علقمه نام نهري است که از فرات منشعب مي‏گرديده و اطلان کلمه علقمه يا علقمي به آن به يکي از موارد زير است. الف - چون اسم شخصي که به حفر آن مبادرت نموده علقمي نام داشته لذا اين نهر به اسم وي (نهر علقمه) خوانده شده است [ صفحه 54] ب - کلمه علقمه علاوه بر آنکه به معناي گياهان تلخ و بدبو مي‏باشد به معناي حنظل نيز آمده و چون در اطراف نهر مزبور اين قبيل گياهان به مقدار زياد مي‏روئيده لذا اسم علقمه بر آن نهاده شده است. ج - برخي از مورخين نوشته‏اند که اين نهر قبلا داراي سدي بوده که توسط علقمي وزير مستعصم خراب و نابود گرديد و به همين جهت نهر علقمي يا نهر علقمه ناميده شده است. و چون حضرت اباالفضل در کنار اين نهر آن فداکاري بزرگ و شگفت آورد را به منصه ظهور گذارده و نهايت شجاعت و رشادت را انجام داد لذا يکي از القاب آن حضرت (بطل العلقمي) يا پهلوان علقمه تعيين گرديده است.