حضرت علي عليه‏السلام اولين بار با حضرت زهرا عليهاالسلام ازدواج کرد و اين ازدواج در سال دوم هجرت تحقق يافت، حضرت زهرا عليهاالسلام پس از نه سال زندگي مشترک با علي عليه‏السلام به شهادت رسيد و تا حضرت زهرا عليهاالسلام زنده بود، حضرت علي عليه‏السلام با زن ديگري ازدواج نکرد. پس از حضرت زهرا عليهاالسلام، علي عليه‏السلام در طول مدت عمرش با زنان ديگري ازدواج کردند که عبارتند از: امامه، ام‏البنين، خوله، ام‏حبيب، اسماء، ليلي، ام‏سعيد،... [1] . در ميان همسران حضرت علي عليه‏السلام پس از حضرت زهرا عليهاالسلام مقام هيچ کدام از آنها به مقام ارجمند حضرت ام‏البنين عليهاالسلام نمي‏رسيد. ام‏البنين بانويي شجاع، فداکار و بسيار با فضيلت بود و لياقت آن را يافت که مادر حضرت عباس عليه‏السلام گردد. از قراين به دست مي‏آيد که ام‏البنين عليهاالسلام سومين همسر حضرت علي عليه‏السلام بود و در سال‏هاي بين [ صفحه 16] 20 تا 25 هجري با علي عليه‏السلام ازدواج نمود. سيره نويسان چگونگي ازدواج حضرت علي عليه‏السلام با ام‏البنين را که نامش فاطمه بود، چنين نوشته‏اند: حضرت علي عليه‏السلام مي‏خواست با يک بانويي ازدواج کند که از يک خاندان شجاع و اصيل باشد تا اگر فرزنداني به وجود آورد، آن فرزندان از جانب مادر نيز کمالات انساني از جمله شجاعت و دلاوري را به ارث ببرد و اين از دستورهاي مهم اسلام در امر مقدس ازدواج است که مردان در انتخاب همسر دقت کافي کنند. معيار انتخابشان براساس اصالت، تقوا، شجاعت و ساير ارزش‏هاي انساني باشد نه براساس ملک و منال و شهرت و زيبايي ظاهري. حضرت علي عليه‏السلام نخستين شاگرد پيامبر صلي الله عليه و آله است و از پيامبر صلي الله عليه و آله اين درس را آموخته که فرمود: اياکم و خضراء الدمن؛ بپرهيزيد از سبزيهايي که از جاهاي ناپاک و آلوده مي‏رويند. شخصي پرسيد: «منظور از اين دستور چيست؟» پيامبر صلي الله عليه و آله در پاسخ فرمود: المرءة الحسناء في منبت السوء؛ بپرهيزيد از ازدواج با زن زيبايي که از خانواده‏ي ناشايسته به وجود مي‏آيد. [2] . [ صفحه 17] قانون وراثت، يک قانون محکم طبيعي است، در انتخاب همسر بايد به آن توجه داشت، زيرا خصال او براساس قانون عميق و وسيع وراثت، به فرزندش انتقال مي‏يابد. امام جعفر صادق عليه‏السلام در ضمن گفتاري فرمود: در انتخاب همسر، بانويي را انتخاب کن که: بکرا تنسب الي الخير، و الي حسن الخلق...؛ دوشيزه و از خانواده خوب باشد، خوش اخلاق باشد. [3] . آري علاج واقعه را قبل از وقوع بايد کرد، بايد آينده‏نگر و دورانديش بود، از اول، عاقبت کار را ديد که گفته‏اند: هر که ز اول بنگرد پايان کار اندر آخر او نگردد شرمسار