نام نهري در سرزمين کربلا، که حادثه عاشورا نزديک آن اتفاق افتاد و امام حسين‏ «ع‏» ويارانش لب تشنه در کنار آب، شهيد شدند.فرات، نهر مقدس و با فضيلتي است که طبق ‏روايات، دو ناودان از بهشت بر آن مي‏ريزد و نهري پر برکت است و کودکي که کامش را با آب فرات بردارند، دوستدار اهل بيت‏ «ع‏» مي‏شود. [1] در حديث است که فرات، مهريه‏زهراست. [2] مستحب است براي زيارت امام حسين از آب فرات غسل زيارت کنند که‏ موجب آمرزش گناهان است. [3] نوشيدن از آب فرات نيز مطلوب است.امام صادق‏ «ع‏» به‏ سليمان بن هارون فرمود: «ما اظن احدا يحنک بماء الفرات الا احبنا اهل البيت‏». [4] . و نيز فرمود: «من شرب من ماء الفرات و حنک به فانه يحبنا اهل البيت‏»، [5] هر کس از آب ‏فرات بنوشد و کام را با آن بردارد، او دوستدار ما خاندان خواهد بود.در حديث، از فرات ‏بعنوان نهر مؤمن و نيز نهر بهشتي ياد شده است: «نهران مؤمنان و نهران کافران، فالمؤمنان: الفرات و نيل مصر...» [6] «اربعة انهار من الجنة: الفرات...». [7] . «فرات‏» يادآور عظيمترين حماسه خونين و ماندگارترين صحنه وفا و صبر است. شير مردان عاشورايي در کربلا، در محرم سال 61 هجري توسط نيروهاي‏ «ابن زياد» در محاصره قرار گرفتند و آب به روي اردوگاه امام حسين‏ «ع‏» و اطفال و خيمه‏ها بسته شد. سپاه دشمن مي‏خواست با قرار دادن حسين‏ «ع‏» در مضيقه بي آبي، او را به تسليم وا دارد، اما آن حضرت مرگ شرافتمندانه و تشنه کامانه را برگزيد.عباس‏ «ع‏» که براي آب آوردن از فرات، براي کودکان تشنه رفته بود.در کنار همين نهر علقمه دستانش قطع شد و به‏ شهادت رسيد. «آب فرات‏» همچون‏ «خاک کربلا»، هر دو آموزگار شجاعت و الهام بخش‏ شهادتند.از اين رو برداشتن کام نوزاد با آب فرات يا تربت‏ حسيني، چشاندن طعم‏ شجاعت و انتقال فرهنگ شهادت در دل و جان شيعه است. اما موقعيت جغرافيايي فرات: «شطي است در مغرب کشور عراق و متشکل است از دو شعبه‏ «قره سو» و «مراد چاي‏» که سرچشمه آنها نزديک رود «ارس‏» در ارمنستان ترکيه‏ است. موقعي که دو شعبه قره سو و مراد چاي به هم مي‏رسند، فرات به دجله نزديک ‏مي‏شود، ولي مجددا دجله متوجه جنوب شرقي شده و فرات به سمت مغرب مايل‏ مي‏شود و سپس در نزديکي خليج فارس به رود دجله مي‏پيوندد و از آن پس مجموع اين‏ دو رود به نام‏ «شط العرب‏» خوانده مي‏شود و به خليج فارس مي‏ريزد.سرزميني را که بين‏دو رود دجله و فرات واقع است‏ «الجزيره‏» مي‏گويند.طول رودخانه فرات تقريبا 2900 کيلومتر است.جريان فرات در جلگه بين النهرين بسيار ملايم است و داراي‏ بستري عريض مي‏باشد.يگانه عامل حاصلخيزي خاک عراق و جلب جمعيت در جلگه ‏خشک و گرم بين النهرين، دو رود فرات و دجله مي‏باشد. بابل، پايتخت قديم کشور بابل‏ در ساحل فرات بنا شده بود.» [8] .