با ضميمه نمودن سه دسته حديثي که نقل شد نکته‏اي بسيار زيبا روشن مي‏شود، دسته اول از احاديث بيانگر اين بود که: حقيقت عقل، نور است: «ان الله عزوجل خلق العقل و هو أول خلق من الروحانيين عن يمين العرش من نوره». [1] . «ان الله خلق العقل من نور...». [2] . و در دسته‏ي دوم روايات دانستيم که اين عقل وقتي ثمربخش است که به وسيله‏ي «نور» تأييد شود که «اذا کان تأئيده من النور» [3] و دسته سوم روايات به ما آموخت که آن نوري که نوربخش انوار و نور براي انوار است نور حضرت محمد و آل محمد صلي الله عليه و آله است که «... و خلق نورالانوار...» [4] و.... بنابراين عقل نور است، و نوري که هم منشاء عقل است و هم نور آن، نور آل محمد صلي الله عليه و آله مي‏باشد، که در حقيقت مؤيد آن، نور ولايت اهل بيت مي‏باشد. [ صفحه 131] و آن نکته‏ي ظريف اين که: عقل نور است، و تحقق ثمره‏ي آن به «نورالأنوار» است، و سرچشمه نور عقل، نور «نورالأنوار» است، و «نور» و «نورالأنوار» حقيقت آن، چهارده معصوم مقدس و پاک است که خود از نور جلال و عظمت خداوند سبحان نشأت گرفته‏اند. پس هر چه روشني در عالم است؛ چه روشني حسي و چه روشني غير حسي، وام‏دار ولايت است و هر کس ولايت ندارد، نور ندارد و هر که نور ندارد، توحيد ندارد. و از همين جا بايد گفت: هر کس از ولايت بهره‏اي بيشتر دارد، از نور عقلي و نور خدايي سهم بيشتري مي‏برد. و لذا آخرين مرحله، بهره از ولايت تسليم و اخبات در مقابل صاحب ولايت است، و بالاتر از حضرت قمر بني‏هاشم اباالفضل (سلام الله عليه) در اين زمينه کيست؟ و دليل برتري آن حضرت از ديگران، روايات و زيارت‏نامه‏هايي است که در حقيقت، بيان عظمت و جلالتي است که او از ولايت به دست آورده است. کدامين شهيد رتبه «يغبطه بها جميع الشهداء» را داراست؟ کدامين امام‏زاده درجه‏ي «عمنا العباس نافذ البصيرة و صلب الايمان» را دريافته است؟ کدامين انسان به مقام «رفع [الله] ذکرک في عليين» دست يافته است؟ و...

[1] اصول کافي ج 1: 16. «کتاب العقل و الجهل، حديث 14». [2] بحارالانوار ج 1: 107. [3] اصول کافي ج 1: 19، بحارالانوار ج 1، 106. [4] اصول کافي ج 1: 367.