از نامهاي روز عاشوراست، به معناي روز خدا.گر چه همه روزها و مکانها و زمانها از آن خداست، ولي گاهي زمان و مکان خاصي به دليل اهميت آن يا عظمت ‏حادثه‏اي که درآن اتفاق افتاده و قدرت نمايي خداوند در آن روز، به خدا انتساب پيدا مي‏کند و «ماه خدا ياروز خدا» مي‏شود.در قرآن نيز از «ايام الله‏» ياد شده و به گراميداشت آن توصيه شده ‏است، چرا که در سرنوشت اقوام و ملل، تاثير عمده داشته است (ذکرهم بايام الله: ابراهيم، آيه 5). [1] . در روز عاشورا، حوادث مهمي اتفاق افتاده که مهمترين آن حماسه کربلا و شهادت‏امام حسين‏ «ع‏» است.طبق روايات فراوان، بخصوص در کتب اهل سنت، عاشورا روز مهمي بوده که پيشينيان آن روز را، روزه مي‏گرفتند و پيامبر «ص‏» هم روزه مي‏گرفت، ولي‏ پس از شهادت حسين بن علي‏ «ع‏» در اين روز، بني اميه بخاطر کينه‏اي که با عترت پيامبرداشتند، آن روز را روز فرخنده و مبارک و عيد قرار دادند و به شادماني پرداختند (اللهم ان ‏هذا يوم تبرکت به بنو امية... و هذا يوم فرحت به آل زياد و آل مروان بقتلهم الحسين) [2] ازاين رو پس از آن حادثه، امامان شيعه آن را روز شومي دانسته و از روزه گرفتن در آن نهي‏ کردند. در روايات عامه نقل شده که از رسول خدا «ص‏» درباره عاشورا و روزه آن پرسيدند، فرمود: «ان يوم عاشورا يوم من ايام الله تعالي، فمن شاء صامه و من شاء ترکه‏» [3] عاشورايکي از ايام الله است، هر که خواست روزه بگيرد و هر که خواست، نگيرد.از امام‏صادق‏ «ع‏» روايت است که آل اميه و شامياني که در کشتن حسين‏ «ع‏» آنان را ياري کرده ‏بودند، نذر کرده بودند که اگر حسين‏ «ع‏» کشته شود و سپاه کوفه سالم از جبهه کربلا برگردند و خلافت در دودمان آل ابي سفيان مستقر گردد، آن روز را روز عيد و جشن‏بگيرند و به شکرانه ‏اش، آن روز، روزه بگيرند.از اين رو روزه گرفتن عاشورا تا امروز در ميان آل ابي سفيان رسم شده است و مردم از آنان تبعيت مي‏کنند و روزه مي‏گيرند و در اين ‏روز، به خانواده و بستگان خويش، شادي مي‏رسانند. [4] . به هر حال، در تاريخ اسلام، واقعه خونين عاشورا عظيم ترين جلوه فداکاري خالصانه‏ در راه دين و فدا شدن گراميترين انسان آن روزگار در راه حق و عدالت و احياي اسلام بود و تاثيرات مهمي در بيداري ملتها در طول تاريخ و الهام گرفتن افراد و امتها در راه مبارزه باستم داشته است و اگر در اسلام، چند روز بسيار مهم و به ياد ماندني و ستودني داشته ‏باشيم، يکي هم عاشوراست، که راز و رمز کرامت بخشيدن انسان بر فرشتگان از سوي‏ خدا را نشان مي‏دهد و براي امت محمد «ص‏» همين بس که اسوه‏هايي چون ‏سيد الشهدا «ع‏» و شهداي کربلا دارد که جهان را در مکتب شرافت و آزادي خود، تربيت ‏مي‏کند.در حديثي قدسي آمده است که حضرت موسي به خداوند عرض کرد: پروردگارا، چرا و به چه خاطر امت محمد «ص‏» را بر ساير امتها فضيلت بخشيدي؟ فرمود: به خاطر ده‏ خصلت و ويژگي آنان را برتري دادم. موسي‏ «ع‏» پرسيد: آن ده خصلت چيست که امت‏محمدي به آن عمل مي‏کنند، تا من هم بني اسرائيل را فرمان دهم تا به آنها عمل کنند؟ خداي متعالي فرمود: «الصلاة و الزکاة و الصوم و الحج و الجهاد و الجمعة و الجماعة و القرآن ‏و العلم و العاشوراء...» [5] آنها عبارت است از: نماز، زکات، روزه، حج، جهاد، نماز جمعه، نماز جماعت، قرآن، دانش، و عاشورا! شگفتا که عاشورا در کنار نماز و حج و جهاد و قرآن و... از خصلتهاي امتياز بخش امت اسلام بر امتهاي ديگر است.و اين راز عظمت‏ عاشورا و يوم الله بودن آن است. در ادامه حديث فوق، حضرت موسي از مفهوم‏ «عاشورا» مي‏پرسد، خداوند در پاسخ به روز گريه و تباکي بودن عاشورا در سوگ فرزند پيغمبر و فضيلت گريستن و اطعام و خرج در راه زاده زهرا و ماتم آن شهيد بزرگوار اشاره‏ مي‏فرمايد و بر چشمهاي گريان در روز عاشورا و قطرات اشک، پاداش بهشت را وعده‏ مي‏دهد. امام خميني‏ «قدس سره‏» نيز روزهايي همچون 22 بهمن، 15 خرداد، 17 شهريور را «يوم الله‏» مي‏داند و به تکريم و احياي آنها دستور مي‏دهد و تعبير «عاشورا و 17 شهريور و ديگر ايام الله...» [6] نشان مي‏دهد که عاشورا را نيز از ايام الله مي‏داند و در جايي هم‏ 15 خرداد را با عاشورا مقايسه مي‏کند و هر دو را «روز الهي‏» مي‏داند که همان يوم الله‏است: «بزرگداشت روز حماسه آفرين 15 خرداد، بزرگداشت ارزشهاي انساني در طول ‏تاريخ است، همان سان که بزرگداشت روز سرنوشت ‏ساز عاشورا، بزرگداشت اسلام و قرآن کريم است.ملت‏ شريف ما، بلکه ملتهاي مظلوم، از هر چه غفلت کنند، از اين دو روز الهي نبايد غفلت کنند.عاشورا با «نه‏» خود، يزيديان را در طول تاريخ نفي کرد و به ‏گورستان فرستاد، 15 خرداد پهلويان و پهلوي صفتان و ابر قدرتها را مدفون کرد...» و در پايان اين پيام، مي‏فرمايد: «درود بر عاشورا، درود بر 15 خرداد و 22 بهمن، درود برايام الله‏» [7] .