شيوه‏اي که نسبت به زنده نگهداشتن ياد حادثه عاشورا و حماسه حسيني از ديرباز مطرح بوده و جنبه مردمي يافته است.اين شيوه، شامل مرثيه سرايي، نوحه‏خواني، گريستن و گرياندن، تشکيل هيئتها و دسته‏هاي سوگواري، سينه زني، ذکر مصيبت، مجالس ‏وعظ و روضه خواني، و... است.اينگونه شيوه‏ها، چون با روح و جان و عاطفه شيعه ‏آميخته است، هر چه بيشتر به آن رنگ مردمي مي‏بخشد و عامل جذب و تجمع و تشکل ‏انبوه شيفتگان اهل بيت مي‏گردد. ابو هارون مکفوف مي‏گويد: روزي خدمت امام‏ صادق‏ «ع‏» رسيدم.حضرت فرمود: برايم شعر (در سوگ سيد الشهدا) بخوان، من نيز خواندم.حضرت فرمود: نه، اينطور نه، بلکه همانگونه که براي خودتان شعر خواني‏مي‏کنيد و همانگونه که نزد قبر حضرت سيد الشهدا مرثيه مي‏خواني: «لا، کما تنشدون و کما ترثيه عند قبره‏». [1] اين نشان مي‏دهد که شيوه خودماني و مرسوم نزد متن مردم، بيشترمورد اهتمام ائمه‏ «ع‏» بوده است.حفظ اين سنت، ضامن تداوم آن است.امام خميني‏ «ره‏» فرموده است: «ما بايد حافظ اين سنتهاي اسلامي، حافظ اين دستجات مبارک اسلامي که‏ در عاشورا، در محرم و صفر در مواقع مقتضي به راه مي‏افتد، تاکيد کنيم که بيشتر دنبالش‏باشند... زنده نگهداشتن عاشورا با همان وضع سنتي خودش، از طرف روحانيون، از طرف خطبا، با همان وضع سابق و از طرف توده‏هاي مردم با همان ترتيب سابق که‏ دستجات معظم و منظم، دستجات عزاداري به عنوان عزاداري راه مي‏افتاد.بايد بدانيد که ‏اگر بخواهيد نهضت ‏شما محفوظ بماند، بايد اين سنتها را حفظ کنيد.» [2] حتي حفظ اصل‏عزاداري عاشورا نيز تا حد بسياري در سايه حفظ سنتهاست و دگرگون ساختن شيوه سنتي‏ بدون جايگزين بهتر، گاهي پيروان همان سنتها را هم از اصل ماجراي حسيني جدا مي‏سازد.

[1] بحار الانوار، ج 44، ص 287. [2] صحيفه نور، ج 15، ص 204.