متأسفانه او نسبت به اميرالمؤمنين (ع) کينه عجيبي داشت. شايد علت اين کينه، علاقه شديد پيامبر به زهرا و علي و حسنين (ع) باشد. او محبت اينان را - به توصيه قرآن - مزد رسالت خود ميدانست و به فضيلت آنها گواهي ميداد. در حالي که با عايشه رفتاري عادي داشت. اختلاف نظرهاي مربوط به انتخاب و بيعت ابوبکر نيز عامل ديگري است براي کينه عايشه.
پس از کشته شدن عثمان نيز عايشه تلاش کرد که خلافت را به قبيلهي تيم - يعني قبيله پدرش - منتقل کند و موفق نشد. اين هم عامل ديگري است.
عايشه ميدانست که در حکومت علي همه مسلمانان برابرند و امتيازاتي که شخص به عنوان همسر پيامبر کسب کرده، ملغي ميشود. از اين رو راه عصيان پيمود و فتنه جمل را با همکاري طلحه و زبير رهبري کرد. امويان و طماعان ديگر قريش نيز مشوق او بودند.
عايشه در تحريک مردم عليه عثمان نقش بسزايي داشت و تحريک ميکرد که او را ساقط کنند و بکشند. هنگامي که وي در آستانه سقوط قرار گرفت، عايشه به مکه رفت و اخبار حوادث را پيگيري ميکرد. با شنيدن خبر قتل عثمان، خوشحالي کرد. اما همين که خبر بيعت مردم با علي را شنيد، سر به گريبان غم فروبرد و گفت: عثمان، مظلومانه کشته شد و من بايد خونش را مطالبه کنم.
از آن پس براي عثمان نوحهسرايي ميکرد و جامه خونين او را شعار خود ساخت. تا بهانهاي براي عصيان و تحريک داشته باشد.
[ صفحه 149]
او ولايت شرعي علي (ع) را زير سؤال برد و مصالح تودههاي محروم و مستضعف را زير پا گذاشت.
او در مکه با همکاري طلحه و زبير با امويان، کوشيد تا افکار مردمي را که ناآگاه بودند (يا آگاهي داشتند، ولي با علي کينه شخصي داشتند)، به خود جلب کند و منشأ فتنهاي شود.
سرانجام تصميم گرفتند رهسپار بصره شوند. زيرا در آنجا براي خود هواداراني سراغ داشتند. در آنجا اعلام جنگ دادند و گروهي کوتاه فکر و مغرض گردد آنها جمع شدند و سهل بن حنيف - حاکم بصره - را دستگير و از کار برکنار کردند.
اميرالمؤمنين (ع) با لشکريان خويش راهي بصره شد، تا فتنه را بخواباند و آشوبگران را سر جاي خود بنشاند.
سپاه عايشه شکست خورد و لشکر حق پيروز شد.
عباس، شاهد اين صحنه بود و از مکتب پدر درس ميآموخت و از حوادث روزگار تجربه مياندوخت.
او ميديد که چگونه پدرش در راه بسط عدالت ميجنگد و امويان فرصت طلب، چگونه براي پايمال کردن حقوق مردم توطئه ميکنند؟!
او يقين کرد که دين در قلب اينان راه نيافته و فقط به لقلقه زبان، دم از دينداري ميزنند تا به اميال پست خود دست يابند.
|