تفسیر سوره مبارکه بقره آیه 189جلسه ۱ حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی ۱ جلسه تفسیر آیه صد و هشتاد و نهم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّهِ قُلْ هِیَ مَواقیتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ وَ لَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِها وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقى وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ […]
تفسیر سوره مبارکه بقره آیه 189جلسه ۱
حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی
۱ جلسه تفسیر آیه صد و هشتاد و نهم
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّهِ قُلْ هِیَ مَواقیتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ وَ لَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِها وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقى وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ (189) وَ قاتِلُوا فی سَبیلِ اللَّهِ الَّذینَ یُقاتِلُونَکُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ (190)
در باره «هلالهاى ماه» از تو سؤال مىکنند؛ بگو: «آنها، بیان اوقات (و تقویم طبیعى) براى (نظامِ زندگىِ) مردم و (تعیینِ وقتِ) حج است». و (آن چنان که در جاهلیّت مرسوم بود که به هنگام حج، که جامه احرام مىپوشیدند، از درِ خانه وارد نمىشدند، و از نقبِ پشتِ خانه وارد مىشدند، نکنید!) کارِ نیک، آن نیست که از پشتِ خانهها وارد شوید؛ بلکه نیکى این است که پرهیزگار باشید! و از درِ خانهها وارد شوید و تقوا پیشه کنید، تا رستگار گردید! (189) و در راه خدا، با کسانى که با شما مىجنگند، نبرد کنید! و از حدّ تجاوز نکنید، که خدا تعدّىکنندگان را دوست نمىدارد! (190)
تفسیر سوره مبارکه بقره – آیه 189
«أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ اللَّعینِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرینَ وَ اللَّعنَهُ الدَّائِمَهُ عَلَی أعْدائِهِمْ مِنَ الآنِ إلِی قِیامِ یَومِ الدِّینِ».
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّهِ قُلْ هِیَ مَواقیتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ وَ لَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِها وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقى وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ (189) وَ قاتِلُوا فی سَبیلِ اللَّهِ الَّذینَ یُقاتِلُونَکُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ (190)
در باره «هلالهاى ماه» از تو سؤال مىکنند؛ بگو: «آنها، بیان اوقات (و تقویم طبیعى) براى (نظامِ زندگىِ) مردم و (تعیینِ وقتِ) حج است». و (آن چنان که در جاهلیّت مرسوم بود که به هنگام حج، که جامه احرام مىپوشیدند، از درِ خانه وارد نمىشدند، و از نقبِ پشتِ خانه وارد مىشدند، نکنید!) کارِ نیک، آن نیست که از پشتِ خانهها وارد شوید؛ بلکه نیکى این است که پرهیزگار باشید! و از درِ خانهها وارد شوید و تقوا پیشه کنید، تا رستگار گردید! (189) و در راه خدا، با کسانى که با شما مىجنگند، نبرد کنید! و از حدّ تجاوز نکنید، که خدا تعدّىکنندگان را دوست نمىدارد! (190)
یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّهِ قُلْ هِیَ مَواقِیتُ لِلنَّاسِ ۱
آیه ۱۸۹ از سوره مبارکه بقره درباره ماه های قمری است ،بحث ماه ها ،تاریخ و وقت هایی که مشخص می شده برای عرب در آن زمان که به واسطه طلوع و غروب ماه انها را مشخص می کردند .
البته فرق بین طلوع و غروب ماه با خورشید این است که خورشید منظم ، طلوع و غروب آن مشخص است ولی ماه متغیر می باشد و دگرگونی زیاد دارد.
لذا یکی از چیزهایی که مورد بحث قرار میگیرد و از نظر علمی هم هنوز نتوانسته اند یک سیر دقیقی را برای ماه مشخص کنند که صددرصد بتوانند بگویند در چه روزی مثلا هلال ماه محرم چه زمانی غروب و چه زمانی طلوع می کند .
خود طلوع ماه هم دگرگونی دارد ،ماه اول که شب اول طلوع می کند در ضعف کامل یعنی کمترین نور را دارد و تا رسد به شبهایی که به آن شب بدر گویند ،یعنی شب های وسط ماه که قرص ماه کامل می شود و مجددا شب های آخر ماه واضح نیست و حتی اصلا شما ماهی در آسمان رویت نمی کنید .
