عصر امام صادق عليه‏السلام عصر برخورد انديشه‏ها و پيدايش فرق و مذاهب مختلف بود، بدين معني که از نظر فکري و فرهنگي، عصر امام صادق عليه‏السلام، عصر جنبش فکري و فرهنگي بود و شور و شوق علمي بي‏سابقه‏اي در جامعه‏ي اسلامي به وجود آمده بود. امام صادق عليه‏السلام با توجه به فرصت مناسب سياسي که بوجود آمده بود و با توجه به نياز شديد جامعه و آمادگي زمينه‏ي اجتماعي، دنباله‏ي نهضت علمي و فرهنگي پدرش حضرت امام محمد باقر عليه‏السلام را گرفت و دانشگاهي بزرگ در رشته‏هاي مختلف علوم عقلي و نقلي بوجود آورد. شاگردان دانشگاه او منحصر به شيعيان نبود بلکه از پيروان اهل تسنن و ساير مذاهب نيز از مکتب علمي آن حضرت برخوردار مي‏شدند و حتي پيشوايان مشهور اهل سنت نظير ابوحنيفه مدتهاي مديد شاگردي آن حضرت نمودند. از آنچه گفته شد به خوبي مي‏توان دريافت که «فقه جعفري» در برابر ساير مکتب‏هاي علمي آن زمان تنها بيانگر وجود يک عقيده‏ي ديني ساده نبود بلکه با تعاليم روشن و منطقي خود [ صفحه 10] عطش جويندگان اسلام اصيل را تسکين بخشيد و شيفتگان دانش و معنويت حقيقي را از زلال علم و آگاهي سيراب نمود؛ و لذا بايد گفت رونق و شادابي اسلام اصيل و مکتب راستين تشيع تماما مرهون تلاش‏هاي طاقت فرسايي است که امام صادق عليه‏السلام در آن برهه‏ي حساس از تاريخ رقم زد. خواننده در اين کتاب با صفحاتي از سيره‏ي امام صادق عليه‏السلام و تلاش‏هاي علمي و عملي و اخلاقي آن حضرت آشنا خواهد شد و از برخي کرامات شگفت آن حضرت که به سبکي روان و دلنشين آمده است آشنا خواهد شد. بدان اميد که دلهايمان به نور معرفت آن حضرت روشن شود. سيد علي حسيني قمي ولادت حضرت محمد صلي الله عليه و آله و سلم و امام صادق عليه‏السلام 17 ربيع‏الاول 1423 [ صفحه 11]