نماينده اعزامي سيد الشهدا از مکه به کوفه براي بررسي اوضاع و بيعت گرفتن از مردم. مسلم بن عقيل، پسر عموي امام حسين‏ «ع‏» و مورد وثوق وي بود.رشادت و جوانمردي او مشهور بود.در جنگ صفين، در جناح راست لشکر علي‏ «ع‏» بود.امام حسين‏ «ع‏» در پاسخ‏ به دعوتنامه‏هاي مکرر شيعيان و سران کوفه، نامه‏اي خطاب به آنان نوشت و مسلم بن‏ عقيل را بعنوان‏ «برادر، پسر عمو و فرد مورد اطمينان خود» به آنان معرفي کرد.مسلم ‏در نيمه شعبان از مکه به کوفه رفت، در کوفه به تلاش وسيعي براي دعوت مردم به ‏بيعت با امام پرداخت.آن زمان والي کوفه نعمان بن بشير بود.حدود 18 هزار نفر با او به نفع امام بيعت کردند.در ايام فعاليت و قيام حماسي مسلم، والي کوفه عوض شد و ابن‏زياد به ولايت کوفه و مقابله با حرکت مسلم منصوب گشت.جايگاه مسلم در کوفه پنهان‏بود.ابن زياد به کمک جاسوسان محل اختفاي او را پيدا کرد و به دستگيري ميزبانش‏ که‏ «هاني‏» بود پرداخت.مسلم به عقيل مجبور شد قيام خويش را پيش از موعد علني کند. قصر ابن زياد به محاصره در آمد. ابن زياد، سران شهر را گرد آورد و آنان را با تهديد و تطميع، مطيع خويش ساخت.با ايجاد جو رعب و وحشت و دستگيريها، بيم و هراس بر مردم سايه افکند و از دور مسلم ‏پراکنده شدند. مسلم بن عقيل در کوفه، تنها و غريب و بي پناه ماند.شب به خانه طوعه ‏رفت.جايگاه او براي ابن زياد معلوم شد.نيروهايي فرستاد، مسلم از خانه بيرون آمد و درکوچه‏ها و ميدان شهر، يک تنه با سربازان ابن زياد جنگيد تا آنکه گرفتار شد.او را به قصرابن زياد بردند.پس از گفتگوهاي تندي که رد و بدل شد، به دستور ابن زياد، او را بالاي ‏قصر برده، سر از بدنش جدا کردند و پيکرش را به زير افکندند. [1] سر مسلم را همراه سر هاني نزد يزيد فرستادند.شهادت مسلم بن عقيل، روز هشتم ذيحجه سال 60 (روز عرفه) بود.قبر مسلم در کوفه و متصل به مسجد کوفه است. قبر هاني و مختار هم نزديک قبر اوست. و در سال 1282 قمري گنبدش کاشي و ضريحش از نقره‏شد و اطراف ضريح، مجلل و آينه‏کاري گشت.محدث قمي پس از ذکر اعمال مسجدجامع کوفه، نماز و زيارتنامه‏اي براي حضرت مسلم نقل کرده است.با اين شروع: «الحمد لله الملک الحق المبين...» [2] .

[1] قضاياي نهضت او و بيعت مردم و شهادتش در بحار الانوار، ج 44، ص 340 به بعد آمده است، نيز زندگينامه او درکتاب‏ «مبعوث الحسين‏» محمد علي عابدين، انتشارات جامعه مدرسين. [2] مفاتيح الجنان، ص 401 درباره او ر.ک: «مسلم بن عقيل» از نويسنده، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي.