پرسش: ممکن است کساني بگويند: عقل انسان هم مي‏تواند قلب را در مقابل گناه حفظ کند، چرا که عقل مي‏گويد: «فکر گناه، گناه قلبي است و...» بنابراين راه منحصر به ولايت نيست. پاسخ: مطلب جالبي است، ولي مراد شما از اين عقل، چيست؟ اگر مقصودتان فکر معاش است، که اين قوه براي به دست آوردن زندگاني دنيا، ثروت، قدرت، رياست و... از هيچ گناهي فروگذاري نمي‏کند. همان‏گونه که در معاويه بود و يا هر ثروتمند و قدرتمندي که شما بنگريد مي‏بينيد اين افراد براي زياد کردن اموال، و يا تحکيم پايه‏هاي قدرت از هيچ حيله، مکر، قتل، غارت و... خودداري نمي‏کنند. و اگر نظر شما به «عقل نوري» است، فرمايش صحيح است ولي دانستيد وقتي اين عقل کارساز است که مؤيد به نور ولايت شود، پس آخرالامر مصونيت بخش قلب در مقابل گناه و چاره‏ساز، «ولايت» است و الحمد لله رب العالمين. عصمت: اين واژه به معناي «منع»، «وقايه» آمده است گفته مي‏شود. «عصمه الطعام منعه من الجوع»؛ [1] . عصمه الطعام يعني جلوگيري کرد غذا او را از گرسنه شدن. و عرب به بند مشک که سقا بر دوش مي‏اندازد «عصام» مي‏گويد، زيرا از افتادن مشک جلوگيري مي‏کند. [2] . پس، عصمت يعني جلوگيري کردن از چيزي، بنابراين عصمت در حقيقت عبارت است از اينکه خداوند کسي را از مرتکب شدن اشتباه جلوگيري کند، و مانع از اشتباه کردن شود. و بر همين اساس در زيارت جامعه مي‏خوانيم: «عصمکم الله من الزلل»؛ خداي تبارک و تعالي شما را از خطا و اشتباه منع کرد. [ صفحه 195]