پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم هر سال قبل از ماه مبارک رمضان، به استقبال اين ماه مي‏رفتند و [ صفحه 176] براي مردم خطبه مي‏خواندند. در يکي از اين خطبه‏ها که راوي آن اميرمؤمنان علي عليه‏السلام است مطالب بسياري در باب احکام دين، صله رحم و مسائل ديگر آمده است و در آخر حضرت علي عليه‏السلام از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم مي‏پرسند: [1] «يا رسول الله، ما أفضل الأعمال في هذا الشهر؛ اي رسول خدا، بهترين اعمال در اين ماه چيست؟» پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم پاسخ داد: «الورع عن محارم الله [2] ؛ پرهيز از محارم الهي». دوري جستن از حرام بهترين عملي است که مي‏توان در اين ماه انجام داد. اين جمله با آن که بسيار کوچک است، عمل به آن، دقت بسيار و آمادگي فراوان مي‏طلبد. ماه رمضان که ماه خودسازي است، فرصت مناسبي براي ايجاد اين آمادگي است. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم در اين خطبه مي‏فرمايند: «در اين ماه خداوند شيطان را غل و زنجير مي‏کند. پس از خدا بخواهيد که آن زنجير را باز نکند» و اين خواستن با زبان ميسر نمي‏گردد، بلکه عمل نيز مي‏خواهد. شخصي از عالمي مسئله‏اي پرسيد. آن عالم جواب مختصري داد، ولي سؤال کننده قانع نشد و در حضور همان عالم، مسئله را از عالمي ديگر پرسيد. عالم دوم مسئله را به تفصيل بيان کرد و پاسخ قانع کننده‏اي داد. عالم اولي گفت: حافظه بسيار خوبي داري که مسئله را به اين روشني شرح دادي. عالم دوم پاسخ داد: چنين جوابي علاوه بر حافظه قوي تلاش بسيار هم مي‏خواهد.