ای پیامبر از تو سوال می کنند که «عَنِ الْأَهِلَّهِ» که منظور ماه ها است البته اینکه «الْأَهِلَّهِ» از خود هلال ماه و نو شدن را بیشتر سوال میکردند که این مسلم است ،بعضی افراد روی شب اول و دوم بحث می کنند که آیا امشب شب اول است یا دوم ؟
خصوصا گاهی اوقات که مثلا بلند است در شب اول برای ما شک به وجود می آید که آیا شب دوم یا شب اول است ؟ گاهی اوقات هم بالعکس که شب دوم را می بینند میگویند شب سوم است .
پس این مطلب مورد بحث قرار میگیرد و سوال می شود در شب اول و دوم ماه و حتی در سه شب ماه میپرسند لذا فرمود:«یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّهِ»۲ یعنی ای پیامبر از تو سوال می شود از اینکه هلال ماه نو شده یا خیر ؟
پس فرمود:«قُلْ هِیَ مَواقِیتُ لِلنَّاسِ»۳ یعنی ای پیامبر به آنها بگو اینها میقاتهایی برای مردم می باشد ،یعنی زمان هایی است که بتوانند آنها تشخیص بدهند و برای خودشان سال و ماه ها را درست کنند .
مثلا در قمری ، دوازده ماه قمری با نام های مختلف که از محرم شروع می شود و تا ذی الحجه خاتمه پیدا می کند این دوازده ماهی می باشد که مجموعا یک سال قمری می شود .
البته پس و پیش شدن ماه قمری روی گردش ماه خورشید طوری است که ده روز حداقل در هر سال طلوع ماه زود تر می شود ،یعنی خورشید دوازده ماه ۳۰ و ۳۱ روز دارد آنوقت ماه ده روز کمتر می شود لذا هر سالی ده روز ماه ها جلوتر می آید .
الان مثلا اگر محرم فرضا ده روز دیگر باشد سال دیگر ده روز جلوتر می آید یعنی چنین روزی ،دو سال دیگر پنج روزش گذشته .
اختلاف ماه ها و طلوع ماه ها هم از لحاظ خود نحوه طلوع و غروب آن می باشد که مانند خورشید نیست که همیشه تمام قرص طلوع داشته باشد و غروب کند ، هم لحاظ اینکه روز ها پس و پیش می شوند ،هم از لحاظ اینکه کم و زیاد دارد از لحاظ قرص آن نورانیتی که از خورشید به آن رسیده و آن را روشن کرده است ، لذا این مورد سوال قرار می گیرد .
به دنبال آیه می فرماید:«وَ الْحَجِّ» یعنی «عَنِ الْأَهِلَّهِ و عَنِ الْحَجِّ» یعنی میخواهند مردم مثلا ایام حج را بدانند پس سوال می کنند از ماه ذی الحجه چه زمانی باید حج انجام دهند؟ لذا میخواهند ذی الحجه را تشخیص دهند .
این مطلب مورد بحث قرار گرفته که عرب ها معمولا تاریخ هایی که دارند و اموری که میخواهند آنها را نسبت به اوقات تنظیم کنند روی گردش ماه آن را معمولا تنظیم می کنند .
بحث خورشیدی آن هم از لحاظ وقت گذاری که راحت تر است منتهی مانند بحث حج و ماه مبارک رمضان که واجبات توقیتی هستند یعنی واجباتی می باشند که زمان آن مشخص است لذا این زمان باید برای مردم احراز شود ؛ لذا وقت و زمان ماه مبارک رمضان برای روزه گرفتن و افطار در اول شوال مورد اهتمام بالایی است پس این بحث هایی که می شود بدین خاطر است.
در خود مواقیتی که می خواهیم درست کنیم برای مردم الان در دانشگاه ها و مراکز علمی پیشرفته هم هنوز نتوانسته اند یک متد مشخصی را برای ماه ها مشخص کنند که با قاطعیت بگویند امروز اول ماه یا آخر ماه است؛ نتوانسته اند به خاطر دگرگونی های که خود گردش ماه وجود دارد.
