وي مکني به ابيالقاسم و شبيه به حضرت اميرالمؤمنين عليهالسلام بود، مأمون به خط خود نوشت که به حمزة بن حسن، شبيه اميرالمؤمنين عليهالسلام، صد هزار درهم عطا شود. و از اولاد اوست محمد بن علي بن حمزه، نزيل بصره، که از حضرت امام رضا عليهالسلام و غير آن حضرت نقل حديث کرده، و مردي عالم و شاعر بوده است. خطيب بغدادي در تاريخ خود گفته است: ابوعبدالله محمد بن علي بن حمزة بن حسن بن عبيدالله بن عباس بن اميرالمؤمنين عليهالسلام يکي از ادبا و شعرا بوده که از پدرش و نيز از عبدالصمد بن موسي هاشمي و غير ايشان نقل روايت ميکند. چنانکه و روايت کرده از عبدالصمد به اسناد خود از عبدالله بن عباس که گفت: هر گاه حق تعالي غضب کرد بر خلق خود و تعجيل نفرمود از براي ايشان به عذابي ماند باد و عذابهاي ديگري که هلاک فرمود به آن عذابها امتها را، خلق ميفرمايد براي ايشان خلقي را که نميشناسند خدا را که عذاب کند ايشان را. و نيز از بنيحمزه است ابومحمد قاسم بن حمزةالأکبر که در يمن ميزيسته و شخصي عظيمالقدر بوده و جمالي بينهايت داشته. و نيز از بنيحمزه است ابويعلي حمزة بن قاسم بن علي بن حمزةالأکبر ثقهي جليلالقدر که شيخ نجاشي و ديگران از او به نيکي ياد کرده و قبرش در نزديکي حله است. شيخ نجاشي در رجال خود فرموده است: حمزة بن قاسم بن علي بن حمزة بن حسن بن عبيدالله بن عباس بن اميرالمؤمنين عليهالسلام ابويعلي، ثقهي جليلالقدر، از اصحاب حديث بسيار روايت ميکرد، او را کتابي است در ذکر کساني که روايت کردهاند از جعفر بن محمد عليهالسلام. نيز از کلمات علما و اساتيد معلوم ميشود که وي از علماي غيبت صغري، و معاصر با والد صدوق، علي بن بابويه رضوان الله عليهم اجمعين، بوده است. در باب شخصيت والاي علمي و معنوي او باز هم در آينده توضيح خواهيم داد.
[ صفحه 125]
|