شيوهاي که نسبت به زنده نگهداشتن ياد حادثه عاشورا و حماسه حسيني از ديرباز مطرح بوده و جنبه مردمي يافته است.اين شيوه، شامل مرثيه سرايي، نوحهخواني، گريستن و گرياندن، تشکيل هيئتها و دستههاي سوگواري، سينه زني، ذکر مصيبت، مجالس وعظ و روضه خواني، و... است.اينگونه شيوهها، چون با روح و جان و عاطفه شيعه آميخته است، هر چه بيشتر به آن رنگ مردمي ميبخشد و عامل جذب و تجمع و تشکل انبوه شيفتگان اهل بيت ميگردد. ابو هارون مکفوف ميگويد: روزي خدمت امام صادق «ع» رسيدم.حضرت فرمود: برايم شعر (در سوگ سيد الشهدا) بخوان، من نيز خواندم.حضرت فرمود: نه، اينطور نه، بلکه همانگونه که براي خودتان شعر خوانيميکنيد و همانگونه که نزد قبر حضرت سيد الشهدا مرثيه ميخواني: «لا، کما تنشدون و کما ترثيه عند قبره». [1] اين نشان ميدهد که شيوه خودماني و مرسوم نزد متن مردم، بيشترمورد اهتمام ائمه «ع» بوده است.حفظ اين سنت، ضامن تداوم آن است.امام خميني «ره» فرموده است: «ما بايد حافظ اين سنتهاي اسلامي، حافظ اين دستجات مبارک اسلامي که در عاشورا، در محرم و صفر در مواقع مقتضي به راه ميافتد، تاکيد کنيم که بيشتر دنبالشباشند... زنده نگهداشتن عاشورا با همان وضع سنتي خودش، از طرف روحانيون، از طرف خطبا، با همان وضع سابق و از طرف تودههاي مردم با همان ترتيب سابق که دستجات معظم و منظم، دستجات عزاداري به عنوان عزاداري راه ميافتاد.بايد بدانيد که اگر بخواهيد نهضت شما محفوظ بماند، بايد اين سنتها را حفظ کنيد.» [2] حتي حفظ اصلعزاداري عاشورا نيز تا حد بسياري در سايه حفظ سنتهاست و دگرگون ساختن شيوه سنتي بدون جايگزين بهتر، گاهي پيروان همان سنتها را هم از اصل ماجراي حسيني جدا ميسازد.
|