ريشه‏ي آفرينش و ملائک مقرب درگاه الهي «نور» است و در روايات گوناگوني به اين حقيقت اشاره شده است که براي نمونه به بعضي از آن اشارت مي‏شود. حضرت امام صادق (صلوات الله عليه) مي‏فرمايند: [ صفحه 431] «ان الله عزوجل خلق الملائکة من نور»؛ [1] . خداوند فرشتگان را از نور آفريد. و همين گونه است، آنچه را که حضرت جبرئيل عليه‏السلام در شب معراج به پيامبر صلي الله عليه و اله عرضه داشت: آن هنگامي که آن حضرت در سير معراجي به نهري رسيدند که آن را «نهر النور» نام بود. و حضرت جبرئيل عليه‏السلام به حضرت خاتم الانبياء صلي الله عليه و اله عرض کرد: «... من هر روز در اين نهر غسل کرده و بيرون آمده و بالهايم را تکان مي‏دهم، فليس من قطرة تقطر من أجنحتي الا خلق الله تبارک و تعالي منها ملکا مقربا... پس قطره‏اي از قطرات بالم نيست مگر آن که خداوند از آن ملکي مقرب مي‏آفريند...» [2] . بنابر اين حديث شريف، خلقت و آفرينش ملائکه، منشأ نوري دارد، لکن نورهاي گوناگون؛ چرا که ملائکه داراي انواع و اقسام گوناگوني هستند. و هر کدام مشغول به کاري و يا عبادتي ويژه خود مي‏باشند. و سر آن تفاوتها، تفاوتي است که در نورهاي آفرينش آنها هست، و اين حقيقتي است که حضرت رسول خدا صلي الله عليه و اله به آن تصريح فرموده‏اند: «... ثم خلق الملائکة من بدء ما أراد من أنوار شتي...»؛ [3] . خداوند آفريد فرشتگان را از نورهاي متفاوت. و در حديثي ديگر از همان حضرت مي‏خوانيم که: «... ثم فتق نور أخي علي فخلق منه الملائکة، فالملائکة من نور علي، و نور علي من نور الله و علي أفضل من الملائکة...»؛ سپس نور برادرم علي را شکافت، پس از آن نور فرشتگان را آفريد، بنابراين از نور علي، ملائکه به وجود آمده‏اند. و سر منشأ نور علي نور الله جل جلاله است، و حضرت علي (صلوات الله عليه) از فرشتگان برتر است... [4] . و در حديث ديگري مي‏فرمايند: [ صفحه 432] «خلق الله من نور وجه علي بن أبي‏طالب [صلوات الله عليه] سبعين ألف ملک، يستغفرون له و لمحبيه الي يوم القيامة» [5] . و در ديگر حديث از حضرت خاتم الانبياء صلي الله عليه و اله مي‏يابيم که فرمودند: «... و خلق من تسبيح علي الملائکة المقربين، فکلما سبحت الملائکة المقربون، منذ أول يوم خلقها الله عزوجل الي أن تقوم الساعة فهو لعلي و شيعته» [6] .

[1] بحارالانوار ج 56: 191، حديث 48، به نقل از «الاختصاص: 109». [2] بحارالانوار ج 56: 191، حديث 48 به نقل از «الاختصاص: 109». [3] بحارالانوار ج 15: 8. [4] همان: 10. [5] مستدرک سفينة البحار ج 9: 426، به نقل از «بحارالانوار ج 9: 408» و همين روايات از مخالفين نيز نقل شده ر. ک: «احقاق الحق ج 7: 319، 324، و ج 9: 443 و 444 و 459». [6] مستدرک سفينة البحار ج 9: 426 به نقل از «بحارالانوار ج 35: 99».