وصية لبعض أصحابه حينما أراد السفر فزوده عليهالسلام بهذه الوصية القيمة:
قال عليهالسلام: لا تسيرن سيرا و أنت حاف، و لا تنزلن عن دابتک ليلا الا و رجلک في خف، و لا تبولن في نفق، و لا تذوقن بقلة و لا تشمها حتي تعلم ماهي، و لا تشرب من سقاء حتي تعرف ما فيه، و لا تسيرن الا مع من تعرف و احذر من تعرف، و لا تصحب من لا تعرف [1] .
شخصي قصد مسافرت داشت؛ حضرت به وي چنين وصيت فرمود: پابرهنه طي طريق نکن، شبانه پا برهنه از مرکبت پياده مشو، در شکافها ادرار مکن، و سبزهاي را نچش و بو منما، مگر اين که بداني چيست، و از ظرف آبي مياشام، مگر اين که بداني چه در آن است، و سفر مکن مگر با کسي که ميشناسي و از آن که ميشناسي
[ صفحه 49]
برحذر باش و از همراهي با کسي که نميشناسي، بپرهيز .
انسان هميشه و در تمام حالات - چه در سفر و چه در حضر- نياز به مرشد و راهنما دارد، و لذا در اين وصيت ميبينيم که يکي از اصحاب حضرت در هنگامي که عازم سفر بود، به محضر امام عليهالسلام شرفياب ميشود و حضرت به او چنين وصيت و سفارشي ميفرمايد که او را از نظر راهنمايي مستغني ميکند که در رفت و برگشت به سلامت بوده و نيازي به کسي نداشته باشد ، ضمنا از نظر دين و آبرو خدشهدار نشود.
امام باقر عليهالسلام به مسايل بهداشتي که بايد هر مسافري در سفر به اين مسايل توجه داشته باشد سفارش ميفرمايد و در آخر وصيت ميکند که با هر کسي دوست و همنشين مشو، مگر اين که او را بشناسي. اين مطلب آخر بسيار با اهميت است که آبرو و حيثيت انسان در دنيا و آخرت در گرو اين مسأله است. در همين زمينه لقمان حکيم به فرزندش چنين وصيت ميکند:
يا بني سافر بسيفک و خفک و عمامتک و خبائک و سقائک و ابرتک و خيوطک و مخرزتک، و تزود معک من الأدويه ما تنتفع بها أنت و من معک، و کن لأصحابک موافقا الا في معصية الله [2] .
فرزندم! هنگام مسافرت مجهز باش تا نيازي به کسي نداشته باشي، و هميشه در سفرها شمشير و کفش و
[ صفحه 50]
عمامه و خيمه و مشک آب و نخ و سوزن و مقداري دارو و مايحتاج با تو باشد، که نياز به آنها پيدا خواهي نمود، و همچنين با همسفران خويش موافق و همراه باش، و از آنان اطاعت کن؛ مگر در معصيت خداوند متعال که در اين صورت از آنها پيروي مکن.
|