۞ امام علی (ع) می فرماید:
امام صادق عليه السلام فرمود: مسلمان برادر مسلمان اسـت بـه او ظلم نمى كند و وی را خوار نمى سازد و غیبت وی را نمى كند و وی را فریب نمى دهد و محروم نمى كند. ‌وسائل الشيعه 8: 597 ‌

موقعیت شما : صفحه اصلی » تفسیر آیات 51 تا 60
  • شناسه : 3779
  • 18 ژانویه 2023 - 17:12
  • 132 بازدید
  • ارسال توسط :
  • نویسنده : تفسیر رضوان
  • منبع : حوزه علمیه اصفهان
آیه ۵۴  | یهود‏ و توبه خاص آنها | جلسه ۰۱
آیه 54 | یهود‏ و توبه خاص آنها | جلسه 01

آیه ۵۴ | یهود‏ و توبه خاص آنها | جلسه ۰۱

تفسیر سوره مبارکه بقره آیه ۵۴ جلسه ۱ حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی ۱  جلسه تفسیر آیه پنجاه و چهارم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏  وَ إِذْ آتَیْنا مُوسَى الْکِتابَ وَ الْفُرْقانَ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (۵۳) وَ إِذْ قالَ مُوسى‏ لِقَوْمِهِ یا قَوْمِ إِنَّکُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَکُمْ بِاتِّخاذِکُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلى‏ بارِئِکُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ ذلِکُمْ خَیْرٌ […]

تفسیر سوره مبارکه بقره آیه ۵۴ جلسه ۱

حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی

۱  جلسه تفسیر آیه پنجاه و چهارم

http://bayanbox.ir/view/7348000871258179768/hadith-line.png

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

 وَ إِذْ آتَیْنا مُوسَى الْکِتابَ وَ الْفُرْقانَ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (۵۳وَ إِذْ قالَ مُوسى‏ لِقَوْمِهِ یا قَوْمِ إِنَّکُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَکُمْ بِاتِّخاذِکُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلى‏ بارِئِکُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ عِنْدَ بارِئِکُمْ فَتابَ عَلَیْکُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحیمُ (۵۴ وَ إِذْ قُلْتُمْ یا مُوسى‏ لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَهً فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَهُ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ (۵۵)

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

(۵۳) و [یاد کنید] زمانى که موسى به قومش گفت: اى قوم من! قطعاً شما به سبب معبود گرفتن گوساله به خودتان ستم ورزیدید، پس به سوى آفریننده خود بازگردید، و [افرادى از] خودتان را [که گوساله را به پرستش گرفتند] بکشید که این [عمل‏] براى شما در پیشگاه آفریدگارتان بهتر است. پس خدا [به دنبال اجرا کردن دستورش‏] توبه شما را پذیرفت؛ زیرا او بسیار توبه‏پذیر و مهربان است. (۵۴) و [یاد کنید] آن گاه که گفتید: اى موسى! هرگز به تو ایمان نمى‏آوریم تا خدا را آشکارا [با دیده خود] ببینیم. پس در حالى که مى‏دیدید، صاعقه مرگبار شما را گرفت. (۵۵)

http://bayanbox.ir/view/5122040553263843431/poster4.jpg

تفسیر سوره مبارکه بقره – آیه ۵۴

حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی

http://bayanbox.ir/view/7348000871258179768/hadith-line.png

«أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ اللَّعینِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‏ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرینَ وَ اللَّعنَهُ الدَّائِمَهُ عَلَی أعْدائِهِمْ مِنَ الآنِ إلِی قِیامِ یَومِ الدِّینِ».

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

 وَ إِذْ آتَیْنا مُوسَى الْکِتابَ وَ الْفُرْقانَ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (۵۳وَ إِذْ قالَ مُوسى‏ لِقَوْمِهِ یا قَوْمِ إِنَّکُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَکُمْ بِاتِّخاذِکُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلى‏ بارِئِکُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ عِنْدَ بارِئِکُمْ فَتابَ عَلَیْکُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحیمُ (۵۴ وَ إِذْ قُلْتُمْ یا مُوسى‏ لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَهً فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَهُ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ (۵۵)

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

 (۵۳) و [یاد کنید] زمانى که موسى به قومش گفت: اى قوم من! قطعاً شما به سبب معبود گرفتن گوساله به خودتان ستم ورزیدید، پس به سوى آفریننده خود بازگردید، و [افرادى از] خودتان را [که گوساله را به پرستش گرفتند] بکشید که این [عمل‏] براى شما در پیشگاه آفریدگارتان بهتر است. پس خدا [به دنبال اجرا کردن دستورش‏] توبه شما را پذیرفت؛ زیرا او بسیار توبه‏پذیر و مهربان است. (۵۴) و [یاد کنید] آن گاه که گفتید: اى موسى! هرگز به تو ایمان نمى‏آوریم تا خدا را آشکارا [با دیده خود] ببینیم. پس در حالى که مى‏دیدید، صاعقه مرگبار شما را گرفت. (۵۵)

