حادثه عاشورا، بي‏شک از عظيمترين رخدادهايي بود که در تاريخ بشري موجي عظيم‏ پديد آورد و مسلمانان و غير مسلمانان را با ارزشهاي متعالي و مفهوم حيات هدفدار آشنا ساخت و انگيزه‏هاي مبارزه براي حفظ کرامت انسان و نفي سلطه ستم را در انسانها ايجادکرد، يا تقويت نمود.هر اندازه که مسلمانان و انسانها با درسهاي نهفته در آن حرکت‏ خونين و عميق آشناتر شده، از آن بهره برده‏اند، به همان ميزان عزتمند و بزرگوار زيسته و پايه‏هاي حکومت طاغوتها را لرزانده‏اند.درسهايي که از عاشورا مي‏توان گرفت، در سخنان امام حسين‏ «ع‏» و يارانش، عملکرد و روحيات آنان، تاثير آن واقعه در فکر و زندگي مسلمانان و ماندگاري آن حماسه و آثارش در طول زمان نهفته است و کسي که‏ بدقت در مجموعه اين واقعه بنگرد، با اين درسها آشنا مي‏شود. [1] در اين فرهنگنامه، در ذيل‏عنوانها و مدخلهاي متعددي به شکلهاي گوناگون به اينگونه درسها و آموزشهاي‏ عاشورايي اشاره شده است.از جمله به اين موضوعات مراجعه شود: آثار و نتايج نهضت‏ عاشورا، آزادگي، اهداف نهضت عاشورا، ايثار، بصيرت، بلا و کربلا، تاکتيکهاي نظامي‏ تبليغي، جهاد، رمز جاودانگي عاشورا، زندگي، زيارت، شعارهاي عاشورا، شهادت‏طلبي، شيعه امام حسين‏ «ع‏»، عاشورا در نظر ديگران، عاشورا و امر به معروف، عاشورا و سقيفه، صبر، علي الاسلام السلام، فتح، فتوت، فرهنگ عاشورا، فوز، قرباني، کل يوم عاشورا، ماهيت قيام کربلا، مدايح و مراثي، نماز، نهضت‏يا شورش، وارث، وفا، هجرت، هل من‏ ناصر، هيهات منا الذله، يا فتح يا شهادت، يا ليتنا کنا معک و... برخي عنوانهاي ديگر:

[1] در اين زمينه، به اثر ديگر مؤلف (پيامهاي عاشورا، نشر مرکز تحقيقات سپاه پاسداران) مراجعه شود که به شکل مبسوط به درسها ، پيامها و عبرتهاي عاشورا پرداخته است.