|
از جمله مقامات باب الصغير، که نام قبرستاني در دمشق ميباشد، مقام «رؤوس الشهداء» است که مرقدي در آنجا ساخته شده و 16 علامت بر روي آن به نشانهي 16 سر گذاشته شده است. نام شهدايي که اين مقام به آنان منسوب است از قرار زير است:
1. ابوالفضل العباس بن اميرالمؤمنين عليهماالسلام.
2. علي بن الحسين الأکبر.
[ صفحه 257]
3. حبيب بن مظاهر.
4. قاسم بن الحسن.
5. عبدالله بن علي.
6. عمر بن علي.
7. الحر الرياحي.
8. محمد بن علي.
9. عبدالله بن عوف.
10. علي بن ابيبکر.
11. عثمان بن علي.
12. جعفر بن علي.
13. جعفر بن عقيل.
14. محمد بن مسلم.
15. عبدالله بن عقيل.
16. حسين بن عبدالله.
البته دفن سرهاي مطهر شهدا در باب الصغير، با قطع نظر از تعدادشان، با قرائن و اعتبارات موافق است. زيرا پس از وارد شدن اسرا به دمشق، هدفي که ابنزياد از فرستادن اهلبيت عليهمالسلام به شام و يزيد از فراخواندن آنان داشت ظاهرا تأمين شده بود و مخصوصا با توجه به دگرگوني اوضاع شام و تحريک احساسات و افکار عمومي مردم آن شهر عليه دستگاه حاکم در نتيجهي خطبهي امام سجاد عليهالسلام و ديگر فعاليتهاي پيام رساني اسراي اهلبيت عليهمالسلام، ادامهي رفتار سابق رژيم به صلاحش نبود، لذا هر چه زودتر وسايل مراجعت خاندان رسالت را به مدينه فراهم ساخت و طبعا اين جريان، اقتضاي آن را داشت که سرهاي مقدس شهدا را نيز در همان دمشق به خاک سپرده باشند. نيز طبيعي است که پس از دفن سرهاي مطهر در قبرستان عمومي شهر، جايگاه دفن مانند ساير مقامات محفوظ و نگهداري شده باشد.
ولي مرحوم امين در اعيان الشيعة (طبع بيروت، جلد 1، صفحهي 627) مينويسد: من پس از سال 1321 ه در قبرستاني که معروف به باب الصغير است مقامي را ديدم که
[ صفحه 258]
بر سردر آن سنگي بود که بر آن نوشته شده بود: «هذا رأس العباس بن علي و رأس علي بن الحسين الأکبر و رأس حبيب بن مظاهر»، اينجا محل دفن سر عباس بن علي و سر علياکبر فرزند حسين و سر حبيب بن مظاهر است. دو سال بعد از آن، مقام مذکور ويران شد و بناي آن تجديد گرديد و آن سنگ از سردر برداشته شد و در داخل مقام، ضريحي کار گذاشته شد که نام بسياري از شهداي کربلا بر آن نوشته شده بود، ولکن حقيقت امر آن است که اين مقام صرفا به همان سرهاي شريف سه گانه که ذکر کرديم نسبت دارد (بر حسب آنچه بر سردر آن نوشته شده بود). سپس علامه سيد محسن امين اضافه ميکند که ظن قوي آن است که اين نسبت درست باشد... و خدا دانا است.
|