هنگام رحلت امير المؤمنين عليه السلام پس از فراغت از دفن آن حضرت به مسجد کوفه در آمده و در حالي که انبوه جمعيت مسجد را فرا گرفته بود حضرت امام حسن عليه السلام خطبه مي‏خوانند و قدري از حالات امير المؤمنين را شرح مي‏دهند و پس از خطبه تمام افراد جمعيت‏ با آن حضرت به خلافت‏ بيعت مي‏کنند. از جمله فرمايشات آن حضرت در اين خطبه استشهاد به آيه تطهير است درباره خود. محمد بن عباس ابن ماهيار که در نزد شيعه از موثقين است در تفسير قرآن که راجع به آيات نازله در حق اهل بيت نوشته است‏ با سند متصل خود از عمر بن علي بن ابيطالب روايت کند قال: خطب الحسن بن علي عليهما السلام الناس حين قتل علي عليه السلام فقال: قبض في هذه الليلة رجل لم يسبقه الاولون و لا يدرکه الآخرون، ما ترک علي ظهر الارض صفراء و لا بيضاء الا سبعماة درهم فضلت من عطائه اراد ان يبتاع بها خادما لاهله، ثم قال: ايها الناس من عرفني فقد عرفني و من لم يعرفني فانا الحسن بن علي و انا ابن البشير النذير و الداعي الي الله باذنه و السراج المنير، انا من اهل البيت الذي کان ينزل فيه جبرائيل و يصعد، و انا من اهل البيت الذين اذهب الله عنهم الرجس و طهرهم تطهيرا. عمر بن علي که برادر حضرت امام حسن عليه السلام است گويد: «چون پدرم کشته شد حضرت حسن بن علي عليهما السلام مردم را مخاطب قرار داده و چنين خطبه خواند: در اين شب کسي به سوي خدا رفت و جانش به عالم قدس پرواز کرد که سابقين نتوانستند در راه خدا از او پيشي گيرند و آخرين نتوانستند خود را به مقام و منزلت او برسانند. از دنيا رفت و زرد و سفيدي باقي نگذاشت (مراد طلا و نقره است) مگر هفتصد درهم که از سهميه او از بيت المال زياد آمده بود و مي‏خواست‏ براي اهل خود خادمي بخرد. سپس فرمود: اي جماعت مردم هر کس مرا مي‏شناسد که مي‏شناسد، و هر کس که مرا نمي‏شناسند بداند من حسن بن علي هستم. و من فرزند رسول خدا، بشارت دهنده به رحمت‏ خدا و ترساننده از عذاب خدا و دعوت کننده به سوي خدا و فرزند آن چراغ درخشانم، من از خانداني هستم که جبرائيل در آنجا فرود مي‏آمد و بالا مي‏رفت، و من از خانداني هستم که آنها را خداوند از هر آلودگي و زشتي پاک نموده و از هر عيب و نقصي مصون و پاکيزه داشته است‏». و حاکم در کتاب «مستدرک‏» و هيثمي روايت کرده‏اند: ان الحسن بن علي خطب الناس حين قتل علي و قال في خطبته: ايها الناس من عرفني فقد عرفني و من لم - يعرفني فانا الحسن بن علي و انا ابن النبي و انا ابن الوصي و انا ابن البشير و انا ابن النذير و انا ابن الداعي الي الله باذنه و انا ابن السراج المنير، و انا من اهل البيت الذي کان جبرئيل ينزل الينا و يصعد من عندنا، و انا من اهل البيت الذي اذهب الله عنهم الرجس و طهرهم تطهيرا - الخطبة. «حسن بن علي عليهما السلام بعد از شهادت حضرت امير المؤمنين عليه السلام، مردم را مخاطب قرار داده و در خطبه خود فرمود: اي گروه مردم! هر کس مرا مي‏شناسد که مي‏شناسد، و هر کس مرا نمي‏شناسد پس من حسن بن علي هستم و من فرزند پيغمبرم و من فرزند وصي پيغمبرم، و من فرزند بشارت دهنده به سوي رحمت‏ خدا و ترساننده از عذاب خدا هستم، و من فرزند دعوت کننده به سوي خدا به اذن او و فرزند چراغ درخشانم، و من از اهل بيتي هستم که جبرائيل در آن آمد و رفت مي‏نمود، و من از اهل بيتي هستم که خدا آنان را از هر پليدي و آلودگي مبرا داشته و از هر عيب مصون و محفوظ داشته است‏».