یکی از چیزهایی که در زمان های قدیم خیلی مورد اهمیت بوده بحث حج و تجارت هایی که در زمان اعمال حج انجام می شده از لحاظ اینکه اعراب در آن زمان جمع می شدند و مال التجاره را می آوردند در مکه و مدینه و مردم خصوصا خود حج چون مدینه بعد از اسلام بحثش درست شده ولی خود حج قبل از اسلام هم وجود داشته است ؛ لذا حج از نظر مالی و تجاری مورد توجه بوده است .
یکی از شغل های پیامبر بحث تجارت بوده که از جاهای مختلف می آمدند و چیزهایی را می خریدند و در زمان حج به حجاج می فروختند ، هم بحث تغذیه آن زمان مورد توجه بوده ،الان خیلی راحت شده ولی آن زمان مورد توجه بوده هم بحث تجارت اجناسی که در آن کشور ها با سرزمین های عرب بوده و چیزهایی که باید به آنجا می آوردند و مورد استفاده قرار میگرفته ؛لذا خود حج یک بحث اقتصادی بسیار مهمی در میان مردم داشته است .
در ادامه خداوند متعال می فرماید:«وَ لَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِها»۴ در زمان های قدیم خانه ها بزرگ بوده خصوصا در کشور های عربی چون کوهستانی بوده جلوی خانه حصار یا فنسی داشته اند اما پشت خانه های آنها به کوه بوده و معمولا رها بوده و وصل به باغ ، صحرا و مزرعه خود آن ها بوده است .
بعضی از اعراب می خواستند به خانه همدیگر بروند برای اینکه راه میانبر شود از همان پشت خانه به خانه همدیگر رفت و آمد داشته اند ،همین مورد سر زده می شده و صاحب خانه ممکن بود در خلوت خود بوده یا زن ها حجاب نداشته اند که این مورد توجه بوده و میان اعراب این کار مرسوم بوده یعنی کار زشت بیان آن ها مرسوم بوده .
جالب اینجاست که بعضی افراد حتی ادعای بزرگی هم میکردند البته این مسئله را ما در روستا دیده ایم که در روستاها هم خصوصا قبل و اوایل انقلاب این مسائل وجود داشت که خانه بزرگ بود و اصلا مرسوم بود که در خانه را صبح باز می کردند دیگر نمی بستند تا مغرب و بعد از مغرب که می خواستند بخوابند می رفتند در را می بستند .
بنده به یاد دارم و حتی سال های اخیر هم که در خانه باز بود اما باید در می زدید یا الله می گفتید اما بعضی افراد این کار را نمی کردند همینطور داخل خانه می شدند .
بعضی انسان های ظاهر الصلاح که ظاهرشان خیلی متدین بود اما سوء استفاده می کردند و حالت ورودی پیدا میکردند که داخل خانه را ببیند ! لذا فرمود :«وَ لَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِها»۵ یعنی شما که خودتان را خیلی ادم حسابی فرض می کنید چرا از پشت خانه وارد می شوید ؟!
باید از در وارد شوید و هر کس خواست وارد خانه شود باید از دربی که مشخص شده وارد شود که دربی زده شود و یا الله گفته شود و اصلا ماذون شوید ، قبلا در آیات دیگر هم داریم که بدون اجازه حق ورود به خانه ها را ندارید اما رعایت نمی کردند .
این مطالب نکات اخلاقی خیلی زیبایی می باشد و فقط آن زمان و مکان ها هم خیلی نیست همین الان هم حجره هایی که معمولا در آنها باز است نباید بدون اجازه وارد شد و معمولا حجره که بودیم بنده درب را قفل میکردم ،دوستان می گفتند چرا درب را قفل میکنی؟ میگفتم بالاخره انسان میخواهد راحت باشد!
