در اصطلاح شرعي عبارت است از «تحبيس مال و تسبيل منفعت و ثمره‏»، يعني منافع ‏زمين، ملک يا وسيله‏اي را به خاطر خدا براي مقصود معيني و استفاده خاصي اختصاص‏ دهند و با نگهداشتن دائمي اصل مال، بهره‏وري از منافع آن در جهت‏ خيرات و خدمات‏ صرف شود و نوعي کمک رساني و خير انديشي نسبت به مردم است، با انگيزه‏هاي ديني. چنين مال يا زمين يا جنسي را «موقوفه‏» مي‏نامند.منافع و استفاده از موقوفات، بايد طبق وقفنامه و نظر واقف انجام گيرد و تخلف از آن گناه و خيانت است.وقف، نوعي صدقه جاريه است که براي دراز مدت، عموم مردم از آن بهره‏مند مي‏شوند و حتي‏ پس از فوت واقف نيز، ثواب آن به روح او مي‏رسد.همواره افراد متمکن براي ‏باقي گذاشتن خيرات، اقدام به وقف مي‏کردند و از همين رهگذر، مساجد، مدارس، تکيه‏ها، آب انبارها، کتابها، کتابخانه‏ها، بيمارستانها و امور خيريه بسيار پديد مي‏آمد. براي اداره موقوفه‏هايي که وقف مساجد، مدارس، حرمها، زيارتگاهها و اقشار خاصي‏ شده، تشکيلات اداري پيدا شد تا آنها در مورد خود صرف شود و از حيف و ميل و سوء استفاده جلوگيري گردد. [1] . علاقه‏ مندان به اهل بيت و ائمه، بويژه محبان سيد الشهدا «ع‏»، مال و املاک بسياري را در طول تاريخ بر اساس اين سنت‏حسنه، وقف ابا عبدالله‏ «ع‏» کرده‏اند که در آمد حاصله از اين ‏املاک، صرف امام حسين‏ «ع‏» و برپايي مجالس عزاي حسيني، نوحه خواني، بنا و تعميرحرمها و بقاع متبرکه، زوار و خدام آن حضرت، کمک به بينوايان و اطعام مستمندان و محرومان مي‏شود.موقوفات امام حسين‏ «ع‏»، بودجه مردمي عظيمي است که هميشه و همه جا پشتوانه زنده نگهداشتن نام و ياد عاشورا و اهل بيت‏ «ع‏» بوده است.به برکت ‏مجالس حسيني و تبليغات ديني که در آنها مي‏شود، اسلام و احکام الهي زنده مي‏ماند و جانبازيها و ايثارگريهاي حسين بن علي‏ «ع‏» و يارانش، به مردم درس عزت و آزادگي‏ مي‏دهد.اين گونه وقفها، که با صدق نيت و خلوص و اعتقادي پاک انجام مي‏گيرد و تامين ‏کننده هزينه بسياري از مراسم و سنتهاي ديني است، هم روحيه ياريگري و مردم‏ دوستي و حب اهل بيت را تقويت مي‏کند و هم نشانه خلوص و عشق به خاندان پيامبر «ص‏» است و هميشه ارزش و داست ‏خاصي داشته است.وقف، گاهي در حال حيات اشخاص انجام‏ مي‏گيرد، گاهي وصيت مي‏کنند که پس از فوتشان بخشي از مال، صرف عزاداري امام‏حسين‏ «ع‏» يا امور خيريه ديگر شود.مبناي چنين کار خيري، احاديثي است که تشويق به‏ انجام کارهايي مي‏کند که سود آن به مردم مي‏رسد.از قبيل: «اذا مات ابن آدم انقطع عمله الامن ثلاث: صدقة جارية، و علم ينتفع به او ولد صالح يدعو له‏» [2] وقتي آدمي زاده بميرد، عملش هم قطع مي شود مگر از سه راه: صدقه جاريه، علمي که از آن سود برند و فرزند صالحي که براي او دعا کند. و همين فرهنگ، سبب پديدآمدن مدرسه‏هاي عظيم و کتابخانه‏هاي غني و مساجد و حسينيه‏ها و مراسم پر شکوه گشته‏ است.در آنچه به موقوفات ابا عبدالله‏ «ع‏» و عاشورا مربوط مي‏شود، نکات جالبي وجود دارد که مشارکت مردمي را در هزينه اقامه مجالس عزا براي آن حضرت مي‏رساند.در برخي وقفنامه‏ ها مثلا در آمد املاکي در کاشان وقف شده است‏ «براي تعزيه حضرت ‏خامس آل عبا... که همه ساله به مصرف تعزيه ‏داري آن سرور رسيده شود، از پول ‏روضه خوان و آش و حلوا و تنباکو و قهوه و چاي به هر نحو که صلاح دانند...». [3] . وقف در موارد غير ملکي و مالي هم به کار مي رود، مثل اينکه کسي خود را وقف اسلام مي کند، عمر خود را وقف تبليغ مي کند ، قلم خود را وقف نشر حقايق ديني مي کند.