فرمانده نيروهاي پياده عمر سعد در کربلا.وي از طايفه بني تميم و از جمله کساني بود که به حسين بن علي‏ «ع‏» نامه براي آمدن به کوفه نوشته بود.گر چه وي از چهره‏هاي‏ معروف کوفه و در ابتدا از ياران علي‏ «ع‏» بود و حضرت او را همراه‏ «عدي بن حاتم‏» نزد معاويه فرستاد و در جنگ صفين هم در رکاب امير المؤمنين بود، ليکن در مسير حرکت به ‏سوي نهروان، همراه چند نفر ديگر سر از اطاعت آن حضرت باز تافتند و به خوارج‏ پيوستند.علي‏ «ع‏» از آينده او خبر داده بود و به او و عمرو بن حريث فرمود: به خدا قسم‏ شما دو نفر با فرزندم حسين‏ «ع‏» خواهيد جنگيد. [1] روز عاشورا نيز امام حسين‏ «ع‏» در اولين‏ سخنراني مفصل خويش خطاب به کوفيان از او هم نام برد و در اتمام حجتي که با آنان ‏داشت و سخنان او را قطع مي‏کردند و گوش نمي‏دادند، از جمله فرمود: «... يا شبث بن ربعي و يا... الم تکتبوا الي ان قد اينعت الثمار و اخضر الجناب و انما تقدم‏علي جند لک مجندة؟...» [2] اي شبث بن ربعي و... مگر شما به من ننوشتيد که ميوه‏ها رسيده ‏و اطراف سر سبز است، اگر بيايي لشکرياني مجهز براي تو آماده است؟ شبث بن ربعي از چهره‏هاي متلون تاريخ بود.هم در قتل حسين بن علي‏ «ع‏» شرکت ‏داشت و پس از عاشورا مسجدي در کوفه تجديد بنا کرد، به شکرانه و خوشحالي از کشته‏ شدن حسين‏ «ع‏»، سپس همراه مختار، به خونخواهي حسين بن علي‏ «ع‏» پرداخت و رئيس ‏پليس مختار شد، سپس در کشتن مختار هم حضور داشت.پيشتر با سجاح (مدعي ‏دروغين نبوت) همکاري داشت، مسلمان شد، بر ضد عثمان شوريد، توبه کرد و از خوارج ‏شد.به جاي بيعت با علي‏ «ع‏» با يک سوسمار بيعت کرد و مي‏گفت با هم برابرند! [3] اين مردبد دل و خبيث، سرانجام در سن هشتاد سالگي در کوفه درگذشت.

[1] معارف و معاريف، ج 3، ص 1298. [2] انساب الاشراف، ج 3، ص 188، بحار الانوار، ج 45، ص 7 (در بحار، اسم او قيس بن اشعث آمده است). [3] تنقيح المقال، مامقاني، ج 2، ص 80.