عباس عليهالسلام در کنار برادران و پدر در مدينه ميزيست. هنگامي که پس از فوت عثمان، مردم با حضرت علي عليهالسلام بيعت کردند و آن حضرت به طور رسمي به خلافت نشست. حضرت عباس عليهالسلام از همياران قوي دل و پر تلاش در محضر پدر بود و آن حضرت را در تحقق آرمانهاي اسلام و رهبري اسلامي ياري ميکرد. پس از چند ماه جمعي از همان کساني که با حضرت علي عليهالسلام بيعت کرده بودند، به رهبري عايشه، طلحه و زبير به سوي بصره آمد و آنجا را تصرف کرده و بناي شورش و مخالفت گذاشتند که نامشان به عنوان «ناکثين» (بيعت شکنان) معروف شد. عايشه سوار بر شتر (جمل) مردم را
[ صفحه 91]
بر ضد علي عليهالسلام تحريک ميکرد. سرانجام جنگ جمل را به وجود آوردند.
حضرت علي عليهالسلام و ياران از مدينه براي سرکوبي ياغيان طرفدار معاويه بيرون آمده بودند. وقتي که ماجراي شورشيان بصره مطرح شد. سپاه علي عليهالسلام نخست به طرف بصره حرکت کردند تا پس از سرکوبي مخالفان داخلي، به سوي صفين براي نبرد با سپاه معاويه حرکت نمايند. عباس عليهالسلام در اين هنگام جوان نورس بود. همراه پدر و برادران به سوي بصره حرکت کرد. در بصره مذاکرات براي اصلاح مفيد واقع نشد. دشمنان جنگ را شروع کردند، در نتيجه درگيري به اوج شدت خود رسيد. سرانجام پيروزي نصيب ياران علي عليهالسلام گرديد. از مخالفان سيزده هزار نفر کشته شدند و از ياران علي عليهالسلام پنج هزار نفر به شهادت رسيدند. [1] .
در اين جنگ، سخني از عباس عليهالسلام در تاريخ ديده نميشود ولي قطعا او از ياران تلاشگر و فداکار اين صحنه بود و چون نوجواني در حدود ده سال و شايد شانزده ساله بوده، گويي تاريخ او را فراموش نموده است.
پس از جنگ جمل، جنگ بزرگ صفين شروع شد و اين جنگ که با معاويه و سپاه او رخ داد، هيجده ماه طول کشيد و از شديدترين جنگهاي عصر خلافت حضرت علي عليهالسلام بود.
حضرت عباس عليهالسلام همراه برادرانش حسن و حسين عليهماالسلام در اين
[ صفحه 92]
نبرد، حضور فعال داشتند.
بعضي سن حضرت عباس عليهالسلام را در اين نبرد، هفده سال تعيين کردهاند. چنانکه اين مطلب در مناقب اخطب خوارزمي، ص 54 آمده است، اگر چنين باشد، بايد تولد آن حضرت را قبل از سنهي 26 دانست، زيرا آغاز جنگ صفين در سال 36 رخ داد.
ممکن است گفته شود که اگر به ميدان رفتن حضرت عباس عليهالسلام را در جنگ صفين در سال 37 بدانيم، آن حضرت در آن وقت حدود دوازده سال داشت و نظر به اينکه قد و قامت رشيد و بلند داشت. در ظاهر بيست ساله به نظر ميرسيد. [2] .
به هر حال دو واقعهي عجيب در رابطهي با شجاعت حضرت عباس عليهالسلام در جنگ صفين نقل شده که هر کدام نمونهاي روشن بر شجاعت و دلاوريهاي ممتاز آن بزرگمرد الهي در اين جنگ در دوران نوجواني ميباشد. نظر شما را به آن دو حادثه جلب ميکنيم:
[ صفحه 93]
|