اميرمؤمنان علي عليه‏السلام فرمودند: «يهلک في رجلان؛ محب مفرط، يضعني غير موضعي، و يمدحني بما ليس في، و مبغض مفتر يرميني بما أنا منه بري‏ء». [1] . افراط و تفريط، همواره دو آفت بزرگ اديان و مذاهب بوده و عوامل گوناگون دروني و بروني، آيين‏ها را در معرض اين خطر قرار مي‏دهد. عشق مفرط، جهل و ناداني، دفاع ناآگاهانه و بد، دنيا خواهي، قدرت طلبي، ترويج عقايد افراطي از سوي دشمنان، وجود عالمان متهتک خلافت قلمداد شدند و سرانجام امام صادق عليه‏السلام به دستور منصور در مدينه به شهادت رسيدند. [2] دوران امام صادق عليه‏السلام از نظر سياسي، دوره ضعف و تزلزل امويان و گسترش شورش‏ها، قيام‏ها، جنگ‏ها و نبردها، و فروپاشي و پيدايي حکومتهاست.

[1] دو گروه درباره‏ي من به هلاکت مي‏افتند: عاشقان گزافه‏گوي که مرا در غير جايگاه خود قرار مي‏دهند و به چيزي که ندارم مي‏ستايند و دشمنان ناروا گو، که مرا به چيزي که از آن بيزارم نسبت مي‏دهند، (شرح نهج‏البلاغه، ج 5، ص 5). [2] الاتحاف بحب الاشراف، ص 147.