بنابراین قرآن گوشزد می کند و می فرماید:«لَیْسَ الْبِرُّ» شمایی که آدم حسابی باشید ! پس چرا از پشت خانه وارد می شوید و از راه درست نمی روید؟ مهم «وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقى»۶ است ،یعنی بریت ،نیک بودن و ادم حسابی بودن به این است که تقوا داشته باشید و «وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»۷
۱_ سوره بقره آیه ۱۸۹
۲_ سوره بقره آیه ۱۸۹
۳_ سوره بقره آیه ۱۸۹
۴_سوره بقره آیه ۱۸۹
۵_ سوره بقره آیه ۱۸۹
۶_ سوره بقره آیه ۱۸۹
۷_ سوره بقره آیه ۱۸۹
آیه 189 سوره بقره به موضوع هلالهای ماه و نقش آنها در تعیین زمانها و مناسک دینی اشاره دارد. این آیه به ما یادآوری میکند که هلالها نه تنها برای شناخت زمان بلکه به عنوان ابزاری برای نظمدهی به زندگی اجتماعی و دینی ما نیز اهمیت دارند.
هلال به معنای شکل خاص ماه در آغاز هر ماه است که به عنوان نشانهای برای تعیین زمانها و مناسک دینی به کار میرود.
کلمه «مواقیت» به زمان یا مکان مشخصی اشاره دارد که برای انجام کارهای خاص تعیین شده است. این مفهوم در آیه به وضوح بیان شده است.
مردم از پیامبر (ص) درباره هلالها سوال میکنند. این سوال نشاندهندهی نیاز جامعه به شناخت زمان و مناسک دینی است.
پیامبر (ص) به مردم میگوید که هلالها برای شناخت اوقات و زمان حج ضروری هستند. این پاسخ به نیاز مردم برای نظمدهی به زندگی دینی و اجتماعی آنها پاسخ میدهد.
آیه به ما یادآوری میکند که نیازی به تقوا داریم. تقوا به معنای پرهیز از گناهان و رعایت دستورات الهی است.
تقوا به عنوان نیروی محرکهای برای انجام کارهای صحیح و درست در زندگی ما عمل میکند. این مفهوم در آیه به وضوح بیان شده است.
آیه به ما میآموزد که باید از درها وارد شویم و نه از پشت خانهها. این مفهوم به ما یادآوری میکند که هر کاری باید از راه صحیح و طبیعی خود انجام شود.
ایده ورود از پشت خانهها در حال احرام، یک خرافه است که باید از آن دوری کرد. این باور نادرست به ما یادآوری میکند که باید به دستورات الهی پایبند باشیم.
هر کاری نیاز به زمان مناسب دارد. آیه به ما یادآوری میکند که باید زمان را به درستی شناسایی کنیم و از آن بهرهبرداری کنیم.
روشهای صحیح برای انجام کارها نیز اهمیت دارد. باید از روشهای صحیح و الهی برای انجام امور خود استفاده کنیم.
آیه به ما یادآوری میکند که رهبری نیز باید از طرف خداوند تعیین شود. این مفهوم به ما یادآوری میکند که باید به رهبران الهی توجه کنیم.
امامان معصوم (ع) به عنوان رهبران الهی شناخته میشوند و باید به دستورات آنها توجه کنیم.
آیه به ما یادآوری میکند که باید راه و روشهای صحیح را بشناسیم. این شناخت به ما کمک میکند تا از بیراهه رفتن دوری کنیم.
تحصیل علم و مطالعه درباره تغییرات ماه و زمانها به ما کمک میکند تا درک بهتری از زندگی دینی و اجتماعی خود داشته باشیم.
آیه به ما یادآوری میکند که برّ و نیکی در انجام کارها به معنای رعایت راههای صحیح است. این مفهوم به ما یادآوری میکند که باید در انجام کارها به دستورات الهی پایبند باشیم.
بیراهه رفتن در انجام کارها نه تنها نادرست است بلکه به ما آسیب میزند. باید از راههای صحیح و الهی برای انجام امور خود استفاده کنیم.
هلالها به عنوان نشانههای زمانی در زندگی ما اهمیت دارند و باید از آنها به درستی استفاده کنیم.
پایبندی به تقوا و رعایت دستورات الهی به ما کمک میکند تا در زندگی خود موفق باشیم و از بیراهه رفتن دوری کنیم.
هلالها به عنوان نشانههای زمانی، به ما کمک میکنند تا زمان مناسک دینی و فعالیتهای اجتماعی را شناسایی کنیم.
ورود از درها به معنای رعایت روشهای صحیح و طبیعی در انجام کارهاست و از خرافات و باورهای نادرست جلوگیری میکند.
