ژرف‏انديشان و نسب شناسان معتقدند که در ميان فرزندان ابوالفضل عليه‏السلام، عبيدالله استمرار بخش نسل عباس شد [1] و فرزندان و نوادگان عبيدالله نام و ياد عباس را در خاطره‏ها زنده مي‏کردند [2] . سال 155 قمري مشعل پر فروغ وجود عبيدالله خاموش شد. يگانه فرزند دلبندش «حسن» شصت و نه سال زيست و پنج يادگار به نامهاي فضل، حمزه، ابراهيم، عباس و عبيدالله از خود باقي گذارد. فرزندان حسن [ صفحه 123] در آسمان ادب و فضيلت ستارگاني درخشان به شمار مي‏آيند. «فضل» صاحب سخني فصيح و خوش بيان بود که در عرصه تقوا و پاکدامني فروغي خيره کننده از خود نشان داد. اين دلاور مؤمن، که هماره مورد احترام خلفا بود، به «ابن‏الهاشميه» شهرت داشت. جعفر، عباس، اکبر و محمد فرزندان وي بودند که هر يک گلواژه‏اي معطر از گلستان دانش و بينش شده، در گستره‏ي هستي مقامي والا يافتند [3] و از فرزنداني صاحب فضل و ادب بهره‏مند شدند. «ابوالعباس فضل» يکي از اين فرزندان بود. او شخصيتي برجسته داشت و شاعري توانا شمرده مي‏شد، بازماندگانش در قم و طبرستان پراکنده شدند. «حمزه» فرزند ديگر حسن، سيمايي نوراني داشت و شبيه جدش اميرمؤمنان علي عليه‏السلام بود. مأمون به خط خود برايش چنين نوشت: به حمزة بن حسن بن عبيدالله بن عباس بن اميرالمؤمنين عليه‏السلام هزار درهم، به سبب شباهتش به جدش اميرالمؤمنين صلوات الله عليه، عطا مي‏شود. «ابراهيم» فرزند ديگر حسن، به «جردقه» شهرت داشت و در رديف فقيهان، اديبان و زاهدان بود. فرزندش علي، سخاوتي علوي داشت و صاحب مقام و شرافتي درخور و شايسته شد. او نوزده فرزند از خود به يادگار گذارد که برخي از آنان در شمار محققان و مؤلفان علوم اسلامي جاي داشته، در ابواب گوناگون فقه آثاري گرانبها پديد آوردند [4] . [ صفحه 124] «عباس» ديگر فرزند حسن بن عبيدالله بن عباس عليه‏السلام، دلاوري بي‏مانند بود. چنان مشهور است که در جرأت، صراحت لهجه و تندگويي مثل او در بني‏هاشم ديده نشده است. عباس در فصاحت بيان و شعر از بزرگان قمر بني‏هاشم شمرده مي‏شد، به خاطر فضايل بسيار و کمالات فراوانش مورد احترام خلفا بود و هارون او را به کنيه مي‏خواند [5] . «عبيدالله» که افتخار فرزندي حسن بن عبيدالله بن عباس عليه‏السلام را داشت، از هيبت و شکوهي خاص بهره مي‏برد و در دوران مأمون در سال 204 قمري امارت مکه و مدينه و قضاوت آن دو شهر را به عهده داشت. [6] .