بدون شک معرفت امام زمان و ولي عصر و رهبر امّت بر حسب دلائل محکم عقلي و روايات معتبر، يکي از مهمترين مسائل اسلامي است که در تمام ادوار و اعصار مورد توجه بوده و بُعد سياسي آن در نظام حکومتي اسلام نقش تعيين کننده دارد. معرفت امام، امان از ضلالت و گمراهي، و موجب تقرّب به خداوند متعال و ترقّي و کمال نفس است، و بدون معرفت امام و وليّ امر هيچ طاعت و عبادتي مقبول نيست [1] . در هيچ عصر و زماني، زمين از وجود حجت يعني پيغمبر يا امام خالي نخواهد ماند، و هيچ کس وارد بهشت نخواهد شد مگر آنکه امامان را بشناسد و امامان نيز او را بشناسد. با توجه به اين اهميّت وبا اعتراف به اينکه از معرفت کامل امام عاجزيم به اميد آنکه اين نوشتار در بعض نواحي و ابعاد معرفت امام موجب افزايش بينش و مزيد بصيرت گردد مطلب معرفت امام را چنانکه بزرگان و علماء مطرح فرموده اند تحت دو عنوان امامت عامه و امامت خاصه بررسي مي نمائيم.