راز آن همه عظمت را مي‏توان در اين خطبه که حضرت ثامن‏الائمه (صلوات الله عليهم) از جد بزرگوارشان حضرت مولي (صلوات الله عليه) نقل مي‏کنند يافت. در روز عيد غدير شماري از ياران خاص امام هشتم (صلوات الله عليه) براي افطار در نزد او حاضر بودند. حضرت در فضايل روز غدير گفتگو مي‏فرمودند، تا سخن رسيد به آنجا که آن بزرگواران از پدر بزرگوارشان و ايشان از پدر بزرگوارشان تا حضرت امام حسين (صلوات الله عليه) که فرمودند: در سالي روز عيد غدير با [ صفحه 212] روز جمعه مصادف شد. در آن روز پدر بزرگوارشان حضرت مولي (صلوات الله عليه) منبر رفته و خطبه‏اي مفصل خواندند. که يکي از فرازهاي آن چنين است: «و أشهد أن محمدا عبده و رسوله استخلصه في القدم علي سائر الأمم علي علم منه انفرد من التشاکل و التماثل من أبناء الجنس، و انتجبه امرا و ناهيا عنه، أقامه في سائر عالمه في الأداء مقامه... ان الله اختص لنفسه بعد نبيه صلي الله عليه و آله من بريته خاصة علاهم بتعليته و سمابهم الي رتبته...»؛ [1] . و گواهي مي‏دهم که محمد صلي الله عليه و آله بنده خدا و رسول او است که او را از بين همه امت‏ها براي خود برگزيده چون مي‏دانست که حضرت رسول اکرم صلي الله عليه و آله در بين همنوعان خود يگانه است، و او را براي امر و نهي از طرف خود [بر عالم] از جانب خود برگزيد. و او را در بين جهانيان در مقام خود جايگزين کرد تا از طرف او کارهاي جهانيان را برآورد. و همانا خداوند متعال از ميان آفريده‏هايش عده‏اي خاص (آل پيامبر (صلوات الله عليهم)) را ويژه خود ساخت. بعد از پيامبرش صلي الله عليه و آله، و آنها را به بزرگي خود بزرگ کرد، و آنها را به رتبه‏اش بالا برد.... روشن است آن که را خداوند در عالم هستي در مقام خود مقيم مي‏کند، در اذن دخول حرم امامان معصوم (صلوات الله عليهم) مي‏خوانيم: «... الحمدلله الذي من علينا بحکام يقومون مقامه لو کان حاضرا في المکان...» [2] کسي است که مظهر صفات الهي باشد، و تمام صفات الهي در او جلوه کرده باشد. و از اين روي تمام هستي - از عرش تا فرش - همه به آن نورالأنوار متوجه هستند و از او مدد مي‏گيرند، و از او اطاعت مي‏کنند، که: «نحن وجه الله الذي يتوجه به الناس اليه تعالي»؛ [3] . ما وجه خداييم که همه‏ي مردمان براي روي به خدا آوردن بدان توجه مي‏کنند. و همه به او محتاجند و او از همه بي‏نياز، و تنها نيازمند خداي سبحان است. بلکه هر چيزي به عالم مي‏رسد از وجود مقدس آن سرور است. چرا که مظهر اسماء است و يکي از [ صفحه 213] اسماء الهي «الغني» است که از همه بي‏نياز است و همه به او نيازمند، لکن فرق در اين است که الله جل جلاله «غني بالذات» است و حضرت رسول خدا صلي الله عليه و آله «غني» است به سبب عطاي خداوند. تمام صفاتي که براي حضرت محمد مصطفي صلي الله عليه و آله است براي ائمه معصومين (صلوات الله عليهم) هست به جز نبوت، لذا حضرت مولي علي (صلوات الله عليه) در ادامه کلام مبارکشان فرمودند: «ان الله اختص لنفسه بعد نبيه من بريته خاصة علا هم بتعليته، و سما بهم الي رتبته». و در اين زمان مقيم در عالم خلقت با همان اوصافي که براي خاتم‏الانبياء حضرت محمد صلي الله عليه و آله بيان شد غير از نبوت، وجود أقدس سيد العالمين، مولايمان حضرت حجة بن الحسن العسکري (صلوات الله عليه) مي‏باشند، و او است که همه روي به او، و او روي به سوي الله تبارک و تعالي دارد. هر کجا نوري و نورانيتي است از پرتو آن نورالأنوار و نور أعلي است که خود جلوه‏ي نور اللهي است. و زبان حال بلکه زبان قال اهل بصيرت همه اين است که اي سيد عالمين و اي سرور مؤمنين اي حجة بن الحسن صلي الله عليک: همه انوار ظاهر در مظاهر ز مهر روي تابان تو باشد ندارد بي تو، هستي هيچ چيزي‏ که جان جمله‏شان، جان تو باشد [4] . چرا که «باب الله» اوست، و قبولي عبادت در گرو ولايت او، و بالا رفتن اعمال و دعاها، رهين امامت اوست، و اگر کسي را نورانيتي هست از پرتو نور اوست، که قوام عالم، تنها به اوست، و او گواه عالم و حجت خدا بر هستي است و همه‏ي هستي، محضر او است، اما کو چشم بينا و گوش شنوا! آري: اي از تو فتاده عالمي، در يم نور در پيش تو درويش و توانگر همه عور اي با همه در حديث و گوش همه کر وي با همه در حضور و چشم همه کور [5] .