شناخت برادران جناب ابوالفضل )ع( هم تا حدودي براي افراد ناآشنا به مکتب اهل‏بيت پيش زمينه براي شناخت بيشتر ايشان مي‏باشد. بنا به نقلي برادران ايشان و اولاد ذکور اميرالمؤمنين 16 نفر بودند حسن و حسين و محسن و ابوالفضل و محمد حنفيه و عبدالله و جعفر و عثمان و عمر اطراف و عباس اصغر و محمد اصغر و يحيي و عون و عبدالله و ابوبکر و محمد اوسط. [1] . برخي 18 نفر از پسران علي )ع( را نام برده‏اند بدين شرح: 1 و 2 و 3- حسن و حسين و محسن از فاطمه زهرا )س( 4- محمد بن حنفيه متولد 13 هجري. متوفي 81 هجري از خوله حنفيه 5 و 6 و 7 و 8- عباس اکبر مساوي ابوالفضل )ع( 34 ساله، عبدالله اکبر 19 ساله، جعفر اکبر 9 ساله. عثمان همه از ام‏البنين 9- محمد اصغر از ليلا که در کربلا شهيد شد. 10- عبيدالله که در جنگ با مصعب بعد از کربلا شهيد شد. 11 و 12- عون و يحيي که از مادري بنام اسماء بنت عميس بودند و عون در کربلا شهيد شد و يحيي در زمان پدر فوت نمود. 13- محمد اوسط شهيد کربلا از مادري بنام امامه 14- عباس اصغر و عمر اطرف. از مادري بنام صهبا، که عباس اصغر در تاسوعا شهيد شد 15- عمر اصغر که از ام‏حبيبه بود. [ صفحه 42] 16 و 17- عثمان اصغر و جعفر از ام ولد بودند. در مجلسي که غوغائيان در سقيفه برپا نموده بودند حضرت امير به عنوان افتخار به ايشان فرمودند: »انشدکم بالله هل فيکم احد له مثل الحسن و الحسين ابني رسول الله و سيدي شباب أهل الجنة غيري؟ قالوا: لا«. شما را به خدا قسمتان مي‏دهم آيا کسي از شما مثل من همچون حسن و حسين فرزنداني دارد؟ گفتند: خير. [2] . از باقي برادرانش عبدالله جعفر و عثمان با ابوالفضل )ع( برادر مادري و تني هستند و از ام‏البنين مي‏باشند. که همه اين عزيزان همراه عباس در کربلا به شهادت رسيدند. اما درباره محسن )ع( که در کتاب تاج العروس در ذيل ماده لغت »شبر« تلفظ آن را به تشديد سين »محسن« و در الاصابه ابن‏حجر عسقلاني به ضم ميم و سکون حا »محسن« ضبط نموده و ثبت کرده‏اند. اعتقاد شيعه آن است که پيامبر وي را به اسم فرزند هارون نامگذاري کردند. [3] . محسن برادر شهيد جناب عباس )ع( بود که وقتي حضرت زهرا )س( در جريان بيعت اجباري که عده‏اي قصد داشتند از علي بگيرند، پشت درب خانه خود قرار داشت و فرمود نمي‏گذارم کسي وارد خانه شود فردي شقي و اهل تابوت که خواست با اجبار و قهر براي دستگيري و ريسمان گردن علي انداختن وارد خانه‏اش شود با لگد درب را بر سينه حضرت زهرا افکند و محسن به شهادت رسيد و اولين شهيد راه امامت شد.

[1] شرح نهج‏البلاغه. ابن ابي‏الحديد / ج 1 / ص 143. [2] مقرم / ص 122. [3] اين تعداد از اولاد ذکور علي )ع( را محمد بن جرير طبري که سني هم هست در تاريخ خود به نام تاريخ طبري ج 6 ص 89 يادآور شده است.