سرزميني که سيد الشهدا «ع‏» از حجاز به سوي آنجا رفت تا به دعوت کوفيان در مبارزه ‏با يزيد، پاسخ گويد و قبل از رسيدن به کوفه، در کربلا در محاصره سپاه ابن زياد به شهادت‏ رسيد. سرزمين عراق، بخصوص منطقه ميان دجله و فرات، حاصلخيز و پرجمعيت است. وقتي سرزمين عراق، پيش از خلافت امير المؤمنين‏ «ع‏» فتح شد، با آل علي‏ «ع‏» آشنا گشت. کساني همچون ابن مسعود و عمار ياسر، پيشتر در آنجا فرماندار يا امير لشکر بودند.پس‏ از جنگ جمل که حضرت علي‏ «ع‏» کوفه را مقر خلافت ‏خويش قرار داد، مردم آن منطقه‏ بيشتر با آن حضرت و دودمانش آشنا شدند.از اين رو معاويه و آل مروان مي‏کوشيدند تاتشيع و ريشه‏هاي گرايش به خاندان نبوت را در آن سرزمين بخشکانند. [1] همواره ميان‏ شاميان و عراقيان، نزاع و کينه بوده است.پس از شهادت امير المؤمنين‏ «ع‏» در دوران امام‏ حسن مجتبي اين منطقه نيز- به دنبال قرار داد صلح - در اختيار امويان قرار گرفت و آنان‏بشدت، هواداران علي‏ «ع‏» را سرکوب مي‏کردند. عراق، همواره منطقه‏اي آشفته و متزلزل بوده و بين قدرتها دست به دست مي‏گشته ‏است. مردم آن نيز از يک رفتار متذبذب و متغير برخوردار بودند.در عين حال، در آن‏ روزگار، قلب کشور اسلامي و مرکزي براي نيروهاي انساني و سربازان رزمي و ثروت و مال بود و پايگاهي براي لشکر محسوب مي‏شد. [2] بخصوص کوفه در شهرهاي عراق، موقعيت ويژه‏تري داشت و همواره در کشمکشهاي سياسي و مبارزاتي، از پايگاههاي مهم‏ بود.حتي در جريانهاي سياسي پس از عاشورا نيز، مثل خروج مختار و بروز شورشهاي ‏مختلف بر ضد امويان نقش عمده داشت.شايد به خاطر اين دلايل بود که امام حسين‏ «ع‏» پس از اقامت چند ماهه در مکه، تصميم گرفت به سرزمين عراق رود و نداي کوفيان را لبيک گويد، بخصوص که شيعيان او و پدرش علي‏ «ع‏» در کوفه فراوان بودند و نامه‏هاي‏ دعوت بسياري براي امام نوشتند.در رواياتي پيشگويي شهادت آن حضرت در سرزمين‏ عراق نيز آمده است، از جمله: رسول خدا «ص‏» به حسين بن علي‏ «ع‏» فرموده بود: «انک ‏ستساق الي العراق و هي ارض قد التقي بها النبيون و اوصياء النبيين، و هي ارض تدعي‏عمورا، و انک تستشهد بها و يستشهد معک جماعة من اصحابک...». [3] بزودي به سوي ‏عراق سوق داده خواهي شد، آنجا سرزميني است که پيامبران و اوصياء پيامبران در آن باهم برخورد کرده‏اند، و آن سرزميني است که‏ «عمورا» هم خوانده مي‏شود، تو در آن‏ سرزمين شهيد خواهي شد و همراه تو نيز، گروهي از يارانت به شهادت خواهند رسيد. حضرت علي‏ «ع‏» نيز در برخي سخنان خويش، از اهل عراق، بعنوان افرادي که در حمايت‏ حق، کوتاهي مي‏کنند، سخنان نکوهش کننده‏اي دارد. [4] اکنون عراق، از کشورهاي اسلامي‏ در خاور ميانه است و مرقد شش امام شيعه در چهار شهر عراق قرار دارد: کربلا (مدفن امام‏حسين) نجف (مزار امير المؤمنين) کاظمين (حرم امام کاظم و امام جواد) سامرا (حرم امام‏هادي و امام عسکري). حوزه علميه دير پاي نجف اشرف نيز در اين کشور است. [5] .