 وَ إِذْ قالَ مُوسى‏ لِقَوْمِهِ یا قَوْمِ إِنَّکُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَکُمْ بِاتِّخاذِکُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلى‏ بارِئِکُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ عِنْدَ بارِئِکُمْ فَتابَ عَلَیْکُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحیمُ (۵۴

مراد از قتل أنفس

نکته ای که در جمله « فَاقْتُلُوٓا أَنْفُسَکُمْ » ۱ می باشد که مراد از این جمله خودکشی نیست لذا بعضا تصور می کنند که مراد از « فَاقْتُلُوٓا أَنْفُسَکُمْ » به این معنا می باشد که خود را بکشند ،خیر بلکه یعنی به جان هم بیفتید و هم دیگر را بکشید بنابراین مراد خودکشی نیست بلکه کشتن بعضی نسبت به بعض دیگری است که در قرآن کریم هم برادران دینی و هم کیشان را اینگونه بیان می کند.

مراد از أنفس در قرآن

مصداق اول

 در تعبیرات مختلف قرانی مثلا در آیه «لَوْلَآ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَیْرًا وَقَالُوا هَٰذَآ إِفْکٌ مُبِینٌ» ۲ مراد این است که ظن مومن و مومنات به خودشان نیست بلکه منظور ظن و گمان هر مومنی نسبت به مؤمن دیگر می باشد لذا از همین جهت تعبیر نسبت به دیگران می باشد که مراد از کلمه «بِأَنْفُسِهِمْ» یعنی به خودشان نیست بلکه بعضی به بعض دیگر می باشد

مصداق دوم

 در آیه دیگرخداوند متعال می فرماید « ۖ وَلَا تَلْمِزُوٓا أَنْفُسَکُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ »۳ در این آیه مراد این نیست که عیب جویی خودتان را نکنید بلکه مراد این است که عیب جویی از هم دیگر نکنید لذا عیب جویی و تجسس در نفس خودمان جزء محسنات است بنابراین تعبیر قرآن معنایش این است که عیب جویی نسبت به بعض دیگر نداشته باشید و با نام های زشت هم دیگر را صدا نزنید .

کیفیت قتل و کشتار

البته کیفیت این قضیه و چه مدت کشتار طول کشید و مقدار مقتولین چه عددی بوده است در بعض کلمات مفسرین و از روایات ضعیف آورده شده ولی آنچنان محکم نمی شود به آن استناد نمود چون مدرک معتبری پیرامون این قضیه نیست که اعتماد به آن ممکن باشد لذا به خاطر اینکه گوساله را به عنوان معبود خود قرار دادند باید مکافات میشدند و هم دیگر را باید می کشتند و تا حدی هم پیش رفتند در قتل لکن جلوگیری شد به دستور خداوند تبارک و تعالی و حضرت موسی فرمود کافی است .

معنای بارئ

در ادامه خداوند متعال می فرمایند « ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ عِنْدَ بَارِئِکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ ۚ » ۴ که پیرامون کلمه «بَارِئِکُمْ» گفتیم از اسامی و القاب حضرت جل و اعلی می باشد در این آیه وارد شده به خاطر اینکه کلمه بارئ به معنای کسی است که از عدم به وجود ،از نقص به کمال ،از ضعف به قوت است و در این آیه از زمانی که بنی اسرائیل به سمت گوساله پرستی رفتند ،باید به سمت توحید حرکت می کردند لذا کلمه بارئ وارد شده است .

معنای لجاجت بنی اسرائیل

 در آیه می فرمایند :«وَإِذْ قُلْتُمْ یَا مُوسَىٰ لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّىٰ نَرَى اللَّهَ جَهْرَهً فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَهُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ»۵ ،واقعا قوم بنی اسرائیل خیلی انسان های لجوجی بوده اند و به قول ما زبان نفهم بوده و کشش آنها خیلی پایین بوده و در حالی که خیلی از مسائل را می دانستند ولی لجاجت میکردند لذا در این آیه خداوند متعال میفرماید : ای قوم بنی اسرائیل به یاد آورید آن زمانی را که به حضرت موسی گفتید که ما ایمان نمی اوریم تا اینکه ما خدا را اشکارا ببینیم ، آن وقت صاعقه و نور شما را در بر گرفت و شما با دقت و تأمل به ان نگاه میکردید بنابراین قوم بنی اسرائیل بسیار لجاجت می کردند .

