هميشه يکي از سندهاي قابل اعتماد و رسمي‏ «نامه‏» بوده است.مکاتبات اداري، رسمي و سياسي و عزل و نصبها و فرمانها و درخواستها به صورت نامه (و اصطلاحاکتاب) در نهضت کربلا و قبل و بعد از عاشورا هم به چشم مي‏خورد. [1] چه نامه‏هايي که ‏سيد الشهدا «ع‏» به معاويه نوشت و نسبت به کشتن حجر بن عدي و يارانش اعتراض کرد، وچه آنچه به علما نگاشت و چه آنچه در جريان نهضت عاشورا، به بستگان خود و کوفيان، بصريان، ياران و نمايندگان خويش نوشت، حتي آنچه که به صورت وصيتنامه کتبي آن‏حضرت به محمد حنفيه ثبت است (لم اخرج اشرا...) از اين دست است.نامه‏هايي را هم ‏بزرگان شيعه و هواداران آن امام، از بصره و بويژه کوفه به آن حضرت نوشتند و او را به ‏آمدن به آن پايگاه شيعي دعوت کردند و قول هر گونه مساعدت و ياري دادند.سيد الشهدا نيز در پي آن دعوتنامه‏ها، نماينده خويش، مسلم بن عقيل را به کوفه فرستاد، باز همراه وي‏ نامه‏اي به شيعيان نوشت. [2] . نامه‏هايي که در مدت اقامت امام حسين‏ «ع‏» در مکه، از کوفه براي آن حضرت‏ فرستادند و دعوت به کوفه کردند، بسيار بود.تا حدود 12 هزار نامه و بيشتر هم گفته‏اند. نامه‏ها برخي بصورت فردي بود، برخي بصورت گروهي و با امضاهاي بيشمار.نامه‏هاي‏ سيد الشهدا «ع‏» به آنان نيز اغلب، پاسخ به آن دعوتها يا فراخواني به ياري و مبارزه بود و محتواي دعوت عاشورايي امام را در برداشت.علت آنکه نامه‏هاي دعوت، اغلب از کوفه ‏بود، آن بود که کوفيان دل خوشي از معاويه نداشتند و هوادار اهل بيت بودند.پس از مرگ ‏او، تصميم به خلع يزيد از خلافت و مبارزه با او گرفتند.نامه‏هايشان هم در پي همين ‏هدف و با مضموني انتقادآميز از حکومت امويان و اعلام هواداري نسبت به ‏سيد الشهدا «ع‏» و دعوت به آمدن و قبول رهبري و قول نصرت و ياري و چشم به راه مقدم‏او بودن بود.نامه‏هايي هم ميان امام و برخي از شيعيان در بصره رد و بدل شد.آخرين‏نامه‏اي که از کوفيان به دست امام رسيد، اين متن را داشت: «عجل للقدوم يا بن رسول الله، فان لک بالکوفة ماة الف سيف فلا تتاخر» [3] اي پسر پيامبر!هر چه زودتر بيا!در کوفه‏صد هزار شمشير در اختيار توست، دير مکن!در مسير راه کوفه، وقتي سپاه حر، راه را برامام گرفت، حضرت به انبوه نامه‏هاي دعوت استناد کرد و حر از آنها اظهار بي اطلاعي‏مي‏کرد.روز عاشورا هم امام در يکي از خطبه‏هاي اتمام حجت ‏خويش، کساني همچون ‏شبث بن ربعي، حجار بن ابجر، قيس بن اشعث، يزيد بن حارث و... را مخاطب قرار دارد که... مگر به من ننوشتيد که ميوه‏ها رسيده و همه جا سرسبز است و آماده، زود بشتاب و به‏ سوي سپاهي سازمان يافته بيا؟... [4] .

[1] مجموعه نامه‏هاي ائمه‏ «ع‏» در کتاب دو جلدي‏ «معادن الحکمة‏» از محمد بن فيض کاشاني گرد آمده است.نامه‏هاي ‏سيد الشهدا را نيز از جمله در «موسوعة کلمات الامام الحسين‏» و «بلاغة الحسين» ملاحظه کنيد. [2] سفينة البحار، ج 2، ص 467. [3] حياة الامام الحسين، ج 2، ص 335. [4] کامل، ابن اثير، ج 2، ص 562، اعيان الشيعه، ج 1، ص 602.