محلي که امام حسين‏ «ع‏» پس از رسيدن به سرزمين کربلا در آن سرزمين فرود آمد و خيمه زد. منطقه از آب فاصله داشت و با يک سلسله تپه‏ها که از شمال شرقي تا جنوب و غرب کشيده مي‏شد محاصره شده بود.مجموعه اين منطقه، يک نيم دايره تشکيل مي‏داد و اهل بيت در همين محل استقرار يافته بودند.از ميدان درگيري و نيروهاي دشمن فاصله‏ داشت.در جايي بود که تيرهاي اردوي دشمن به آنجا نرسد.ولي سپاه انبوه کوفه، محل را محاصره کردند. [1] خيمه حضرت زينب را پشت ‏خيمه امام حسين نصب کردند و خيام‏ جوانان بني هاشم اطراف خيام زنان و اطفال بود. [2] . خيمه‏هاي افراشته، برخي محل اسکان نفرات بود و برخي خيمه آب و آذوقه و امکانات.خيمه‏هاي اصحاب، جدا از خيمه اهل بيت و بني هاشم بود.آرايش خيمه‏هاحالت نعل اسبي داشت، بگونه‏اي که جمع و جور بود، نه متشتت و پراکنده، تا قابل ‏حفاظت بيشتري باشد.در پشت اين خيمه‏ها خندق حفر شده بود تا از آن سمت، مورد تهاجم قرار نگيرند.برخي از خيمه‏ها هم مخصوص سلاح يا نظافت بود.صبح عاشورا ياران امام به خيمه نظافت مي‏رفتند و خود را تميز مي‏کردند.در مقابل همين خيمه بود که‏ برير بن خضير با عبد الرحمن بن عبد ربه از خوشحالي و شوق شهادت شوخي مي‏کردند. [3] کيفيت‏ خيمه‏هاي حسيني در روز عاشورا از اين قرار بوده است: 1-خيمه فرماندهي 2-خيمه امدادگران (اورژانس) 3-خيمه سقاخانه و آبرساني ‏4-خيمه شهدا 5-خيمه انبار 6-خيمه نظافت و پاکيزگي 7-خيمه سنگري (فقط بعنوان‏ سنگر استفاده مي‏شده است) 8-خيمه حضرت سجاد «ع‏» 9-خيمه‏هاي ياران ‏10-خيمه‏هاي بني هاشم 11-خيمه‏هاي خانوادگي (زنها، بچه‏ها) 12-خيمه حضرت‏ زينب‏ «ع‏». [4] پس از شهادت امام حسين‏ «ع‏» دشمن به خيام حمله آورد و آنها را غارت کرد و به آتش کشيد.پيکر شهداي عاشورا، از ميدان رزم به مقابل خيمه‏گاه آورده مي‏شد. «... آنچه اکنون در کربلا، در جنوب غربي حرم حسيني به نام خيمه‏گاه (مخيم) موجود است و زائران آنجا را زيارت کرده و به آن تبرک مي‏جويند، در زمانهاي قديم نبوده است و بعدها در محل خيمه‏گاه امام حسين‏ «ع‏» بنايي ساخته شد تا نشاني از آن مکان باشد.بناي ‏فعلي ساختمان و قبه خيمه‏گاه، ساخته‏ «مدحت پاشا» براي پذيرايي ناصر الدين شاه و درباريان او بوده و به قولي هم‏ «عبدالمؤمن دده‏» آن را ساخته است.» [5] . خيمه گاه امروز، محوطه اي است که اطراف آن حجره مانند است و در وسط محوطه بنايي نمادين است که از جلو، حالت تنظيم خيمه ها را ميرساند و داخل آن جايگاه خيمه ي امام حسين و محراب آن حضرت و خيمه ي امام سجاد است و چاهي به نام «بئر العباس» در همين مکان است و به زير ساختمان منتهي مي شود و زير زمين آن آب دارد. در گوشه اي از صحن اين خيمه گاه، خيمه گاه حضرت قاسم قرار دارد.