با رعایت دستورات الهی، پرهیز از گناهان و توجه به رهبران معصوم، میتوانیم تقوا را در زندگی خود تقویت کنیم.
آیه 189 سوره بقره به ما یادآوری میکند که هلالها نه تنها برای شناخت زمان بلکه به عنوان ابزاری برای نظمدهی به زندگی اجتماعی و دینی ما اهمیت دارند. این آیه به ما میآموزد که باید از روشهای صحیح و الهی برای انجام امور خود استفاده کنیم و به تقوا و رعایت دستورات الهی پایبند باشیم.
ترویج فرهنگ زمانشناسی: آموزش به افراد درباره اهمیت هلالها و زمانشناسی.
تقویت روشهای صحیح: تشویق به رعایت روشهای صحیح در انجام کارها.
آگاهیبخشی: برگزاری کارگاههای آموزشی درباره تقوا و اهمیت آن.
دوری از خرافات: آگاهیبخشی درباره باورهای نادرست و خرافات.
تحصیل علم: تشویق به تحصیل علم و مطالعه درباره تغییرات ماه.
احترام به رهبران: توجه به دستورات رهبران معصوم و الهی.
ایجاد فضای گفتوگو: فراهم کردن فضایی برای بحث و تبادل نظر درباره مسائل اجتماعی.
استفاده از رسانهها: بهرهگیری از رسانهها برای اطلاعرسانی درباره اهمیت هلالها.
تقویت همبستگی اجتماعی: ایجاد حس همبستگی و همکاری میان افراد جامعه.
حمایت از قربانیان خرافات: حمایت از افرادی که تحت تأثیر خرافات قرار گرفتهاند.
حرکت کرات و ماه دارای برنامه و زمانبندی دقیقی است که میتواند در برنامه عبادت و نظم امور زندگی مردم مؤثر باشد. این نظم به ما یادآوری میکند که باید از زمانها به درستی استفاده کنیم.
نظم کیهانی به ما کمک میکند تا زمانهای مناسب برای عبادت و فعالیتهای روزمره را شناسایی کنیم. این امر به بهبود کیفیت زندگی دینی و اجتماعی ما کمک میکند.
اگر جمادات و کرات آسمانی نظم دارند و برای انتظام امور انسانها جهتگیری شدهاند، منطقی نیست که ما موجوداتی بینظم و بیحساب باشیم. این نکته به ما یادآوری میکند که باید در زندگی خود نظم و انضباط را رعایت کنیم.
نظم در زندگی اجتماعی ما نیز باید مورد توجه قرار گیرد. این نظم به ما کمک میکند تا به اهداف خود دست یابیم و از بینظمی دوری کنیم.
در پاسخ به سؤالات، باید جوابی ارائه دهیم که سؤالکننده بفهمد و مورد نیازش باشد. این نکته به ما یادآوری میکند که باید در ارتباطات خود دقت کنیم و به نیازهای دیگران توجه داشته باشیم.
شفافیت در پاسخگویی به سؤالات به ایجاد ارتباطات مؤثر و مثبت کمک میکند. این امر به ما یادآوری میکند که باید به نیازهای دیگران توجه کنیم.
اسلام با آداب و رسوم جاهلی و خرافی مبارزه میکند. این مبارزه به ما یادآوری میکند که باید از باورهای نادرست دوری کنیم و به اصول صحیح پایبند باشیم.
برّ و نیکی را نباید از خرافات و عادات نیاکان به دست آورد، بلکه باید راه شناخت برّ را در چارچوب فرمان وحی و رهبران معصوم (ع) جستجو کنیم.
هرگاه راهی را بستید، باید راه صحیحی را نشان بدهید. این نکته به ما یادآوری میکند که در مواجهه با مشکلات، باید راهحلهای منطقی و صحیح ارائه دهیم.
راهنمایی صحیح در زندگی به ما کمک میکند تا از بیراهه رفتن دوری کنیم و به اهداف خود دست یابیم.
ارزش مفاهیم دینی زمانی است که در افراد جلوه کند. به جای اینکه بگوییم نیکی تقواست، باید بگوییم نیکی، متّقی است. این نکته به ما یادآوری میکند که باید ارزشهای دینی را در عمل نشان دهیم.
تقوا باید در رفتار و کردار ما تجلی یابد. این امر به ما یادآوری میکند که باید به اصول دینی پایبند باشیم.
