بعد از خانواده موضوعي که در آموزش و پرورش حضرت اباالفضل (ع) دخالت تام داشته طرز تحصيل و کسب علم و دانش است. اصولا در محيط درس که در طرز تفکر و تعليم و تربيت هر فردي به ويژه در اوان جواني و زندگي تأثير بسزائي دارد دو موضوع بيش از موارد ديگر مورد توجه است يکي معلم و ديگري کتاب.
معلم و مدرس نبايد فقط از نظر ميزان معلومات مورد انتخاب قرار گيرد بلکه بايستي دربارهي آن از جهت اخلاقي نيز بررسي دقيقي به عمل آيد. اگر هر اندازه سطح علم و دانش معلمي بالا ولي در عوض فاقد جنبههاي تربيتي و معنوي باشد ارزشي نميتوان براي اجتماع و براي محصل داشته باشد زيرا اصولا تربيت محصل از نظر جنبههاي روحاني و
[ صفحه 40]
اخلاقي بر کسب دانش ارجحيت کامل دارد و اين امر مورد تأئيد همگان است که خطر يک نفر دانشمندي که اخلاقا ضعيف و از معنويت دور باشد به مراتب زيادتر از خطر يک فرد عامي بدون تربيت است و علاوه بر تعلم، نوع کتاب و مطالب آن از نظر تربيتي و اثري که در نوجوانان خواهد گذارد بسيار در خور تعمق است و به اين دليل در آموزش هر کودک و هر نوجواني معلم و کتاب بيش از حد تصور مؤثر ميباشد. آموزش حضرت عباس (ع) چه از نظر معلم و چه از نظر کتاب کاملا تأمين بود زيرا آن حضرت تحت تعليم پدر بزرگوار و حسنين و ساير صحابهي دانشمندي قرار داشت که علم و دانش آنها با اخلاق و معنويت آميخته بود و در ضمن تدريس بهترين راهنمائيها را در دسترس اباالفضل قرار ميدادند و از طرف ديگر کتبي که مورد تدريس و مطالعه قمر بنيهاشم بود و در وهلهي اول قرآن مجيد و در مراحل بعدي کتب مذهبي و يا تاريخي بود که کلا جنبهي معنويت و خداپرستي داشت و به اين ترتيب و به طور خلاصه وقتي فردي معلمي چون شخصيتهاي فوق الذکر داشته باشد و
[ صفحه 41]
براي درس و مطالعه از چنان کتابهائي استفاده نمايد مسلما شخصيتي بوجود خواهد آمد همانند حضرت ابوالفضل که برابر روايات صحيحه از نظر علم و دانش و علوم ارثي خاندان رسالت و همچنين از جهت اخلاقي و روحانيت بالاترين مرتبه را براي خود احراز فرمود.
|