منشأ لجاجت

سر مصدر همه ی کارهای آنها از زمان حضرت یوسف شروع شد و آن حسادت بسیار بسیار خشمانه و عدوانه ای که با یوسف داشتند که واقعا احساس و عاطفه در وجود برادران حضرت یوسف نبود  و ایشان را به قعر چاه انداختن و به این حسادت کشیده شد بنابراین کسی که با مادر خود زنا کند با دیگران چه ها کند ،انها با برادر خودشان که زیبا ترین برادر و ولی نعمت انها بود چه کردند ؟ و تا حضرت موسی و عیسی علی نبینا و آله و علیهم السلام اینگونه بودند و هنوز حتی  تا زمان ما لجاجت می کنند .

صفات صهیونیست

البته صهیونیست هایی که الان هستند نه اینکه موسی ،عیسوی و بنی اسرائیل واقعی باشند بلکه صهیونیست به معنای واقعی ضد انساد و ضد بشر هستند یعنی همه چیز را برای خودشان میخواهند نه اینکه در دین و اعتقاد با کسی اختلاف داشته باشند بلکه خدا به این جماعت توانی نداده و الا هر چه بتوانند با شمشیر از رو بسته عمل می کنند و ملاحظه در دنیا نمی کنند و متاسفانه در کادر اصلی نظام امریکا رخنه کرده اند و خط می دهند و الا به این جاها کشیده نمیشدند اما به هر حال آن قدرتی که از دنیا نترسند ندارند و تن انها۶ میلرزد و اینهایی که در شهرک های فلسطین اشغالی ساکن هستند میترسند که از سمت مقاومت بلایی برای انها برسد بنابراین این جماعت انسان های جسور و ضد انسان هستند و انسانیت برای انها مهم نیست .

مراد از«لَن»

در جمله «لَنْ نُؤْمِنَ» حرف «لن» نفی ابد می‌کند و در زبان فارسی به معنای هرگز می باشد بنابر این معنای «لَنْ نُؤْمِنَ» یعنی ما هرگز ایمان نمی آوریم به تو «حَتَّىٰ نَرَى اللَّهَ جَهْرَهً» غایت برای آن تعریف میکنند لذا تا آنجایی که ما خدا را اشکارا ببینیم ، و به دنبال این خواسته آنها خداوند متعال می فرماید  «فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَهُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ» صاعقه آسمانی برای شما اتفاق افتاد در حالی که همه شما متحیر و شگفت زده آن را نگاه میکردید.

معنای نظر

 لذا کلمه «نظر» در تعبیرات قرانی یعنی نگاه متحیرانه،دقیق و با مطالعه منظور است و موضوعات آن فرق میکند لذا اگر بحث نظر به اجنبیه باشد یعنی نظر با لذت و تعمق اما در این آیه یعنی در حالی که شگفتی بر شما چیره شد و شما را در برگرفت در حالی که آن صاعقه شما را در بر گرفته بود.

مراد از ایمان

در جمله «لَنْ نُؤْمِنَ» کلمه ایمان به چه معنا می باشد ؟ اگر به یاد داشته باشید در ذیل آیات اول سوره مبارکه بقره گفتیم ایمان به سه معنا می باشد که اولین آنها معنای تصدیق می باشد که در این آیه هم به همین معنا می باشد لذا به حضرت موسی گفتند که ما تصدیق نمی کنیم یعنی ایشان را به اینکه پیامبر خدا باشد و آیات خدا را آورده و آنچه که به دنبال نبوت دارد را تصدیق نمیکنند تا خداوند را آشکارا ببینند بنابراین ایمان در این جمله به معنای تصدیق می باشد .

انواع تصدیق

تصدیق را میتوان تصدیق به الوهیت و نبوت در بر داشته باشد یعنی ایا فقط تصدیق به نبوت بود و تصدیق حضرت موسی و نبوت و آنچه که اورده بود، فقط تصدیق به نبوت ایشان بود و ربطی به الوهیت نداشت یا اینکه تصدیق ،تصدیق به الوهیت خداوند هم بوده ؟ مسلما تصدیق به آنچه که موسی اورده نه فقط به جهت اینکه نبوت ایشان را تصدیق کند بلکه خود آنچه را که اورده است را هم که مأتی به را هم تصدیق نکردند لذا تصدیق به الواح تورات که از جانب خداوند بوده همه ی این موارد را شامل می شود .

کیفیت لجاجت

البته تمام این حرف هایی که زده شد خلاف ظاهر قران می باشد چون که بنی اسرائیل قبل از اینکه  فرعونیان به هلاکت برسند ایمان آوردند اما ببینید چه رفتاری داشتند و این حرف ها برای بعد از « وَأَغْرَقْنَآ آلَ فِرْعَوْنَ»۶

می باشد لذا حرف انها که «وَإِذْ قُلْتُمْ یَا مُوسَىٰ لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّىٰ نَرَى اللَّهَ جَهْرَهً فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَهُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ» می باشد برای بعد از این وقایع می باشد نه قبل هلاکت فرعونیان و وقتی فرعون زنده بود و به آنها ظلم میکرد ایمان آوردند به حضرت موسی اما بعد که خداوند متعال غرق نمود فرعون و فرعونیان را این حرف ها پیش آمد لذا انچه که بنی اسرائیل می گویند لجاجت است .