بیراهه رفتن تقوا نیست. اگر از سیره عقلا و اولیای خدا سرپیچی کنیم و نام آن را تقوا و خودسازی بگذاریم، منحرف شدهایم. این نکته به ما یادآوری میکند که باید از اصول صحیح پیروی کنیم.
پیروی از سیره عقلا و اولیای خدا به ما کمک میکند تا در مسیر صحیح قرار بگیریم و از انحراف دوری کنیم.
بکارگیری روشهای نادرست و غیر منطقی برای انجام امور، خلاف تقواست. این نکته به ما یادآوری میکند که باید از روشهای صحیح و منطقی استفاده کنیم.
استفاده از منطق در زندگی به ما کمک میکند تا تصمیمات بهتری بگیریم و از مشکلات دوری کنیم.
حفظ وقت و مراعات نظم در کارها و عبادات، یکی از مصادیق تقوا و فلاح است. این نکته به ما یادآوری میکند که باید از زمان به درستی استفاده کنیم.
نظم در کارها به ما کمک میکند تا به موفقیتهای بیشتری دست یابیم و از بینظمی دوری کنیم.
رستگاری نهایت تکامل است. بسیاری از دستورات برای رسیدن به تقواست، اما در این آیه، تقوا مقدمه رستگاری است. این نکته به ما یادآوری میکند که باید به تقوا توجه کنیم تا به رستگاری دست یابیم.
تقوا به عنوان مقدمهای برای رستگاری، باید در زندگی ما مورد توجه قرار گیرد. این امر به ما یادآوری میکند که باید به اصول دینی پایبند باشیم.
نظم کیهانی به ما کمک میکند تا زمانهای مناسب برای عبادت و فعالیتهای روزمره را شناسایی کنیم و از آنها بهرهبرداری کنیم.
با آگاهی از اصول صحیح دینی و پیروی از سیره عقلا و اولیای خدا، میتوانیم از خرافات دوری کنیم.
برنامهریزی دقیق، تعیین اولویتها و استفاده از زمان بهینه میتواند به حفظ وقت و نظم در زندگی کمک کند.
آیه 189 سوره بقره به ما یادآوری میکند که نظم کیهانی و تقوا در زندگی ما اهمیت دارد. این آیه به ما میآموزد که باید از روشهای صحیح و منطقی برای انجام امور خود استفاده کنیم و به اصول دینی پایبند باشیم تا به رستگاری دست یابیم.
نظم, کیهان, عبادت, تقوا, رستگاری, خرافات, آداب, روشهای صحیح, زمان, سیره, عقل, اولیای خدا, پاسخگویی, ارزشهای دینی, بیراهه, منطق, حفظ وقت, موفقیت, فلاح, برنامهریزی
آیه 189 سوره بقره به ما میآموزد که باید از نظم کیهانی بهرهبرداری کنیم و به تقوا و اصول دینی پایبند باشیم. این آیه به ما یادآوری میکند که رستگاری در گرو رعایت نظم و استفاده از روشهای صحیح در زندگی است.
ترویج فرهنگ نظم: آموزش به افراد درباره اهمیت نظم در زندگی.
آگاهیبخشی: برگزاری کارگاههای آموزشی درباره خرافات و باورهای نادرست.
تقویت روشهای صحیح: تشویق به رعایت روشهای صحیح در انجام کارها.
حفظ وقت: آموزش به افراد درباره مدیریت زمان و حفظ وقت.
پیروی از سیره: تشویق به پیروی از سیره عقلا و اولیای خدا.
شفافیت در ارتباطات: ایجاد فضایی برای پاسخگویی شفاف به سؤالات.
استفاده از منطق: ترویج استفاده از منطق در تصمیمگیریها.
تقویت ارزشهای دینی: ترویج ارزشهای دینی در جامعه.
ایجاد همبستگی اجتماعی: تقویت همبستگی و همکاری میان افراد جامعه.
حمایت از قربانیان خرافات: حمایت از افرادی که تحت تأثیر خرافات قرار گرفتهاند.
۰۰ _ ۱۴ _ ۰۴ _ ۱۴۰۲
فهرست مطالب
تمامی حقوق این سایت محفوظ است.