عملکرد حضرت ابوالفضل العباس (عليه‏السلام) به قدري عظيم بود که براي تمام آزادگان، سروري آسماني و جاودانه گرديده و قلوب تمام خوبان را تسخير خود نموده است. در اين ميان ائمه معصومين عليهم‏السلام، به آن حضرت علاقه و شيفتگي خاصي داشتند. و هر کدام به نوعي از آن جناب تجليل کرده‏اند. الف: ابوالفضل از ديدگاه امام حسين (عليه‏السلام): در بعد از ظهر تاسوعا، صداي هياهوي لشکر عمر سعد به خيمه‏گاه رسيد. امام مظلومان (عليه‏السلام) سؤال مي‏نمايد چه خبر شده است؟ ابوالفضل العباس (عليه‏السلام) به محضر برادر شرفياب مي‏گردد و عرض مي‏نمايد: لشکر عمر سعد است. امام به برادر عزيز خويش مي‏فرمايد: [ صفحه 48] «ارکب بنفسي انت يا اخي حتي تلقاهم و تسئلهم عما جائهم» [1] . سوار شو، جانم به فدايت اي برادر، تا با آنان ملاقات نمائي، از آنان سؤال کن که چرا آمده‏اند؟ ملاحظه مي‏فرمائيد، امام مظلومان و سيدالشهداء، به برادر مي‏فرمايد: جانم به فدايت. اين تعبير از امام انس و جان و امام آسمان و زمين، او که جانشين و خليفه خداوند سبحان است، درباره برادر، به خوبي از جايگاه رفيع و مقامات عاليه سماوي حضرت ابوالفضل (عليه‏السلام) خبر مي‏دهد. چرا که جان حسين نسخه مقيد ماهوي خداوند متعال است و اين کلام از امام حسين (عليه‏السلام) نمايانگر کلام خدا است. حال تو خود شرح مفصل بخوان از اين مجمل. ب) تجليل امام سجاد (عليه‏السلام): امام سجاد (عليه‏السلام) در تجليل از عموي خويش مي‏فرمايند: «رحم الله عمي العباس و لقد اثر و ابلي و فدا اخاه بنفسه. حتي قطعت يداه فابدله الله بجناحين مع الملائکة في الجنة کما جعل لجعفر بن ابيطالب و ان للعباس (عليه‏السلام) عند الله تبارک و تعالي منزلة نغبطه عليها جميع الشهداء [ صفحه 49] يوم القيامه». [2] . خداوند رحمت نمايد عمويم عباس را، که از خودگذشتگي کرد و نيک از عهده آزمايش برآمد. خود را فداي برادر کرد تا آنکه دستانش بريده شد. خداوند به جاي دو دست او چون جعفر بن ابيطالب، دو بال به او عطا کرد تا با ملائک در بهشت پرواز کند. عباس را نزد خداوند متعال منزلتي است که همه شهيدان در روز قيامت بر آن غبطه مي‏خورند. ج) تجليل امام صادق (عليه‏السلام): امام صادق (عليه‏السلام) نيز در وصف عموي خويش اينگونه مي‏فرمايد: «کان عمنا العباس نافذة البصيرة، صلب الايمان جاهد مع ابي عبدالله وابلي بلاء حسنا و مضي شهيدا» [3] . عمويم عباس بن علي (عليه‏السلام)، بصيرتي نافذ و ايماني محکم داشت. همراه برادرش حسين جهاد کرد و به خوبي از بوته آزمايش بيرون آمد و شهيد از دنيا رفت. د) تجليل حضرت حجة (صاحب الزمان): مصلح بزرگ، بقيةالله اعظم در تجليل از عموي خويش مي‏فرمايند: «السلام علي العباس بن اميرالمؤمنين المواسي اخاه [ صفحه 50] بنفسه الاخذ لغده من امسه الفادي له الواقي الساعي اليه بمائه المقطوعة يداه لعن الله قاتله يزيد بن (زيد) الرقاد الحيتي و حکيم بن الطفيل الطائي» [4] . سلام بر ابوالفضل، عباس بن اميرالمؤمنين (عليه‏السلام)، همدرد بزرگ برادر که جانش را فداي او ساخت، و از ديروز بهره فردايش را برگزيد. آنکه فدايي برادر بود. و از او حفاظت کرد. و براي رساندن آب به او کوشيد و دستانش قطع گرديد. خداوند قاتلانش (يزيد) زيد بن رقاد و حکيم بن طفيل طايي را لعنت نمايد.

[1] مفرار البحار، ص 124. [2] خصال، ج 1، ص 35. [3] ذخيرة الدارين، ص 123. سر سلسلة العلويه، ص 89. [4] اقبال سيد بن الطاووس (زيارت ناحيه مقدسه معروف به زيارة الشهداء).