونين و محترمين شهر و اعضاي معروف و مهم سقاهاي قم (رحمةالله عليه) از دنيا رفته، عزاداري سقايي در قم به اين کيفيت اجرا مي‏شده که در پشت ديوار صحن حضرت فاطمه‏ي معصومه عليهاالسلام به سرپرستي و مديريت حاج ميرزا محمد فخيمي که از عاشقان با اخلاص امام حسين عليه‏السلام بوده، خيمه‏ي بزرگي سراپا مي‏کرده‏اند که داراي پنج تيرک و عمود بوده و اطراف خيمه از جمله ديوار صحن را سياهپوش مي‏نموده‏اند و حدود بيست عدد سنگاب يا طغار بزرگ سفالي که آن روز موجود و مرسوم بوده، روي چهار پايه‏هاي چوبي بزرگ در جلو چادر نصب مي‏نموده‏اند و در بعضي از آنها آب سرد و در بعضي ديگر شربت مي‏ريخته‏اند و روي هر سنگاب و طغار تخته‏اي نهاده و جام‏هاي متعدد [ صفحه 200] آبخوري مي‏نهاده‏اند. سقاهاي قم در ايام دهه عاشورا از صبح تا شام در زير اين چادر به مرثيه خواني و نوحه سرايي سقايي مي‏پرداخته و به مردم آب و شربت مي‏داده‏اند. مردم شهر و زوار حضرت فاطمه‏ي معصومه عليهاالسلام نيز به خاطر علاقه‏اي که به ذکر نوحه سرايي سقايي داشته‏اند، در زير اين خيمه اجتماع مي‏نموده و از مرثيه خواني و نوحه سرايي سقاها بهره‏مند مي‏شده‏اند. مداحان و نوحه سرايان خوشخوان با تجربه‏ي قم نيز، همه ساله در اين مجلس و مراسم شرکت داشته‏اند. هيئت سقاهاي قم در روزهاي تاسوعا و عاشورا به صورت دسته جمعي و سياه پوشيده با مشک و جام آب براي عزاداري سنتي از زير اين خيمه حرکت مي‏نموده و به منزل مرحوم آيةالله آمير سيد محمد برقعي و مرحوم متولي باشي (توليت آستانه) و حاج سيد محمد باقر و امام جمعه وقت قم مي‏رفته و به عزاداري مي‏پرداخته‏اند و مقارن ظهر وارد صحن مطهر شده عزاداري را ختم مي‏نموده‏اند. تاريخ تکايا و عزاداري قم نيز درباره هيئت و عزاداري سقايي قم مطالبي را ذکر نموده که علاقه‏مندان براي استفاده‏ي بيشتر مي‏توانند به آن مراجعه نمايند.