طبق روايات متعدد قدمت کعبه به زمان قبل از حضرت ابراهيم عليه‏السلام و حتي پيش از حضرت آدم عليه‏السلام برمي‏گردد. کعبه نخستين خانه‏اي است که براي هدايت [ صفحه 157] بشر بنا شده است. حضرت ابراهيم و اسماعيل عليهماالسلام ساختمان کعبه را بر پايه‏هاي قديمي آن برپا داشتند. ارتفاع کنوني آن 15 متر است و يگانه درب آن در ضلع شرقي قرار دارد. تقريبا 23 سال قبل از هجرت، کعبه در اثر سيل بزرگي آسيب ديده بود و به وسيله قريش تجديد بنا گرديد. بر سر نصب حجرالاسود که خود افتخار بزرگي بود اختلاف شديدي ميان آنها بروز کرد در اين بين همين که محمد صلي الله عليه و آله و سلم را ديدند، گفتند اين امين است و او را به داوري برمي‏گزينيم. رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم با درايت تحسين‏انگيزي همه را در محل حجرالأسود شرکت داد و با دست خود آن را نصب فرمود، و از خون‏ريزي حتمي جلوگيري نمود. در سال 63 هجري امويها در جنگ با اين زبير با پرتاب سنگ به وسيله‏ي منجنيق بناي کعبه را متزلزل کردند. ابن‏زبير آن را در سال 24 هجري تعمير نمود. همچنين در جنگ ديگري آسيب فراواني به کعبه رسيد و پس از قتل ابن‏زبير در سال 74 هجري تجديد بنا گرديد و حضرت امام سجاد علي بن الحسين عليهماالسلام حجرالاسود را به دست خود نصب فرمود. در سال 140 هجري کعبه بار ديگر مرمت شد. در سال 1377 ه. ق شکافي در سقف کعبه مشاهده شد، پس از بررسي معلوم شد که کعبه داراي دو سقف است، سقف فوقاني آن تجديد و سقف تحتاني آن ترميم گرديد. ابوذر غفاري از رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم روايت کرده: نگاه کردن به علي بن ابي‏طالب عليه‏السلام پدر و مادر، قرآن و کعبه عبادت است از روي معرفت باشد خطاها را محو مي‏کند. «حضرت امام جعفر صادق عليه‏السلام فرمود: تا کعبه برپا است دين اسلام برپا است». حضرت علي عليه‏السلام فرمود: «اگر ثروت بسيار داشتم چيزي به کعبه هديه نمي‏کردم چون به دست نيازمندان نمي‏رسد، بلکه به دست متوليان بي‏نياز مي‏رسد. کعبه نه مي‏خورد و نه مي‏آشامد، آن چه به آن هديه مي‏شود بايد به زوار و نيازمندان داده شود. از اين رهنمود آسماني روشن مي‏شود که هدايا و نذوراتي که در عصر ما به اماکن [ صفحه 158] مقدسه داده مي‏شود بايد تحت ضوابطي به دست محتاجان واقعي برسد. از حوادث شگفت‏انگيز کعبه که هيچ‏گاه در تاريخ تکرار نگشته اين است که حضرت فاطمه بنت اسد زوجه‏ي ابوطالب عليهماالسلام فرزند بزرگوار خود علي عليه‏السلام را در داخل کعبه به دنيا آورد، کيفيت تولد علي عليه‏السلام در خانه‏ي خدا در کتب متعدد نقل شده است. از جمله مستدرک الصحيحين جلد 3، ص 483، نورالابصار، ص 69، فصول‏المهمة ابن‏صباغ المالکي، ص 24. کسي را ميسر نشد اين سعادت‏ به کعبه ولادت به مسجد شهادت [1] .