نيکي کردن به برادران ديني، خصوصا شيعيان، از جمله مواردي است که ائمهي اطهار عليهمالسلام روي آن تأکيد فراوان کردهاند و روايات متعددي در اين زمينه وجود دارد. امام صادق عليهالسلام نيز در ادامهي اين روايت شريف ميفرمايد: يا بن جندب ان للشيطان مصائد يصطاد بها فتحاموا شباکه و مصائده قلت يا بن رسول الله و ما هي؟ قال: اما مصائده فصد عن بر الاخوان، و اما شباکه فنوم عن قضاء الصلوات التي فرضها الله، اما انه ما يعبد الله بمثل نقل الاقدام الي برالاخوان و زيارتهم، ويل للساهين عن الصلوات، النائمين في الخلوات المستهزئين بالله و آياته في الفترات.
شيطان دامهايي دارد که به وسيلهي آنها انسانها را صيد ميکند. از بزرگترين، عموميترين و مؤثرترين دامهايي که شيطان براي آدميزاد ميگستراند، يکي اين است که انسان را از خدمت کردن به ديگران، به ويژه برادران ديني خود باز ميدارد، دوم آن که کاري ميکند تا انسان نمازهايش را به موقع نخواند.
[ صفحه 118]
انسان ممکن است با انجام دادن واجبات و فرايض ديني خود فکر کند که به طور کامل به وظيفهاش عمل کرده است، در حالي که رفع نيازهاي مادي و معنوي برادران ايماني نيز در حد توان از جمله وظايف ديني مسلمانان ميباشد. خصوصا افرادي که فعاليت خاصي مثل تحصيل، تدريس، نويسندگي و... را انجام ميدهند، بايد بدانند که وظايفي هم نسبت به ديگران، از جمله اقوام، همسايهها، هم حجرهايها و دوستان دارند، اما متأسفانه اين گونه افراد به دليل تمرکز روي يک فعاليت خاص، کمتر به اين نکته توجه دارند و از انجام اين وظيفهي مهم غافلاند. اين غفلتي است که اولا، مقدمات آن را شيطان فراهم ميکند؛ ثانيا، به ما القا ميکند که اصلا چيزي نداري که بخواهي به ديگران کمک کني؛ ثالثا، ما را نسبت به نيازهاي ديگران بيتفاوت ميکند؛ يعني حالتي را در ما ايجاد ميکند که با خود بگوييم به من ربطي ندارد که ديگران نياز دارند يا ندارند، يا ميگوييم من زحمت کشيدهام و به اندازهي رفع نياز خودم چيزي را به دست آوردهام، آنها هم بروند زحمت بکشند تا محتاج ديگران نباشند. حضرت در ادامه ميفرمايد: هيچ عبادتي بالاتر از اين نيست که انسان در راه کمک کردن به برادران ديني خود قدمي بردارد، حتي اگر هم در اين راه موفق به رفع نياز آنها نگردد. نه تنها احسان و خدمت به برادران ديني بالاترين عبادت است، بلکه ديدار دوستان، البته اگر براي خدا باشد، نيز بالاترين عبادت است.
از ديگر دامهاي شيطاني، بازداشتن انسان از خواندن نماز اول وقت است. آنچه انسان را مستقيما در مسير تقرب الي الله به پيش ميبرد، نماز است. نماز رابطه مستقيم بنده با خالق است. از جمله مسايلي که باعث ميشود انسان نتواند به درستي از نمازش استفاده کند، زياد خوابيدن، دير خوابيدن و بد خوابيدن است. وقتي انسان ديگر اهتمامي به خواندن نماز اول وقت نداشته باشد، نسبت به مسايل دين نيز بياعتنا ميشود و کمکم کارش به جايي ميرسد که با ديدهي تمسخر به مناسک ديني مينگرد: ثم کان عاقبة الذين أساؤا السواي أن کذبوا بآيات الله و کانوا بها يستهزؤن؛ [1] سرانجام کار آنان که به اعمال زشت و کردار بد پرداختند اين شد که کافر شده و آيات خدا را تکذيب و تمسخر کردند. اگر خداي ناکرده انسان در اين مسير خطرناک قرار گرفت و نسبت به نماز بياهميت شد، در واقع با اين کار مقدمات کافر شدن خود را فراهم ساخته است.
[ صفحه 119]
از جمله دلايل بياعتنايي به دين و تمسخر آن، قرار گرفتن انسان در محيطي است که در آن جا عوامل انحراف و دنياگرايي زياد است به گونهاي که آيات الهي کمتر به گوش ميرسد، موعظه کمتر است و دسترسي به استاد و مربي مشکل است. قرآن کريم در مورد کساني که عهد خدا و سوگند خود را به بهايي اندک ميفروشند، ميفرمايد: أولئک لا خلاق لهم في الآخرة و لا يکلمهم الله و لا ينظر اليهم يوم القيامة و لا يزکيهم و لهم عذاب أليم؛ [2] اينان را در دار آخرت بهرهاي نيست و خدا را از خشم با آنها سخن نگويد و به نظر رحمت در قيامت بدانها ننگرد و از پليدي گناه پاکيزه نگرداند و آنان را (در جهنم) عذاب دردناک خواهد بود.
از خداوند متعال ميخواهيم که ما را به وظايف خود آشنا و از شر وسوسههاي شيطان دور سازد.
[ صفحه 121]
|