در فرهنگ عاشورا، حاکميت ظلم يزيدي بزرگترين منکر اجتماعي است و مبارزه‏ براي حاکم ساختن حق و قطع سلطه ستم، معروفي عظيم است.امر به معروف و نهي ازمنکر، از مهمترين فلسفه‏هاي حماسه خونين کربلاست.سيد الشهدا در وصيتي که نوشته و به برادرش محمد حنفيه مي‏سپارد، مي‏فرمايد: «اني ما خرجت اشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما، انما خرجت لطلب الاصلاح في امة جدي، اريد ان آمر بالمعروف و انهي عن المنکرو اسير بسيرة جدي و ابي علي بن ابي طالب‏». [1] اين به وضوح، نقش امر به معروف و نهي ازمنکر را در حرکت عاشورايي امام نشان مي‏دهد.در زيارتنامه آن حضرت هم اين موضوع‏ مطرح است: «اشهد انک قد اقمت الصلاة و آتيت الزکاة و امرت بالمعروف و نهيت عن‏المنکر و جاهدت في سبيل الله حتي اتاک اليقين‏». [2] . اين تعبيرات، نشان دهنده عمق اين فريضه ديني است که در متن جهاد خونين هم‏ جلوه‏گر مي‏شود و دامنه امر به معروف و نهي از منکر، از واجبات و محرمات جزئي وفرعي و فردي، حتي به قيام براي اقامه قسط و سرنگوني حکومت باطل و تغيير نظام فاسد اجتماعي هم گسترش مي‏يابد. [3] سيد الشهدا، پس از امتناع از بيعت با يزيد و برخوردهايي‏ که با وليد و مروان داشت، کنار قبر پيامبر «ص‏» آمد و شب را آنجا به مناجات گذراند، درضمن مناجاتش با خدا، عشق خود را به معروف بيان کرد و خواستار آنچه‏ «خير» است دراين مسير شد: «اللهم اني احب المعروف و انکر المنکر و انا اسالک يا ذا الجلال و الاکرام‏ بحق القبر و من فيه الا اخترت لي ما هو لک رضي و لرسولک رضي‏». [4] خدايا من معروف‏ را دوست مي‏دارم و منکر را زشت مي‏شمارم.اي خداي بزرگوار و صاحب کرم!به حق ‏اين قبر و مدفون در آن از تو مي‏خواهم راهي و سرنوشتي برايم برگزيني که رضاي تو و پيامبرت در آن باشد.

[1] حياة الامام الحسين، ج 2، ص 246 و 288. [2] مفاتيح الجنان، زيارتهاي مختلف امام حسين‏ «ع‏». [3] در اين زمينه ر.ک: «عنصر امر به معروف در نهضت امام حسين‏» از شهيد مطهري. [4] بحار الانوار، ج 44، ص 328، مقتل خوارزمي، ج 1، ص 186.