ديگر از القاب آن بزرگوار عبد صالح يعني بندهي شايسته و نيکوکار خدا که در زيارت آن حضرت تصريح به اين لقب شده: السلام عليک ايها العبد الصالح: حکماء و دانشمندان گفتهاند: اجزاء زمان مشابه يکديگرند چون افراد مکان که شبيه هماند چنان که زميني بر زمين ديگر به حسب ذات برتري و امتياز ندارد مگر به اعتبار مثل اينکه زميني به نام مسجد خوانده شود چون منتسب به خدا و خانهي خدا است شرافت دارد و همين طور است اجزاء زمان که گاهي ارزش پيدا ميکند به سببي مانند روزها و شبهاي ماه مبارک رمضان و شب ليلة القدر که انتساب به خدا و از شب و روزهاي آمرزش و بخشش است لذا انسانها هم به هم فضيلتي ندارند مگر به اعتبار يعني تمام نژادها از سياه و سفيد، و سرخ، و زرد از زن و مرد فرزندان
[ صفحه 40]
آدم و حوا هستند برتري بر يکديگر ندارند مگر به سبب مقام قرب و نزديکي به آفريدگار جهان و اين مرتبه حاصل نميگردد مگر از راه بندگي و عبوديت لذا عاليترين مقام براي انسانها مقام عبوديت و بندگي است، بهترين تشريفي که خداوند به پيامبر اسلام عنايت ميکند انتساب و نسبت دادن آن بزرگوار است به مقام بندگي و مهمترين افتخار آن حضرت همين است که از بندگان خداوند جهان است سبب اينکه به او گفته ميشود «لولاک لما خلقت الافلاک» يعني اگر تو نميبودي من افلاک بلکه هيچ چيز را خلق نميکردم براي صورت زيبا و يا فصاحت و بلاغت و يا افتخار حسب و نسب و بقيهي امور صوري نبوده است بلکه براي مرتبهي عبوديت و بندگي آن بزرگ پيغمبر گرامي است، در آن شبي که پيامبر اسلام زمين و آسمان را زير پا نهاد و آغاز سفر آسماني و معراج را نمود و تا آنجا پرواز کرد که جبرئيل باز ماند و فرياد زد لو دنوث انملة فقد احترقت.
در مقام قرب به قدري نزديک شد که فاصله به اندازهي دو طرف کمان بيش نبود در اين حال به مقام عبوديت و بندگي نائل گرديد. سبحان الذي اسري بعبده ليلا من المسجد الحرام الي المسجد الاقصي (سوره اسري آيهي 1) خداوند متعال نفرمود: رسولم، سفيرم، وليم، يا بقيهي اسماء و القاب آن حضرت بلکه فرمود: بندهام را سير دادم...
در تشهد نماز هم شهادت به بندگي آن حضرت اول گفته ميشود و بعد به مقام رسالت: اشهد ان محمدا عبده و رسوله گواهي ميدهم محمد بندهي خدا و رسول خدا است همچنان که در ساير انبياء
[ صفحه 41]
عظام مقام عبوديت مقدم بر ساير مقامات قرار گرفته است، عيسي بن مريم (ع) در آغاز سخن ميگويد: اني عبدالله اعتراف به بندگي خداوند ميکند و خداوند هم اعتراف او را امضاء کرده ميگويد: لن يستنکف المسيح ان يکون عبدا عيسي بن مريم استنکاف ندارد از بندگي خداوند، دربارهي داود در سوره ص آيهي چهار گفته ميشود: و اذکر عبدنا داود و دربارهي ايوب در همان سوره ميفرمايد: و اذکر عبدنا ايوب...
خلاصه آن که در کلمهي عبد تمام صفات حميده جمع شده و در حقيقت صفتي است که جامع بقيهي صفات حسنه و ستوده ميباشد و مهمترين صفتي است که خداوند، انبياء و امناء و اولياء خود را بدان مفتخر ساخته است، امام صادق عليهالسلام هم به اين صفت جامع عباس بن علي عموي بزرگوار خود را ستوده و خاطر نشان ميسازد که او بندهي صالح خداوند منان بود.
|