از ابزار و وسايل عزاداري امام حسين «ع» که در هيئتها و دستههاي مذهبي به کار گرفتهميشود.علامت به معناي نشانه است.اين علامتها هم نشانههاي گروههاي عزادار محسوب ميشده است و کساني هم که آن را حمل ميکردند، «علامت کش» بودند، يعني علم بردار.به نوشته دهخدا: «صليب مانندي که بر چوب يا آهن افقي آن از سوي پايينشالهاي ترمه آويزند و از سوي زبر لاله و تنديسهايي از مرغ و جز آن نصب کنند و درميان زبانهاي از فلز طويل دارد و بر نوک آن فلز پر يا گلولهاي از شيشه الوارن نصب کنندو اين زبانههاي فلزي که به «تيغ» مشهور است، سه يا پنج باشد و در مراسم عزاداريمحرم پيشاپيش دستهها به حرکت آرند». [1] «شيئي است فلزي و کار صنعتگران اصفهان که قدمت آن به عهد سلاطين صفوي ميرسد، داراي تعدادي زبانه، گنبد، گلدان و طاووس بوده و آن را با شالهاي سبز و سياه و قهوهاي و پر طاووس و سکههاي نقره و شمشير و قمه و خنجر زينب ميکنند و در آخر دستهها به حرکت در ميآورند... عدهاياز جوانان هم نذر ميکنند که همه ساله بايد در بردن علمات، سهم داشته باشند». [2] به آن علمات هم ميگويند.شباهت آن به صليب، ميرساند که پس از ارتباط ايران با اروپاييها در عصر قاجار، از آيينهاي مذهبي مسيحيت اقتباس شده است.به هرحال، نمودها و مظاهري است که گاهي عزاداران را از محتوا و اصل عزاداري و اقامه شعائر ديني باز ميدارد.
|