مؤید عدم ایمان

و موید این مطلب آیه دیگری می باشد که وارد شده که میفرماید :« قَالَ آمَنْتُ أَنَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا الَّذِیٓ آمَنَتْ بِهِ بَنُوٓ إِسْرَآئِیلَ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ»۷ که از قول فرعون می باشد در حین هلاکتش که داشت غرق می شد که گفت ایمان آوردم اینکه هیچ خدایی نیست جز آن خدایی که بنی اسرائیل به ان ایمان آورده اند  ، و نگفت به خدا ایمان اوردم و اگر گفته بود شاید نجات پیدا میکرد و اگر می گفت «لا اله الا الله» یا «لا اله الا انت» یا «نجنی من هلاکت» خداوند او را نجات می داد ولی فرعون اینگونه میگوید، بنابراین آیه موید ایه قبل می باشد که بیان نمودیم .

کیفیت نزول تورات

آنچه که مسلم می باشد الواح تورات در میقات طی چهل شبی که حضرت موسی در آنجا قرار داشت نازل شده است .

مراد از عدم تصدیق

پس آنچه که مسلم می باشد بحث «وَإِذْ قُلْتُمْ یَا مُوسَىٰ لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّىٰ نَرَى اللَّهَ جَهْرَهً فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَهُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ» کلمه ایمان و بحث ایمانی که در این آیه می باشد مسلم عدم تصدیق آنها بوده ،ایمان نیاوردن آنها یعنی تصدیق نکردن حضرت موسی که این تصدیق نکردن همه ی موارد را در بر میگیرد لذا نه اینکه فقط بگویند ما نبوت تو را قبول نداریم و الوهیت را نسبت به خداوند قبول داریم بلکه همه موارد را کلا قبول نداشتند .

ایمان دروغین

چون اصلا عمده بنی اسرائیل فرعون را پرستش میکردند و وقتی حضرت موسی امد و دین موحدین را آورد برای بنی اسرائیل که :«فَمَآ آمَنَ» آنها ایمان نیاوردند «إِلَّا ذُرِّیَّهٌ» جز ذریه ای که خیلی کم بودند و ایمان بقیه هم «عَلَىٰ خَوْفٍ مِنْ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِمْ» از ترس فرعون و ملأ فرعونیان بوده تا بتوانند نجات پیدا کنند بنابراین وقتی از آن زمان گذشتند و فرعونیان نابود شدند از حرف خود بازگشتند و جالب اینجاست که از آن شکنجه گاه ها نجات پیدا کردند همه چیز را از یاد بردند لذا غرور آنها را در بر گرفت و در برابر حضرت موسی ایستادگی کردند و شروع به لجاجت کردند .

مصادیق دیگر لجاجت

حتی لجاجت های بنی اسرائیل اینگونه بوده که در قرآن کریم اینگونه بیان شده :«قَالُوا یَا مُوسَىٰٓ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَآ أَبَدًا مَا دَامُوا فِیهَا ۖ فَاذْهَبْ أَنْتَ وَرَبُّکَ فَقَاتِلَآ إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ»۹ یعنی موسی تو با پروردگارت بروید به جنگ فرعون و بجنگید ما اینجا نشسته ایم ،لذا آنقدر لجاجت داشته اند که هیچ جا برای خودشان اهمیت قائل نبودند الا اینکه غرور ،لجاجت ،سرپیچی ،عدم تصدیق و ایمان نیاوردن به آنچه که حضرت موسی از جهت الوهیت حضرت جل و أعلی و نبوت و اوامر و نواهی حضرت موسی آورده برای آنها اطاعت نمی کردند.

  منابع

۱.سوره مبارکه بقره آیه ۵۴

۲.سوره مبارکه نور آیه ۱۲

۳.سوره مبارکه حجرات ایه ۱۱

۴.سوره مبارکه بقره آیه ۵۴

۵.سوره مبارکه بقره آیه ۵۵

۶.سوره مبارکه بقره ایه ۵۰

۷.سوره مبارکه یونس ایه ۹۰

۸.سوره مبارکه یونس ایه ۸۳

۹.سوره مبارکه مائده ایه ۲۴

Visits: 43

برچسب ها

این مطلب بدون برچسب می باشد.

پاسخ دادن

ایمیل شما منتشر نمی شود. فیلدهای ضروری را کامل کنید. *

*

New Page 1