واژه‏ي «سخا» و «جود»، «مواسات»، «ايثار» در اصل و معنا با يکديگر مشترکند، ولي داراي تفاوت‏هايي نيز مي‏باشند. بخشش و عطا از روي نرمي و محبت و بدون منت معنايي است. [1] . [ صفحه 339] که هر چهار کلمه بر آن دلالت دارند، اما اين عطا و بخشش وقتي از زاويه‏هاي گوناگون بررسي شود، تفاوت‏هايي به وجود مي‏آيد: هر گاه کسي از آنچه دارد، مقدار کمتر از آن را ببخشد، او را «سخي» و عطاي او را «سخا» مي‏گويند. و اگر مقدار بيشتر از آن را ببخشد، او را «جواد» و کردارش را «جود» مي‏گويند، و اگر همه آنچه را دارد - هر چه هست - ببخشد و براي خود هيچ نگذارد، او را «مؤثر» و رفتارش را «ايثار» مي‏نامند. [2] . بنابراين «ايثار» يعني مقدم داشتن ديگران بر خود، در آنچه که بدان نيازمند است. و اگر خود را در آنچه دارد با ديگري مساوي دانست آن را مساوات مي‏گويند. [3] . بنابراين عالي‏ترين مرتبه عطا و بخشش همانا «ايثار» است، يعني ديگران را بر خود مقدم داشتن. و عالي‏ترين مرتبه «ايثار» فدا کردن و پيشکش نمودن جان است. يعني براي حفظ جان ديگري، به دفاع برخيزد، و تا پاي جان، جانفشاني نمايد، و اگر با قصد و نيت تا پاي جان ايستاد و او را حفظ کرد مي‏گويند: ايثار جان نمود. و اگر در اين راه جانش را از دست داد، مي‏گويند، جانش را فدا نمود. و از اين بيان، فرق «ايثار بالنفس» با «فداء النفس» روشن مي‏شود.

[1] فروق اللغه: 167. [2] بطل العلقمي ج 2: 350 به نقل از «غرر النصايح الواضحه: 234» تأليف رشيد الوطواط. [3] همان: 348 به نقل از «تعريفات جرجاني، 163».