در محور قبل دانسته شد که سخت‏ترين روزهاي عمر حضرت نبي اکرم صلي الله عليه و اله دو روز بود؛ يکي روز جنگ «احد» که حضرت حمزه عليه‏السلام به شهادت رسيد و دومين روز، روز جنگ «موته» که حضرت جعفر طيار شربت شهادت نوشيد. که در حقيقت حضرت رسول خدا صلي الله عليه و اله، دو تن از وفادارترين و شجاع‏ترين و کارآمدترين مرداني را که خالصانه از وجود اقدس نبي خدا حضرت محمد مصطفي صلي الله عليه و اله دفاع و حراست مي‏کردند، از دست دادند. چرا که آن دو بزرگوار علاوه بر برجستگي شخصيتي که همتايي نداشتند، عمو و عموزاده‏ي پيامبر نيز بودند و از اهل‏بيت آن حضرت به شمار مي‏رفتند. زيرا بعد از آن دو، کسي که در رتبه‏ي آنان در بين اصحاب و اهل‏بيت آن حضرت در شجاعت، قدرت، اخلاص، وفا و جنگ‏آوري باشد، وجود نداشت و تو گويي آن حضرت غريب و بي‏ياور شدند. و تنها يک نفر باقي‏مانده بود که در تمام صفات جلال و کمال برترين بود و آن وجود اقدس حضرت اميرالمؤمنين (صلوات الله عليه) بود. گرچه اصحاب باوفايي چونان سلمان و ابوذر بودند، اما مرداني به شهامت و شجاعت و جنگ‏آوري آن دو، کسي نبود مگر حضرت مولي (صلوات الله عليه). از همين رو، حضرت تنها شدند زيرا تنها حضرت علي مرتضي (صلوات الله عليه) باقي مانده بود. اما در کربلا کار خيلي سخت‏تر بود. که نمي‏توان هيچ روز سختي را در عالم حتي سخت‏ترين روزهاي عمر حضرت رسول خدا صلي الله عليه و اله را با آن مقايسه نمود. راز آن را در اين کلام حضرت امام سجاد (صلوات الله عليه) بايد به دست آورد که مي‏فرمايند: «و لا يوم کيوم الحسين [(صلوات الله عليه)] ازدلف اليه ثلاثون ألف رجل يزعمون أنهم من [ صفحه 325] هذة الامة، کل يتقرب الي الله عزوجل بدمه، و هو بالله يذکرهم فلا يتعظون، حتي قتلوه بغيا و ظلما و عدوانا»؛ هيچ روزي مانند روز امام حسين (صلوات الله عليه) نيست، [چرا که] سي هزار مرد براي به شهادت رساندن آن حضرت سخت به او تاختند. و گمان مي‏کردند از اين امت [امت رسول الله صلي الله عليه و اله] هستند، هر کدام براي ريختن خون آن حضرت قرب به خدا مي‏جستند، و آن حضرت خدا را به آنها متذکر مي‏شد [و موعظه مي‏نمود] ولي آنها نمي‏پذيرفتند و متذکر نمي‏شدند، تا اين که از روي سرکشي و ستمکاري و دشمني آن حضرت را کشتند. حضرت امام سجاد (صلوات الله عليه) در اين محور از فرمايش خويش اشاره مي‏فرمايند که اگرچه دو روز، از سخت‏ترين روزهاي عمر حضرت نبي اسلام صلي الله عليه و اله بود، ولي هيچ روزي به روز حضرت امام حسين (صلوات الله عليه) نيست، يعني هيچ روز سختي را - حتي روزهاي سخت پيامبر اکرم صلي الله عليه و اله - را نمي‏توان با سختي روز حضرت امام حسين (صلوات الله عليه) مقايسه نمود. آنگاه سختي آن روز را در پنج فراز بيان مي‏فرمايد: