بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ فِی الْقَتْلى‏ الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثى‏ بِالْأُنْثى‏ فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخیهِ شَیْ‏ءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَداءٌ إِلَیْهِ بِإِحْسانٍ ذلِکَ تَخْفیفٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ رَحْمَهٌ فَمَنِ اعْتَدى‏ بَعْدَ ذلِکَ فَلَهُ عَذابٌ أَلیمٌ (۱۷۸)  وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاهٌ یا أُولِی الْأَلْبابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (۱۷۹) کُتِبَ عَلَیْکُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّهُ لِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقینَ (۱۸۰) فَمَنْ بَدَّلَهُ بَعْدَ ما سَمِعَهُ فَإِنَّما إِثْمُهُ عَلَى الَّذینَ یُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللَّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ (۱۸۱) فَمَنْ خافَ مِنْ مُوصٍ جَنَفاً أَوْ إِثْماً فَأَصْلَحَ بَیْنَهُمْ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ (۱۸۲) یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (۱۸۳) 

اى اهل ایمان! در مورد کشته ‏شدگان بر شما قصاص مقرّر و لازم شده: آزاد در برابر آزاد، برده در برابر برده، زن در برابر زن. پس کسى که [مرتکب قتل شده چنانچه‏] از سوى برادر [دینى‏] اش [که ولىِّ مقتول است‏] مورد چیزى از عفو قرار گرفت [که به جاى قصاص، دیه و خون‏بها پرداخت شود] پس پیروى از روش شایسته و پسندیده [نسبت به وضع مادى قاتل بر عهده عفو کننده است‏]، و پرداخت دیه و خون‏بها با نیکویى و خوش‏رویى [بر عهده قاتل است‏]. این [حکم‏] تخفیف و رحمتى است از سوى پروردگارتان؛ پس هر که بعد از عفو، تجاوز کند [و به قصاص قاتل برخیزد] براى او عذابى دردناک است. (۱۷۸) اى صاحبان خرد! براى شما در قصاص مایه زندگى است، باشد که [از ریختن خون مردم بدون دلیل شرعى‏] بپرهیزید. (۱۷۹) بر شما مقرّر و لازم شده چون یکى از شما را مرگ در رسد، اگر مالى از خود به جا گذاشته است، براى پدر و مادر و خویشان به طور شایسته و پسندیده وصیت کند. این حقّى است بر عهده پرهیزکاران. (۱۸۰) پس کسانى که بعد از شنیدن وصیت، آن را تغییر دهند، گناهش فقط بر عهده آنانى است که تغییرش مى‏دهند یقیناً خدا شنوا و داناست. (۱۸۱) پس کسى که از انحراف وصیت کننده [در مورد حقوق ورثه‏] یا از گناه او [که به کار نامشروع و ناحقّى وصیت کند] بترسد، و میان ورثه [با تغییر دادن وصیت بر اساس احکام دین‏] اصلاح دهد، گناهى بر او نیست یقیناً خدا بسیار آمرزنده و مهربان است. (۱۸۲) اى اهل ایمان! روزه بر شما مقرّر و لازم شده، همان گونه که بر پیشینیان شما مقرّر و لازم شد، تا پرهیزکار شوید. (۱۸۳)

تفسیر سوره مبارکه بقره – آیه  ۱۸۳

روزه سبب کاهش فساد و افزایش تقوا است 

حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی

«أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ اللَّعینِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‏ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرینَ وَ اللَّعنَهُ الدَّائِمَهُ عَلَی أعْدائِهِمْ مِنَ الآنِ إلِی قِیامِ یَومِ الدِّینِ».

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ فِی الْقَتْلى‏ الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثى‏ بِالْأُنْثى‏ فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخیهِ شَیْ‏ءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَداءٌ إِلَیْهِ بِإِحْسانٍ ذلِکَ تَخْفیفٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ رَحْمَهٌ فَمَنِ اعْتَدى‏ بَعْدَ ذلِکَ فَلَهُ عَذابٌ أَلیمٌ (۱۷۸)  وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاهٌ یا أُولِی الْأَلْبابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (۱۷۹) کُتِبَ عَلَیْکُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّهُ لِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقینَ (۱۸۰) فَمَنْ بَدَّلَهُ بَعْدَ ما سَمِعَهُ فَإِنَّما إِثْمُهُ عَلَى الَّذینَ یُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللَّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ (۱۸۱) فَمَنْ خافَ مِنْ مُوصٍ جَنَفاً أَوْ إِثْماً فَأَصْلَحَ بَیْنَهُمْ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ (۱۸۲) یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (۱۸۳) 

اى اهل ایمان! در مورد کشته ‏شدگان بر شما قصاص مقرّر و لازم شده: آزاد در برابر آزاد، برده در برابر برده، زن در برابر زن. پس کسى که [مرتکب قتل شده چنانچه‏] از سوى برادر [دینى‏] اش [که ولىِّ مقتول است‏] مورد چیزى از عفو قرار گرفت [که به جاى قصاص، دیه و خون‏بها پرداخت شود] پس پیروى از روش شایسته و پسندیده [نسبت به وضع مادى قاتل بر عهده عفو کننده است‏]، و پرداخت دیه و خون‏بها با نیکویى و خوش‏رویى [بر عهده قاتل است‏]. این [حکم‏] تخفیف و رحمتى است از سوى پروردگارتان؛ پس هر که بعد از عفو، تجاوز کند [و به قصاص قاتل برخیزد] براى او عذابى دردناک است. (۱۷۸) اى صاحبان خرد! براى شما در قصاص مایه زندگى است، باشد که [از ریختن خون مردم بدون دلیل شرعى‏] بپرهیزید. (۱۷۹) بر شما مقرّر و لازم شده چون یکى از شما را مرگ در رسد، اگر مالى از خود به جا گذاشته است، براى پدر و مادر و خویشان به طور شایسته و پسندیده وصیت کند. این حقّى است بر عهده پرهیزکاران. (۱۸۰) پس کسانى که بعد از شنیدن وصیت، آن را تغییر دهند، گناهش فقط بر عهده آنانى است که تغییرش مى‏دهند یقیناً خدا شنوا و داناست. (۱۸۱) پس کسى که از انحراف وصیت کننده [در مورد حقوق ورثه‏] یا از گناه او [که به کار نامشروع و ناحقّى وصیت کند] بترسد، و میان ورثه [با تغییر دادن وصیت بر اساس احکام دین‏] اصلاح دهد، گناهى بر او نیست یقیناً خدا بسیار آمرزنده و مهربان است. (۱۸۲) اى اهل ایمان! روزه بر شما مقرّر و لازم شده، همان گونه که بر پیشینیان شما مقرّر و لازم شد، تا پرهیزکار شوید. (۱۸۳)

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ‌ ۱

روایت ابن عباس از تولد امیرالمومنین(ع)

یک نکته‌ای را درباره حضرت علی ابن ابیطالب به مناسبت ایام تولد حضرت در ایام گذشته یک روایتی را در بحارالانوار از ابن عباس نقل می‌کند من در محازی با برخی از اصحاب نشسته بودیم در حالی‌که خانه خدا را نظاره می‌کردیم دیدیم فاطمه بنت اسد با حالتی که گویی حمل دارد به طواف کعبه رفت و درحالی‌که طواف می‌کرد لحظه‌ای متوجه شدیم ایستاد و دست به آسمان بلند کرد.

کیفیت تولد امیرالمومنین

مدت زمانی گذشت که با صدایی که خیلی تعجب آور بود دیوار کعبه کنار رفت و فاطمه وارد شد و در حالی که وارد خانه شد دیوار سر جای خود رفت این از لحاظ تاریخی و روایی چیزی بود که کسی نتوانست آن را مخدوش کند و اینکه فاطمه بنت اسد سه شبانه‌روز در خانه مستقر می‌شود و بعد از وضع حمل درحالی‌که نوزاد را در دست دارد از همان قسمت دیوار کنار رفته و او خارج می‌شود.

اسناد تاریخی تولد حضرت علی

این سه شبانه روز تمام اهل مکه دور بیت الله الحرام و دور کعبه معتکف شده بودند که چه اتفاقی افتاد چون برای آن‌ها قابل توجه بود لذا اهل سنت آن را رد نکرد چون چیزی بود که اسناد تاریخی آن در کتب آن‌ها ثبت شده این نشانگر عظمت حضرت علی ابن ابوطالب است و وجودش که نسبت به خیلی از انبیا اولوالعزم عظمت دارد.

عظمت حضرت عیسی

عظمت در بحث حضرت مریم که انعقاد نطفه در رحم او توسط جبرائیل و آن فرشته‌ای که از طرف خدا فرستاده شده انجام می‌شود و اینکه برای وضع حمل باید از خانه خارج شود کنار بیت المقدس حضرت زکریا حجره‌ای را آماده می‌کند وقتی آن نذر را مادر حضرت مریم می‌کند بتوانند آن را اجرا کنند.

مکان تولد امیرالمومنین

زمانی که وضع حمل فرا می‌رسد او را اخراج می‌کنند تا به بیابان برود در کوهستانی زیر یک صخره در آنجا با کمک ماموران الهی وضع حمل کند که واقعا حضرت عیسی عظمت بالایی دارد بحث در این می‌باشد که مقام حضرت علی علیه السلام چه میزان بالاتر بوده که خداوند تبارک و تعالی کعبه را که بالاترین مکان و مرتفع ترین مکان در این عالم از نظر تقدیس برای خداوند شمرده می‌شود آنجا به محل زایشگاه امام امیرالمومنین علیه السلام تبدیل می‌گردد آن هم با وجود وضع معجزه آسایی که کسی منکر آن نیست.

توصیف مادر امیرالمومنین (ع)در زمان تولد

البته توصیفاتی در این قصه دارند که وقتی فاطمه بنت اسد زمانی که با امیرالمومنین از کعبه خارج می‌شوند آن‌ها نظاره می‌کنند که فاطمه گریه می‌کند و ابوطالب دلجویی می‌کند و در همان حال پیامبر وارد می‌شود که از سفر تجاری بازگشته بود مولود را به او می‌دهند و گریه فاطمه بنت اسد را جویا می‌شوند.

فضائل امیرالمومنین در زمان تولد

می فرماید که فرزندم بعد از سه روز چشم باز نکرده و به خاطر عقیل ترسیده بود که علی هم نابینا باشد وقتی که دستان پیامبر قرار می‌گیرد به چهره نورانی پیامبر چشم باز می‌کند این نکته بسیار ظرافت دارد که اهل دل به خوبی آن را می‌فهمند مقامات، مناقب و فضائلی که خداوند به امیرالمومنین داده هیچ کسی منکر او نیست حتی دشمنان و بدخواهان ایشان، قبول دارند که چه فضائل و مناقبی خدا برای ایشان قرار داده بود.

دلیل زندگی امیرالمومنین(ع) با پیامبر(ص)

بعد از تولد در سن ۶ سالگی به واسطه تنگدستی پدر حمزه و پیامبر می‌روند و یکی از فرزندان ابوطالب را عهده دار و متکلف می‌شوند تا آن‌ها را تربیت کرده و مخارج آن‌ها را برعهده گیرند پیامبر علی ابن ابیطالب را به خانه خود برده و با حضرت خدیجه او را بزرگ می‌کنند عقیل را حمزه می‌برد در تاریخ وجود دارد.

سرگذشت امیرالمومنین(ع) از کودکی

مربی حضرت علی پیامبر بود این نکته بسیار ظریف است که در طول زندگی امیرالمومنین تولد ایشان به آن صورت، تربیت ایشان تحت نظر پیامبر خاتم و هر چه جلو برود اولین کسی که به پیامبر ایمان می‌آورد علی ابن ابیطالب می‌باشد و همچنان در تاریخ داریم که در طفولیت همراه حضرت خدیجه همیشه در غار حرا تدارک کننده بودند.

تدارک آذوقه برای غار حرا

این نکته بسیار موردتوجه می‌باشد که حضرت خدیجه همراه با امیرالمومنین که در آن زمان کودک بوده و بعدها نوجوان شده آن‌ها از مکه آب و آذوقه برداشته و پیاده از مکه راه طی می‌کردند و به کوهستان می‌رفتند تا به غار حرا برسند.

خدمت به پیامبر توسط امیرالمومنین(ع)

یکی از مناقبی که ایشان داشت خدمتگزاری پیامبر بود و این در طفولیت و نوجوانی برای ایشان بوده نه اینکه فقط در لیله المبیت جانفشانی کرد این مسئله همیشگی بود و در سیره و سرنوشت ایشان قرار داشت که همراه با پیامبر باشد.

ارث انبیا برای امیرالمومنین

هر آنچه که پیامبران قبلی داشتند همه در وجود امیرالمومنین بوده تمام معجزات و چیزهایی که در وجود حضرت علی می‌بینیم و همه آنچه از انبیا گذشته به ایشان ارث رسیده و حتی آنچه که پیامبر داشته بر او وراثت می‌کند و همه این‌ها را در وجود مقدس امیرالمومنین پیدا می‌کند این منقبتی می‌باشد که کسی در عالم ندارد.

منقبت مهم حضرت علی (ع)

مهم‌ترین منقبتی که امیرالمومنین دارند و فضائلی که برای او شمرده شده همسری با سید نساء عالمین و بنت رسول الله فاطمه زهرا سلام الله علیها بود هیچ کسی قابلیت و لیاقت چنین مقامی را نداشت فقط منحصر در وجود مقدس امیرالمومنین بود ما باید به چنین مولایی ببالیم.

افتخار به امیرالمومنین(ع)

ما شیعیان واقعا باید به چنین مولایی افتخار کنیم و در راه او همه چیزمان را بگذاریم که ارزش بالایی دارد البته مخالفین اذعان دارند و تکریم می‌کنند من ندیدم در عربستان کسی به امیرالمومنین توهین بکند آن‌ها معترض به لعن ما نسبت به خلفا هستند اما هیچگاه به ائمه توهین نمی‌کنند.

توثیق ائمه در طبقات روات

من این مسئله را کرارا در دستگاه فقهی آن‌ها در بیت الله الحرام بعد از نماز مغرب تا نماز عشا که دروس فقه دارند محسوس و آشکارا آن‌ها روایاتی که نبویا برای استناد به احکام می‌آورند در بحث سندیت آنچه که تکیه گاه آن‌ها برای وثوق و توثیق روایات بیان می‌کنند وجود ائمه در طبقات روات آن‌ها است.

توصیف صحیح امامان

امامان در شمار روات آن‌ها بوده که روایات را توصیف می‌کنند و مثلا دیگران را بیان می‌کنند که ده یا پنج راوی دارد وقتی به علی ابن حسین علیه السلام می‌رسند او را توصیف می‌کنند :«المعروف به سجاد المعروف بزین العابدین» این نکته بسیار قابل توجه می‌باشد.

برخورد افراد با ائمه

مسلما در فضائل و مناقب حضرت علی قصد داریم این را بگوییم که حتی در محبت ظاهری و محبت واقعی چون حب واقعی اطاعت می‌خواهد با اینکه علاقه ظاهری بوده و توهین نشدن بین علمای اهل سنت و مخالفین آن‌ها جایگاهی دارند و هر زمانی که در تاریخ ائمه که نگاه کنیم در دو قرنی که وجود داشتند هر کدام از مسلمانان اعم اهل علم و معاندین زمانی که با ایشان برخورد می‌کردند آن‌ها تغییر رویه می‌دادند.

تاثیرگذاری اهل بیت برای همگان

اهل بیت در هر موقعیت تاثیرگذار بودند حتی در خود واقعه عاشورا اگر دقت کنیم در تاریخ داریم که زمانی که عمر سعد زمانی که از قتلگاه عبور حضرت زینب سلام الله علیها از تل زینبیه به او اعتراض کرد که ای عمر چرا ایستادی درحالی‌که حسین (ع) را سر می‌برند او به گریه افتاد.

موهومات شیطانی بواسطه لقمه حرام

یک سری موهومات و وسوسه‌های شیطانی به واسطه آن لقمه‌های حرامی که در بدن‌ها وجود دارد در دل‌ها ایجاد شده و باعث می‌شود که حق را نبینند و نسبت به حقیقت کور شوند وگرنه می توانستند ببینند کسانی که ایشان را کشتند از کفار روم نبودند آن‌ها کسانی بودند که در صفین سربازی امیرالمومنین بودند.

ضعف عالم در توصیف امیرالمومنین

گفته‌ می‌شود که شمر جز مجروحین صفین بوده اما آن جای خود دارد عرض ما این است که وجود امیرالمومنین یک وجود بی نظیر و بی بدیل در عالم امکان و وجود می‌باشد که در وصف شمائل و فضائل او همه عالم نمی‌توانند حق او را ادا کنند و ضعف دارند.

واقعه مهم برای کعبه

تنها واقعه‌ای که کعبه در طول تاریخ کره زمین پیش آمده تولد امیرالمومنین بوده چه قبل اسلام و چه بعد از آن پس اینجا قبله گاه همه مسلمانان می‌شود موحدین باید به آن سمت نماز بخوانند همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی باید به دور این زایشگاه طواف کنند همه این‌ها آثار وجود امیرالمومنین است که افراد ناخواسته طواف می‌کنند.

نگاه به واقعیت‌ها بدون تعصب

لذا اگر انسان دقت بکند و واقعیت‌ها را جدای تعصب ببیند خود بخود منعطف به بهترین می‌شود که در این راستا بهترین، همان وجود امیرالمومنین است اگر ما شیعه او هستیم این برای ما کافی می‌باشد که به او ببالیم که چنین فضائلی را خدا برای او قرار داده و توصیفات قرآنی که درباره ایشان و اهل بیت داریم که بیش از ۵۰۰ آیه ما در توصیف ایشان مشاهده کردیم.

شان نزول آیات درباره امیرالمومنین

اهل سنت بیش از ۳۰۰ آیه را قبول دارند که شان نزول آیات درباره امیرالمومنین و اهل بیت است شما یک آیه درباره خلفا مانند ابوبکر پیدا کنید اگر یک آیه در بیان و توصیف فضیلت برای آن‌ها جستجو کنید چیزی نیست اما خود اهل سنت بیش از ۳۰۰ آیه را درباره امیرالمومنین، حضرت زهرا و فرزندانشان توصیف و تاویل می‌کنند!

توازن قرآن و اهل بیت

شکی در حقانیت ایشان نیست و آقای سنایی می‌فرمود که من تحقیق کردم بیش از ۷۰۰ آیه می‌توان برای آن‌ها بیان کرد و برخی اعتقاد دارند که حرف به حرف و آیه به آیه قرآن بیانگر امیرالمومنین و اهل بیت می‌باشد چون قرآن و اهل بیت عِدل یکدیگر هستند.

منابع

۱_سوره بقره آیه ۱۸۳